Maska
Spis treści
Maska
(ang. mask; fr. masque)
W sztukach zdobniczych realistycznie opracowany wizerunek głowy ludzkiej lub zwierzęcej, ujętej na wprost bądź z profilu. W zdobnictwie opraw od XVI w. jako manierystyczna, kobieca m. (zwana: tête en espagnolette lub espagnolette), przystrojona diademem, zwisającą chustką, pióropuszem itp. Zazwyczaj stanowią element większych kompozycji (np. złoconych medalionów w centrum i w narożnikach okładzin). Popularność w złotniczych oprawach manierystycznych 3 ćw. XVI-pocz. XVII w. zdobyły odlewane, półplastyczne maski lwa, lokowane głównie w narożnych okuciach (np. niektóre oprawy Srebrnej Biblioteki) i na zapięciach. Takowe spotykane też na metalowych okuciach i zapięciach opraw barokowych XVII-XVIII w. Odosobnioną formę mają m. symbolizujące „króla słońce” na oprawach ksiąg związanych z Ludwikiem XIV (m.in. na superekslibrisie jego bibliotekarza Jean-Paula Bignona). M. kobiecą w typie tête en espagnolette chętnie ukazywano na regencyjnych i rokokowych oprawach.
Zobacz też
Indeks alfabetyczny
Aniołek
Maszkaron
Regencyjne oprawy
Rokokowe oprawy
Srebrna Biblioteka
Grafika
Maska (głowa) lwa jako okucie narożne oprawy ze Srebrnej Biblioteki ks. Albrechta Pruskiego i jego żony Anny Marii, poł. XVI w., Biblioteka Uniwersytecka w Toruniu, fot. Z. Wagner
Maska (głowa) lwa jako okucie narożne oprawy ze Srebrnej Biblioteki ks. Albrechta Pruskiego i jego żony Anny Marii, poł. XVI w., Biblioteka Uniwersytecka w Toruniu, fot. A. Skowroński
Maska kobieca i lwia w kartuszu na oprawie manierystycznej, Niemcy, lata 70. XVI w.
Maski w dekoracji włoskiej oprawy z ok. 1600 r.
Motywy masek wkomponowanych w spirale w dekoracji oprawy rzymskiej, po 1608 r.
Motywy masek na oprawie włoskiej z 2 poł. XVIII w., repr. wg F. Macchi, Il legature storiche..., 2007, il. 12
Przypisy
- Przypis 1
- Przypis 2
Autor: A.W.
