Maszyny introligatorskie: Różnice pomiędzy wersjami

Z Leksykon oprawoznawczy
Skocz do: nawigacja, szukaj
Linia 6: Linia 6:
 
Źródła wynalazku nie są ustalone, niektóre artykuły prasowe XIX w. wiązały je z nazwiskiem brytyjskiego uczonego i wynalazcy Warrena de la Rue. Od 1859 roku nożyce oferowała lipska fabryka Karla Krauzego, później wielu innych wytwórców sprzętu; na warszawskiej wystawie introligatorskiej w 1897 roku nożyce własnej produkcji prezentował J. Zawadzki.
 
Źródła wynalazku nie są ustalone, niektóre artykuły prasowe XIX w. wiązały je z nazwiskiem brytyjskiego uczonego i wynalazcy Warrena de la Rue. Od 1859 roku nożyce oferowała lipska fabryka Karla Krauzego, później wielu innych wytwórców sprzętu; na warszawskiej wystawie introligatorskiej w 1897 roku nożyce własnej produkcji prezentował J. Zawadzki.
  
−
===Falcerka===
 
−
(złamywarka) Maszyna służąca do falcowania (złamywania) arkuszy zadrukowanego papieru na żądaną liczbę złamów. W efekcie pracy falcerki z płaskich arkuszy drukarskich powstają składki. Falcerki zostały zastosowane w procesie oprawy masowej (wydawniczej), zastępując pracę ręczną, jednocześnie przyspieszając znacząco proces produkcji.
 
−
W roku 1847 Anglik Thomas Birchall opatentował pierwszą maszynę służącą do falcowania czasopism, w roku 1849 nadano patent na amerykańską falcerkę Edwarda Smitha. James Black opatentował maszynę własnej konstrukcji w 1850, zaprezentował ją na londyńskiej Wystawie Światowej w 1851 roku. Do grona producentów falcerek dołączyła w 1860 szwajcarska firma Martini, a w latach 80. XIX stulecia niemieckie fabryki Preusse & Co. i Hugo Kocha. W  Ameryce w drugiej ćwierci XIX wieku opatentowano przeszło 40 maszyn falcujących i ponad setkę usprawnień. Pierwsze maszyny do złamywania arkuszy miały konstrukcję nożową, tj. złamywanie arkusza następowało od uderzenia metalowej listwy, a zagięty arkusz dostawał się pomiędzy walce, które go sprasowywały. Falcerki nożowe osiągały wydajność 1000-2000 złamów na godzinę. Większą wydajność (nawet 10 000 złamów na godzinę) zapewniały falcerki kieszeniowe, w których arkusz podawany jest przez wałki, aż trafia na kraniec kieszeni, wówczas przegina się i tworzy lej, który trafia pomiędzy wałki prasujące. Wynalazek opatentowała w 1900 roku firma Lang i Zander z Chicago.
 
  
−
W dalszym ciągu procesu już zlamany arkusz trafiał do kolejnego segmentu złamującego.
 
  
  

Wersja z 00:04, 4 sty 2019

Maszyny introligatorskie

Maszyny pracujące w introligatorniach, służące do przyspieszenia wykonywania prac. Proces umaszynowienia zakładów introligatorskich sięga początku XIX wieku i wiąże się z procesem oprawy seryjnej produkcji drukarskiej, przede wszystkim broszurowania i oprawy książek. Najwcześniejsze miały tylko napęd ręczny, ale wraz z wprowadzenie do użycia maszyny parowej, niektóre z nich podłączano do napędu za pomocą pasów transmisyjnych, a w wieku XX uzyskały napęd elektryczny Już wcześniej, od początku XVIII wieku stosowano prasy żelazne do wytłaczania plakiet. Pierwszą maszyną skonstruowaną ok. 1820 była walcarka, od lat 20. XIX w. podjęto działania unowocześnienia pras do złocenia albo rozbudowując tradycyjną prasę z kluczem albo adaptując prasy drukarskie. Od lat 20. podjęto prace nad gilotyną introligatorską, w latach 40. nad maszyną do falcowania, zszywania składek, oporkowania oraz używana w zakładach introligatorskich liniarka do papieru. Od lat 70. do użycia weszła maszyna do wyokrąglania grzbietów, a następnie klejarki, maszyny do szarfowania skóry, aparaty do marmoryzowania krawędzi, wolnostojące prasy żelazne, bigówki, maszyny do zestawiania okładek.

