Galanteria introligatorska: Różnice pomiędzy wersjami
Z Leksykon oprawoznawczy
(→Zobacz też) |
(→Galanteria introligatorska) |
||
| (Nie pokazano 18 wersji utworzonych przez 2 użytkowników) | |||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
==Galanteria introligatorska== | ==Galanteria introligatorska== | ||
| − | Wytwarzanie wyrobów galanteryjnych z papieru, tektury i skóry | + | Wytwarzanie wyrobów galanteryjnych z papieru, tektury, płótna i skóry stanowiące uboczną gałąź introligatorstwa. Jego źródłem były związki rzemieślników introligatorów ze szkatulnikami, których było niewielu i dlatego przyłączali się do cechów introligatorskich. Z czasem rzemiosło szkatulnicze zanikło, zaś introligatorzy przejęli zakres jego działalności. |
Introligatorskie wyroby galanteryjne można podzielić na trzy grupy. | Introligatorskie wyroby galanteryjne można podzielić na trzy grupy. | ||
| − | * Wyroby pokrewne książkom, których wykonywanie przebiega podobnie jak oprawianie książek. Należą do nich notesy, zeszyty, bruliony, bloki papierowe, albumy, klasery a także różnego rodzaju akcydensy: kwitariusze, dzienniki | + | * Wyroby pokrewne książkom, których wykonywanie przebiega podobnie jak oprawianie książek. Należą do nich notesy, zeszyty, bruliony, bloki papierowe, albumy, klasery, sztambuchy, a także różnego rodzaju akcydensy: kalendarze, kwitariusze, dzienniki, książki służbowe, a wreszcie księgi handlowe. |
| − | * Wywodzące się ze szkatulnictwa obiekty o charakterze pudełek: puzderka, szkatułki, futerały na różne przedmioty (np. książki, biżuterię, sztućce, kapelusze, okulary, instrumenty muzyczne), teki, tuby, segregatory, piórniki, podstawki i stojaki, opakowania, a także pugilaresy, portfele i portmonetki. | + | * Wywodzące się ze szkatulnictwa obiekty o charakterze pudełek: puzderka, szkatułki, futerały na różne przedmioty (np. książki, biżuterię, sztućce, kapelusze, okulary, instrumenty muzyczne), teki, tuby, segregatory, skoroszyty, teczki, piórniki, podstawki i stojaki, opakowania, a także pugilaresy, portfele i portmonetki. |
| − | * Inne wyroby | + | * Inne wyroby takie, jak: ramki do rycin i fotografii, etykiety, torebki, koperty i papeterie, karnety, wytłaczane laurki i obrazki, dekoracje funeralne. Do prac z dziedziny galanterii należy także oprawa rycin w passe-partout, naklejanie map, dokumentów, plansz (do składania lub zawieszania) na tekturę, blachę lub tkaninę. |
| − | + | ||
| − | + | ||
| + | Wytwarzanie galanterii introligatorskiej częściej niż oprawy książek miało charakter seryjny i łatwiej ulegało uprzemysłowieniu. Wśród przedsiębiorstw introligatorskich największe były te, które produkowały galanterię papierniczą. Zdobienie wyrobów galanteryjnych stało się polem działań artystycznych i eksperymentalnych, a walory estetyczne produktu były najważniejszym elementem oceny jego wartości. Z tego powodu w produkcji galanterii introligatorzy podążali za modą, zarówno w konstrukcji, jak i zdobnictwie wykorzystywali rozmaite materiały (drewno, metal, plastik, kość, róg, szylkret, masę perłową, celuloid), rozwijali nowe techniki oraz unowocześniali zakłady, inwestując w maszyny i urządzenia. | ||
==Zobacz też== | ==Zobacz też== | ||
[[Indeks alfabetyczny ]] <br> | [[Indeks alfabetyczny ]] <br> | ||
| + | [[Teka]] <br> | ||
| + | [[Passe-partout]] <br> | ||
