Pędu ruty wzór: Różnice pomiędzy wersjami
(→Pędu ruty wzór) |
(→Pędu ruty wzór) |
||
| Linia 2: | Linia 2: | ||
(niem. ''Rautengeranke'') | (niem. ''Rautengeranke'') | ||
| − | Podobnie jak →pęd ruty, pojęcie wprowadzone przez P. Schwenke i I. Schunke do terminologii oprawoznawczej w Niemczech jako alternatywa dla | + | Podobnie jak →pęd ruty, pojęcie wprowadzone przez P. Schwenke i I. Schunke do terminologii oprawoznawczej w Niemczech jako alternatywa dla owocu granatu wzoru. W ten sposób akcentowana jest formalna różnica między pierwowzorem (tj. bogatymi dekoracjami na luksusowych tkaninach włoskich z XV w., eksportowanych na płn. od Alp) a prostymi zdobieniami introligatorskimi, wyciskanymi z tłoków lub plakiet/klocków. Ich charakterystyczną cechą są zaakcentowane na „pędach” żabki, mogące kojarzyć się z pączkami i listkami na łodygach owych roślin zielnych. Wrażenie „pnączy” potęgowane jest przez zawijające się i łączące ze sobą segmenty ornamentu (łuk w ośli grzbiet) w dekoracji zwierciadła okładziny. Należy jednak podkreślić odosobnienie określenia p. r. w., nie spotykanego w nazewnictwie podobnych ornamentów w innych dziedzinach plastyki (np. w malarstwie ściennym). Ponadto skojarzenie ruty (tj. grupy gatunków roślin zielnych) z taką formą dekoracji jest chybione wobec faktycznego wyglądu owych roślin. W końcu, nie uwzględnia ono pokrewieństwa formalnego „pędów” pokrytych „pączkami” i „liśćmi” oraz łuków w ośli grzbiet z tzw. żabkami, które stanowią czytelny wzorzec dla dekoracji opraw czerpany z gotyckiej dekoracji architektonicznej. Doprowadziło to do odrzucenia propozycji nazewniczej Schwenke i Schunke przez innych niemieckich badaczy (np. K. von Rabenau, S. Karpp-Jacottet). W konsekwencji, pojęcie p. r. w., niekiedy stosowane również w polskiej literaturze, uznać należy za nieprawidłowe. |
| + | |||
| + | ==Zobacz też== | ||
| − | A.W. | + | [[Indeks alfabetyczny ]] <br> |
| + | [[Gotyckie oprawy]] <br> | ||
| + | [[Łuk w ośli grzbiet]] <br> | ||
| + | [[Nosek]] <br> | ||
| + | [[Owocu granatu wzór]] <br> | ||
| + | [[Żabka]] <br> | ||
| + | |||
| + | ==Grafika== | ||
| + | |||
| + | <gallery> | ||
| + | |||
| + | |||
| + | </gallery> | ||
| + | |||
| + | ==Przypisy== | ||
| + | |||
| + | # | ||
| + | |||
| + | ---- | ||
| + | Autor: '''A.W.''' | ||
Wersja z 14:31, 31 sty 2021
Spis treści
Pędu ruty wzór
(niem. Rautengeranke)
Podobnie jak →pęd ruty, pojęcie wprowadzone przez P. Schwenke i I. Schunke do terminologii oprawoznawczej w Niemczech jako alternatywa dla owocu granatu wzoru. W ten sposób akcentowana jest formalna różnica między pierwowzorem (tj. bogatymi dekoracjami na luksusowych tkaninach włoskich z XV w., eksportowanych na płn. od Alp) a prostymi zdobieniami introligatorskimi, wyciskanymi z tłoków lub plakiet/klocków. Ich charakterystyczną cechą są zaakcentowane na „pędach” żabki, mogące kojarzyć się z pączkami i listkami na łodygach owych roślin zielnych. Wrażenie „pnączy” potęgowane jest przez zawijające się i łączące ze sobą segmenty ornamentu (łuk w ośli grzbiet) w dekoracji zwierciadła okładziny. Należy jednak podkreślić odosobnienie określenia p. r. w., nie spotykanego w nazewnictwie podobnych ornamentów w innych dziedzinach plastyki (np. w malarstwie ściennym). Ponadto skojarzenie ruty (tj. grupy gatunków roślin zielnych) z taką formą dekoracji jest chybione wobec faktycznego wyglądu owych roślin. W końcu, nie uwzględnia ono pokrewieństwa formalnego „pędów” pokrytych „pączkami” i „liśćmi” oraz łuków w ośli grzbiet z tzw. żabkami, które stanowią czytelny wzorzec dla dekoracji opraw czerpany z gotyckiej dekoracji architektonicznej. Doprowadziło to do odrzucenia propozycji nazewniczej Schwenke i Schunke przez innych niemieckich badaczy (np. K. von Rabenau, S. Karpp-Jacottet). W konsekwencji, pojęcie p. r. w., niekiedy stosowane również w polskiej literaturze, uznać należy za nieprawidłowe.
Zobacz też
Indeks alfabetyczny
Gotyckie oprawy
Łuk w ośli grzbiet
Nosek
Owocu granatu wzór
Żabka
Grafika
Przypisy
Autor: A.W.