Nożyce introligatorskie

(niem. Pappschere, fr. cisaille à carton) Maszyna służąca do krojenia materiałów. Nożyce zbudowane są ze stołu, który na jednej krawędzi ma zamocowane ostrze, oraz z ruchomej dźwigni, stanowiącej drugie ostrze nożyc. Zależnie od długości ostrza, możliwe jest krojenie dużych arkuszy, do długości 1 metra. Siła narzędzia pozwala także na krojenie twardych, grubych materiałów, w szczególności tektur. Nożyce posiadają szereg elementów, ułatwiających krojenie, takich jak belka dociskająca, linie pozwalające na proste ustawienie oraz miarę krojenia itp. Źródła wynalazku nie są ustalone, niektóre artykuły prasowe XIX w. wiązały je z nazwiskiem brytyjskiego uczonego i wynalazcy Warrena de la Rue. Od 1859 roku nożyce oferowała lipska fabryka Karla Krauzego, później wielu innych wytwórców sprzętu; na warszawskiej wystawie introligatorskiej w 1897 roku nożyce własnej produkcji prezentował J. Zawadzki.



Śródtytuł

Lorem ipsum dolor sit amet, consectetur adipiscing elit, sed do eiusmod tempor incididunt ut labore et dolore magna aliqua. Ut enim ad minim veniam, quis nostrud exercitation ullamco laboris nisi ut aliquip ex ea commodo consequat. Duis aute irure dolor in reprehenderit in voluptate velit esse cillum dolore eu fugiat nulla pariatur. Excepteur sint occaecat cupidatat non proident, sunt in culpa qui officia deserunt mollit anim id est laborum.

Lista

  • Punkt 1
  • Punkt 2
    • Punkt 2.1
    • Punkt 2.2
  • Punkt 2

Hasła obce

  1. Test site (eng.)
  2. Site d'essai (fr.)
  3. Testgelände (de.)
  4. Sito di prova (it.)

Grafika

  • Obrazek 1

  • Obrazek 2

  • Obrazek 3

  • Obrazek 4

Przypisy

  1. E.P. Biesalski, Die Mechaniesierung der Deutschen Buchbinderei 1850-1900, Frankfurt am Main 1991, s. 19-23.
  2. The Edinburgh Philosophical Journal, Tom 31, s. 411, https://books.google.pl/books?id=jVFTAAAAcAAJ&pg=PA411&lpg=PA411&dq=1847+Thomas+Birchall&source=bl&ots=2HdPpMAjNV&sig=nTH9zPgYd8tRZmyT_j02rEwCwo8&hl=pl&sa=X&ved=2ahUKEwjdi-OH0tLfAhWJl4sKHRXoCPIQ6AEwDHoECAUQAQ#v=onepage&q=1847%20Thomas%20Birchall&f=false
  3. John Timbs, The Year-book of Facts in the Great Exhibition of 1851, London 1851 s. 161, https://books.google.pl/books?id=egg-AQAAMAAJ&pg=PA161&dq=1851+Black+folding+paper&hl=pl&sa=X&ved=0ahUKEwjDuOTs09LfAhWriqYKHbSxDf4Q6AEIKTAA#v=onepage&q=1851%20Black%20folding%20paper&f=false

Autor: E.P.

Źródło: „http://leksykon.oprawoznawczy.ukw.edu.pl/index.php?title=Maszyny_introligatorskie&oldid=1540”