| + | [[Księgi handlowe]] <br> | ||
| + | [[Futerał]] <br> | ||
| + | [[Albumów oprawy]] <br> | ||
==Grafika== | ==Grafika== | ||
<gallery> | <gallery> | ||
| − | File: | + | File:1596107.jpg|Sztambuch Stanisława Jachowicza, 1817. |
| − | + | File:23501500.jpg|Imionnik Ludwiki z Pągowskich Kostrowickiej, 1824. | |
| + | File:6029131.jpg|Sztambuch Ludwiki Linde, 1832. | ||
| + | File:Galanteria introligatorska.jpg|Ozdobna okładka zeszytu | ||
</gallery> | </gallery> | ||
==Przypisy== | ==Przypisy== | ||
| − | # | + | # Kołakowski Tadeusz, Zarys towaroznawstwa papieru i materiałów piśmiennych, Warszawa 1950, s. 77-93. |
| − | + | # Napora Stefan, Technologia galanterii skórzanej, Warszawa 1959. | |
---- | ---- | ||
Autor: '''E.P.''' | Autor: '''E.P.''' | ||
Aktualna wersja na dzień 18:35, 4 kwi 2022
Spis treści
Galanteria introligatorska
Wytwarzanie wyrobów galanteryjnych z papieru, tektury, płótna i skóry stanowiące uboczną gałąź introligatorstwa. Jego źródłem były związki rzemieślników introligatorów ze szkatulnikami, których było niewielu i dlatego przyłączali się do cechów introligatorskich. Z czasem rzemiosło szkatulnicze zanikło, zaś introligatorzy przejęli zakres jego działalności.
Introligatorskie wyroby galanteryjne można podzielić na trzy grupy.
- Wyroby pokrewne książkom, których wykonywanie przebiega podobnie jak oprawianie książek. Należą do nich notesy, zeszyty, bruliony, bloki papierowe, albumy, klasery, sztambuchy, a także różnego rodzaju akcydensy: kalendarze, kwitariusze, dzienniki, książki służbowe, a wreszcie księgi handlowe.
- Wywodzące się ze szkatulnictwa obiekty o charakterze pudełek: puzderka, szkatułki, futerały na różne przedmioty (np. książki, biżuterię, sztućce, kapelusze, okulary, instrumenty muzyczne), teki, tuby, segregatory, skoroszyty, teczki, piórniki, podstawki i stojaki, opakowania, a także pugilaresy, portfele i portmonetki.
- Inne wyroby takie, jak: ramki do rycin i fotografii, etykiety, torebki, koperty i papeterie, karnety, wytłaczane laurki i obrazki, dekoracje funeralne. Do prac z dziedziny galanterii należy także oprawa rycin w passe-partout, naklejanie map, dokumentów, plansz (do składania lub zawieszania) na tekturę, blachę lub tkaninę.
Wytwarzanie galanterii introligatorskiej częściej niż oprawy książek miało charakter seryjny i łatwiej ulegało uprzemysłowieniu. Wśród przedsiębiorstw introligatorskich największe były te, które produkowały galanterię papierniczą. Zdobienie wyrobów galanteryjnych stało się polem działań artystycznych i eksperymentalnych, a walory estetyczne produktu były najważniejszym elementem oceny jego wartości. Z tego powodu w produkcji galanterii introligatorzy podążali za modą, zarówno w konstrukcji, jak i zdobnictwie wykorzystywali rozmaite materiały (drewno, metal, plastik, kość, róg, szylkret, masę perłową, celuloid), rozwijali nowe techniki oraz unowocześniali zakłady, inwestując w maszyny i urządzenia.
Zobacz też
Indeks alfabetyczny
Teka
Passe-partout
Księgi handlowe
Futerał
Albumów oprawy
Grafika
Sztambuch Stanisława Jachowicza, 1817.
Imionnik Ludwiki z Pągowskich Kostrowickiej, 1824.
Sztambuch Ludwiki Linde, 1832.
Ozdobna okładka zeszytu
Przypisy
- Kołakowski Tadeusz, Zarys towaroznawstwa papieru i materiałów piśmiennych, Warszawa 1950, s. 77-93.
- Napora Stefan, Technologia galanterii skórzanej, Warszawa 1959.
Autor: E.P.
