Aldyńsko-grolierowskie oprawy: Różnice pomiędzy wersjami

Z Leksykon oprawoznawczy
Skocz do: nawigacja, szukaj
(Aldyńsko-grolierowskie oprawy)
 
(Nie pokazano 7 wersji utworzonych przez 3 użytkowników)
Linia 1: Linia 1:
==Aldyńsko-grolierowskie oprawy== (fr. reliures aldines et reliures de Grolier)
+
==Aldyńsko-grolierowskie oprawy==  
Właściwie: oprawy w typie aldyńsko-grolierowskim, umowne określenie grupy opraw polskich, zwłaszcza krakowskich, od lat 30. do 60-70. XVI w., o charakterystycznej dekoracji okładzin: zazwyczaj pokaźne zwierciadło otoczone jest pojedynczą lub podwójną, złoconą ramą linearną, z której na osiach, w narożach lub/i w innych miejscach wyodrębniają się (na zewnątrz, do wewnątrz lub w sposób kombinowany) niewielkie półpierścieniowe wybrzuszenia o linearnej formie. Te podstawowe elementy chętnie urozmaicano, głównie poprzez zwielokrotnianie oraz przeplatanie się półpierścieni. Ponadto wewnątrz półpierścieni i w miejscach ich styku z linią ramy ukazywano drobne ozdobniki floralne. Dookoła takich ram często widnieją ramy radełkowe, zaś w centrum zwierciadła różnorakie plakiety, medaliony i superekslibrisy. W rozwiązaniach tych syntetyzowano elementy dekoracji aldyńskich opraw oraz dekoracji z późniejszych dzieł włoskich, zwłaszcza bolońskich i rzymskich, które łączono z elementami typowymi dla introligatorstwa polskiego. Ze względu na fakt, iż podobne formy zdobnicze znane są także z niektórych grolierowskich opraw, w dawniejszej literaturze takie dzieła określano niekiedy jako oprawy/dekoracje grolieryzujące lub grolierowskie.  
+
(ang. Aldine and Grolier type of bindings; fr. reliures grolieresque)
 +
 
 +
Właściwie: oprawy w typie aldyńsko-grolierowskim, umowne określenie grupy opraw polskich, zwłaszcza krakowskich, od lat 30. do 60-70. XVI w., o charakterystycznej dekoracji okładzin: zazwyczaj pokaźne zwierciadło otoczone jest pojedynczą lub podwójną, złoconą ramą linearną, z której na osiach, w narożach lub/i w innych miejscach wyodrębniają się (na zewnątrz, do wewnątrz lub w sposób kombinowany) niewielkie półpierścieniowe wybrzuszenia o linearnej formie. Te podstawowe elementy chętnie urozmaicano, głównie poprzez zwielokrotnianie oraz przeplatanie się półpierścieni. Ponadto wewnątrz półpierścieni i w miejscach ich styku z linią ramy ukazywano drobne ozdobniki floralne. Dookoła takich ram często widnieją ramy radełkowe, zaś w centrum zwierciadła różnorakie plakiety, medaliony i superekslibrisy. W rozwiązaniach tych syntetyzowano elementy dekoracji aldyńskich opraw oraz dekoracji z późniejszych dzieł włoskich, zwłaszcza bolońskich i rzymskich, które łączono z elementami typowymi dla introligatorstwa polskiego. Ze względu na fakt, iż podobne formy zdobnicze znane są także z niektórych grolierowskich opraw, w dawniejszej literaturze takie dzieła określano niekiedy jako oprawy/dekoracje grolieryzujące lub grolierowskie.
  
 
==Zobacz też==
 
==Zobacz też==
Linia 11: Linia 13:
  
