Pędu ruty wzór: Różnice pomiędzy wersjami

Z Leksykon oprawoznawczy
Skocz do: nawigacja, szukaj
(Pędu ruty wzór)
(Pędu ruty wzór)
 
(Nie pokazano 5 wersji utworzonych przez jednego użytkownika)
Linia 1: Linia 1:
 
==Pędu ruty wzór==
 
==Pędu ruty wzór==
(niem. ''Rautengeranke'')
+
(niem. ''Rautengerank'')
  
Podobnie jak →pęd ruty, pojęcie wprowadzone przez P. Schwenke i I. Schunke do terminologii oprawoznawczej w Niemczech jako alternatywa dla →owocu granatu wzoru. W ten sposób akcentowana jest formalna różnica między pierwowzorem (tj. bogatymi dekoracjami na luksusowych tkaninach włoskich z XV w., eksportowanych na płn. od Alp) a prostymi zdobieniami introligatorskimi, wyciskanymi z tłoków lub plakiet/klocków. Ich charakterystyczną cechą są zaakcentowane na „pędach” →żabki, mogące kojarzyć się z pączkami i listkami na łodygach owych roślin zielnych. Wrażenie „pnączy” potęgowane jest przez zawijające się i łączące ze sobą segmenty ornamentu (→łuk w ośli grzbiet) w dekoracji zwierciadła okładziny. Należy jednak podkreślić odosobnienie określenia p. r. w., nie spotykanego w nazewnictwie podobnych ornamentów w innych dziedzinach plastyki (np. w malarstwie ściennym). Ponadto skojarzenie ruty (tj. grupy gatunków roślin zielnych) z taką formą dekoracji jest chybione wobec faktycznego wyglądu owych roślin. W końcu, nie uwzględnia ono pokrewieństwa formalnego „pędów” pokrytych „pączkami” i „liśćmi” oraz łuków w ośli grzbiet z tzw. żabkami, które stanowią czytelny wzorzec dla dekoracji opraw czerpany z gotyckiej dekoracji architektonicznej. Doprowadziło to do odrzucenia propozycji nazewniczej Schwenke i Schunke przez innych niemieckich badaczy (np. K. von Rabenau, S. Karpp-Jacottet). W konsekwencji, pojęcie p. r. w., niekiedy stosowane również w polskiej literaturze, uznać należy za nieprawidłowe.          
+
Podobnie jak →pęd ruty, pojęcie rozpropagowane przez P. Schwenke i I. Schunke w terminologii oprawoznawczej w Niemczech jako alternatywa dla owocu granatu wzoru. W ten sposób akcentowana jest formalna różnica między pierwowzorem (tj. bogatymi dekoracjami na luksusowych tkaninach włoskich z XV w., eksportowanych na płn. od Alp) a prostymi zdobieniami introligatorskimi, wyciskanymi z tłoków lub plakiet/klocków. Ich charakterystyczną cechą są zaakcentowane na „pędach” żabki, mogące kojarzyć się z pączkami i listkami na łodygach owych roślin zielnych. Wrażenie „pnączy” potęgowane jest przez zawijające się i łączące ze sobą segmenty ornamentu (łuk w ośli grzbiet) w dekoracji zwierciadła okładziny. Należy jednak podkreślić odosobnienie określenia p. r. w., nie spotykanego w nazewnictwie podobnych ornamentów w innych dziedzinach plastyki (np. w malarstwie ściennym). Ponadto skojarzenie ruty (tj. grupy gatunków roślin zielnych) z taką formą dekoracji jest chybione wobec faktycznego wyglądu owych roślin. W końcu, nie uwzględnia ono pokrewieństwa formalnego „pędów” pokrytych „pączkami” i „liśćmi” oraz łuków w ośli grzbiet z tzw. żabkami, które stanowią czytelny wzorzec dla dekoracji opraw czerpany z gotyckiej dekoracji architektonicznej. Doprowadziło to do odrzucenia propozycji nazewniczej Schwenke i Schunke przez innych niemieckich badaczy (np. K. von Rabenau, S. Karpp-Jacottet). Tym samym pojęcie p. r. w., niekiedy stosowane również w polskiej literaturze, uznać należy za nieprawidłowe.
  
A.W.
+
==Zobacz też==
 +
 
 +
[[Indeks alfabetyczny ]] <br>
 +
[[Gotyckie oprawy]] <br>
 +
[[Łuk w ośli grzbiet]] <br>
 +
[[Nosek]] <br>
 +
[[Owocu granatu wzór]] <br>
 +
[[Żabka]] <br>
 +
 
 +
==Przypisy==
 +
 
 +
# Schwenke, Schunke 1979, tabl. 231-243.
 +
 
 +
----
 +
Autor: '''A.W.'''

Aktualna wersja na dzień 08:55, 6 maj 2022

Pędu ruty wzór

(niem. Rautengerank)

Podobnie jak →pęd ruty, pojęcie rozpropagowane przez P. Schwenke i I. Schunke w terminologii oprawoznawczej w Niemczech jako alternatywa dla owocu granatu wzoru. W ten sposób akcentowana jest formalna różnica między pierwowzorem (tj. bogatymi dekoracjami na luksusowych tkaninach włoskich z XV w., eksportowanych na płn. od Alp) a prostymi zdobieniami introligatorskimi, wyciskanymi z tłoków lub plakiet/klocków. Ich charakterystyczną cechą są zaakcentowane na „pędach” żabki, mogące kojarzyć się z pączkami i listkami na łodygach owych roślin zielnych. Wrażenie „pnączy” potęgowane jest przez zawijające się i łączące ze sobą segmenty ornamentu (łuk w ośli grzbiet) w dekoracji zwierciadła okładziny. Należy jednak podkreślić odosobnienie określenia p. r. w., nie spotykanego w nazewnictwie podobnych ornamentów w innych dziedzinach plastyki (np. w malarstwie ściennym). Ponadto skojarzenie ruty (tj. grupy gatunków roślin zielnych) z taką formą dekoracji jest chybione wobec faktycznego wyglądu owych roślin. W końcu, nie uwzględnia ono pokrewieństwa formalnego „pędów” pokrytych „pączkami” i „liśćmi” oraz łuków w ośli grzbiet z tzw. żabkami, które stanowią czytelny wzorzec dla dekoracji opraw czerpany z gotyckiej dekoracji architektonicznej. Doprowadziło to do odrzucenia propozycji nazewniczej Schwenke i Schunke przez innych niemieckich badaczy (np. K. von Rabenau, S. Karpp-Jacottet). Tym samym pojęcie p. r. w., niekiedy stosowane również w polskiej literaturze, uznać należy za nieprawidłowe.

Zobacz też

Indeks alfabetyczny
Gotyckie oprawy
Łuk w ośli grzbiet
Nosek
Owocu granatu wzór
Żabka

Przypisy

  1. Schwenke, Schunke 1979, tabl. 231-243.

Autor: A.W.