Maszyny introligatorskie

Maszyny pracujące w introligatorniach, ułatwiające lub przyspieszające wykonywanie prac. Za najstarsze maszyny uznać należy wielkie prasy drewniane, służące do prasowania papieru, składek lub książek oraz prasy żelazne służące do wytłaczania plakiet.

Proces umaszynowienia zakładów introligatorskich sięga początku XIX wieku i wiąże się z rozwojem seryjnej oprawy produkcji drukarskiej, przede wszystkim broszurowania i oprawy książek. Najwcześniejsze maszyny miały napęd ręczny, ale wraz z wprowadzeniem do użycia maszyny parowej, niektóre maszyny podłączano za pomocą pasów transmisyjnych. W wieku XX uzyskały napęd elektryczny.

Pierwszą maszyną skonstruowaną ok. 1820 była walcarka, od lat 20. XIX w. podjęto działania unowocześnienia pras do złocenia albo przez unowocześnienie tradycyjnej prasy albo adaptację pras drukarskich. Także lat 20. sięgają prace nad gilotyną introligatorską. W latach 40. XIX w. konstruowano maszyny do falcowania, zszywania bloków, oporkowania oraz używane w zakładach introligatorskich liniarki do papieru. Od lat 70. do użycia weszła maszyna do wyokrąglania grzbietów (obijaczka), a następnie klejarki, maszyny do szarfowania skóry, aparaty do marmoryzowania krawędzi, wolnostojące prasy żelazne, bigówki, maszyny do zestawiania okładek.

W wieku XX powstawały i były udoskonalane kolejne maszyny, takie jak maszyna do kompletowania składek, maszyna do frezowania i zaklejania grzbietów wraz zespołem suszącym, maszyna do zestawiania okładek twardych, maszyna do zawieszania okładek, co pozwoliło na kompletną automatyzację procesu oprawiania książek na liniach potokowych w 2. poł. XX w. Ponadto powstawało wiele urządzeń pomocniczych, takich jak utrząsarki, suszarki, zgrzewarki do produkcji okładek plastikowych.

Zobacz też

Indeks alfabetyczny
Bigówka
Dziurkarka
Falcerka
Gilotyna
Klejarka
Laminator
Linia potokowa
Liniarka
Maszyna do oporkowania
Maszyna do zestawiania okładek
Maszyna do zawieszania okładek
Maszyny do szycia książek
Nożyce do fazowania
Nożyce introligatorskie
Prasa do złocenia
Prasy introligatorskie
Rogówka
Suszarka
Trójnóż
Walcarka
Zgrzewarka
Zbieraczka

Przypisy

E.P. Biesalski, Die Mechaniesierung der Deutschen Buchbinderei 1850-1900, Frankfurt am Main 1991.
I. Pietruczuk, H. Godlewski, W. Jędrych, Technika i technologia introligatorstwa przemysłowego, Warszawa 1985.

Autor: E.P.

Maszyny introligatorskie