 
<gallery>
 
<gallery>
Plik:Aldyńsko-grolierowskie oprawy 1.jpg
 
  
 +
Plik:Aldyńsko grolierowskie, Włochy XVI w. De Marinis nr kat. 1773.jpg | Oprawa z dekoracja w typie aldyńsko-grolierowskim, Włochy, XVI w. wg: De Marinis nr kat. 1773.
 +
Plik:Aldyńsko grolierowskie Włochy XVI w., DeMarinis 1960 nr kat. 833.jpg | Oprawa z dekoracją w typie aldyńsko-grolierowskim, Włochy, XVI w., wg: De Marinis 1960 nr kat. 833
 +
Plik:Aldyńsko grolierowskie, Włochy XVI w. wg De Marinis nr kat. 825.jpg | Oprawa z dekoracja w typie aldyńsko-grolierowskim, Włochy, XVI w,. wg: De Marinis nr kat. 825.
 +
Plik:Aldyńsko. grolier. mały plik.jpg | Oprawa w typie aldyńsko-grolierowskim, Polska (Kraków?), lata 50.60 XVI w., BKUL, Lublin, fot. wg: www.polona.pl
 +
Plik:Aldyńsko-grolierowskie oprawy 1.jpg | Oprawa w typie aldyńsko-grolierowskim, Kraków, ok. poł. lat 60. XVI w., BRAN - Sankt Petersburg, fot. BRAN - Sankt Petersburg
 +
Plik:Aldyńsko-grolierowskie opr, Kraków, 1568.jpg | Oprawa w typie aldyńsko-grolierowskim, Kraków, 1568, BWSD Włocławek, fot. A. Wagner
 +
Plik:Aldyńsko. grolierowskie , Kraków, lata 60. XVI w., repr wg www.bl.uk nr c48h6.jpg | Oprawa w typie aldyńsko-grolierowskim, Kraków, lata 60. XVI w., repr wg: www.bl.uk (nr kat. c48h6)
  
 
</gallery>
 
</gallery>
Linia 18: Linia 26:
 
==Przypisy==
 
==Przypisy==
  
# Lindberg 1985 II, s. 79-81.  
+
# De Marinis 1960, tabl. CXXXII, CXXXVIII, CCCXXXVIII i in.;
# Wagner, Madajewska, Mazerska 2018, nr kat./tabl. 33.
+
# Hobson 1975, il. XXIII-XXIV;
 
+
# Krynicka 1980, il. 11c;
 +
# Lindberg 1985 II, s. 79-81;
 +
# Pirożyński 2004, il. 25;
 +
# Pokora, Muraszko 2015, il. na s. 13, 17;
 +
# Wagner, Madajewska, Mazerska 2018, nr kat./tabl. 33.
 
----
 
----
 
Autor: '''A.W.'''
 
Autor: '''A.W.'''

Aktualna wersja na dzień 18:49, 20 sie 2021

Aldyńsko-grolierowskie oprawy

(ang. Aldine and Grolier type of bindings; fr. reliures grolieresque)

Właściwie: oprawy w typie aldyńsko-grolierowskim, umowne określenie grupy opraw polskich, zwłaszcza krakowskich, od lat 30. do 60-70. XVI w., o charakterystycznej dekoracji okładzin: zazwyczaj pokaźne zwierciadło otoczone jest pojedynczą lub podwójną, złoconą ramą linearną, z której na osiach, w narożach lub/i w innych miejscach wyodrębniają się (na zewnątrz, do wewnątrz lub w sposób kombinowany) niewielkie półpierścieniowe wybrzuszenia o linearnej formie. Te podstawowe elementy chętnie urozmaicano, głównie poprzez zwielokrotnianie oraz przeplatanie się półpierścieni. Ponadto wewnątrz półpierścieni i w miejscach ich styku z linią ramy ukazywano drobne ozdobniki floralne. Dookoła takich ram często widnieją ramy radełkowe, zaś w centrum zwierciadła różnorakie plakiety, medaliony i superekslibrisy. W rozwiązaniach tych syntetyzowano elementy dekoracji aldyńskich opraw oraz dekoracji z późniejszych dzieł włoskich, zwłaszcza bolońskich i rzymskich, które łączono z elementami typowymi dla introligatorstwa polskiego. Ze względu na fakt, iż podobne formy zdobnicze znane są także z niektórych grolierowskich opraw, w dawniejszej literaturze takie dzieła określano niekiedy jako oprawy/dekoracje grolieryzujące lub grolierowskie.

Zobacz też

Indeks alfabetyczny
Aldyńskie oprawy
Grolierowskie oprawy

Grafika

Przypisy

  1. De Marinis 1960, tabl. CXXXII, CXXXVIII, CCCXXXVIII i in.;
  2. Hobson 1975, il. XXIII-XXIV;
  3. Krynicka 1980, il. 11c;
  4. Lindberg 1985 II, s. 79-81;
  5. Pirożyński 2004, il. 25;
  6. Pokora, Muraszko 2015, il. na s. 13, 17;
  7. Wagner, Madajewska, Mazerska 2018, nr kat./tabl. 33.

Autor: A.W.