Putto: Różnice pomiędzy wersjami
m (→Putto: uzupełn. term. ang.) |
|||
Linia 2: | Linia 2: | ||
(ang. putto; fr. putto) | (ang. putto; fr. putto) | ||
+ | |||
+ | Wizerunek małego, pulchnego i przeważnie nagiego chłopca. Niekiedy, w przedstawieniach nawiązujących do antycznego Amora (Erosa) ukazywany ze skrzydłami (zob. →amorek). Spopularyzowany w renesansowym introligatorstwie europejskim pod wpływem zdobnictwa włoskiego, w tym zwłaszcza iluminatorstwa i grafiki książkowej. Na oprawach włoskich 1 poł. XVI w. niekiedy jako p. z →rogiem obfitości (putto con cornucopia), skopiowanego w l. 20. XVI w. na krakowskich oprawach Macieja z Przasnysza vel Mistrza Główek Anielskich. Chętnie stosowany w dekoracji radełkowej: jako grupy dziecięcych postaci trzymających różne rekwizyty (np. tarcze herbowe – na oprawach gdańskiego Introligatora SS, instrumenty muzyczne – na oprawach Kaspara Anglera w Królewcu) lub dzieci wkomponowane razem z aniołkami w kandelabrowy ornament lub groteski, rzadziej w obrębie kartuszy herbowych superekslibrisów. Do ponownego spopularyzowania putti doszło w introligatorstwie rokokowym, jako motywy wkomponowane w rocaille (np. niektóre oprawy dla króla Stanisława Augusta Poniatowskiego). W antykizujących dekoracjach opraw klasycystycznych i empirowych wyparte przez „dostojniejsze” motywy. Pojawiało się zaś na oprawach historyzujących XIX w. | ||
+ | |||
+ | ==Zobacz też== | ||
+ | |||
+ | [[Indeks alfabetyczny ]] <br> | ||
+ | [[Anioł]] <br> | ||
+ | [[Aniołek]] <br> | ||
+ | [[Groteska]] <br> | ||
+ | [[Kandelabrowy ornament]] <br> | ||
+ | [[Rocaille]] <br> | ||
+ | |||
==Grafika== | ==Grafika== | ||
Linia 8: | Linia 20: | ||
Plik:Putto 1.jpg | Plik:Putto 1.jpg | ||
Plik:Putto 1b.jpg | Plik:Putto 1b.jpg | ||
+ | |||
+ | </gallery> | ||
+ | |||
+ | ==Przypisy== | ||
+ | |||
+ | # Krynicka 1974, il. 7a-b; | ||
+ | # Krynicka 1975, il. 33-34; | ||
+ | # Laucevičius 1976, il. 61, 95, 120 i in.; | ||
+ | # von Rabenau 1994, tabl. 18-19, 23, 33 i in.; | ||
+ | # Kozakiewicz 1996, s. 13, 339; | ||
+ | # Macchi F. i L. 2007, tabl. 3, 24, 60-61 i in.; | ||
+ | # Wagner 2016, il. 70, 72a-b, 218b. | ||
+ | |||
+ | ---- | ||
+ | Autor: '''A.W.''' |
Wersja z 21:27, 11 lut 2021
Spis treści
Putto
(ang. putto; fr. putto)
Wizerunek małego, pulchnego i przeważnie nagiego chłopca. Niekiedy, w przedstawieniach nawiązujących do antycznego Amora (Erosa) ukazywany ze skrzydłami (zob. →amorek). Spopularyzowany w renesansowym introligatorstwie europejskim pod wpływem zdobnictwa włoskiego, w tym zwłaszcza iluminatorstwa i grafiki książkowej. Na oprawach włoskich 1 poł. XVI w. niekiedy jako p. z →rogiem obfitości (putto con cornucopia), skopiowanego w l. 20. XVI w. na krakowskich oprawach Macieja z Przasnysza vel Mistrza Główek Anielskich. Chętnie stosowany w dekoracji radełkowej: jako grupy dziecięcych postaci trzymających różne rekwizyty (np. tarcze herbowe – na oprawach gdańskiego Introligatora SS, instrumenty muzyczne – na oprawach Kaspara Anglera w Królewcu) lub dzieci wkomponowane razem z aniołkami w kandelabrowy ornament lub groteski, rzadziej w obrębie kartuszy herbowych superekslibrisów. Do ponownego spopularyzowania putti doszło w introligatorstwie rokokowym, jako motywy wkomponowane w rocaille (np. niektóre oprawy dla króla Stanisława Augusta Poniatowskiego). W antykizujących dekoracjach opraw klasycystycznych i empirowych wyparte przez „dostojniejsze” motywy. Pojawiało się zaś na oprawach historyzujących XIX w.
Zobacz też
Indeks alfabetyczny
Anioł
Aniołek
Groteska
Kandelabrowy ornament
Rocaille
Grafika
Przypisy
- Krynicka 1974, il. 7a-b;
- Krynicka 1975, il. 33-34;
- Laucevičius 1976, il. 61, 95, 120 i in.;
- von Rabenau 1994, tabl. 18-19, 23, 33 i in.;
- Kozakiewicz 1996, s. 13, 339;
- Macchi F. i L. 2007, tabl. 3, 24, 60-61 i in.;
- Wagner 2016, il. 70, 72a-b, 218b.
Autor: A.W.