Maska: Różnice pomiędzy wersjami
(→Grafika) |
(→Grafika) |
||
| (Nie pokazano 7 wersji utworzonych przez 4 użytkowników) | |||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
| − | + | ==Maska== | |
| − | W sztukach zdobniczych realistycznie opracowany wizerunek głowy ludzkiej lub zwierzęcej, ujętej na wprost bądź z profilu. W zdobnictwie opraw od XVI w. jako manierystyczna, kobieca m. (zwana: tête en | + | (ang. mask, fr. masque, niem. Maske) |
| + | |||
| + | W sztukach zdobniczych realistycznie opracowany wizerunek głowy ludzkiej lub zwierzęcej, ujętej na wprost bądź z profilu. W zdobnictwie opraw od XVI w. jako manierystyczna, kobieca m. (zwana: espagnolette lub tête en espagnolette), przystrojona diademem, zwisającą chustką, pióropuszem itp. Zazwyczaj stanowią element większych kompozycji (np. złoconych medalionów w centrum i w narożnikach okładzin). Popularność w złotniczych oprawach manierystycznych 3 ćw. XVI-pocz. XVII w. zdobyły odlewane, półplastyczne maski lwa, lokowane głównie w narożnych okuciach (np. niektóre oprawy Srebrnej Biblioteki) i na zapięciach. Takowe spotykane też na metalowych okuciach i zapięciach opraw barokowych XVII-XVIII w. Odosobnioną formę mają m. symbolizujące „króla słońce” na oprawach ksiąg związanych z Ludwikiem XIV (m.in. na superekslibrisie jego bibliotekarza Jean-Paula Bignona). M. kobiecą w typie tête en espagnolette chętnie ukazywano na regencyjnych i rokokowych oprawach. | ||
| + | |||
==Zobacz też== | ==Zobacz też== | ||
| Linia 13: | Linia 16: | ||
<gallery> | <gallery> | ||
Plik:Maska 1.jpg | Maska (głowa) lwa jako okucie narożne oprawy ze Srebrnej Biblioteki ks. Albrechta Pruskiego i jego żony Anny Marii, poł. XVI w., Biblioteka Uniwersytecka w Toruniu, fot. Z. Wagner | Plik:Maska 1.jpg | Maska (głowa) lwa jako okucie narożne oprawy ze Srebrnej Biblioteki ks. Albrechta Pruskiego i jego żony Anny Marii, poł. XVI w., Biblioteka Uniwersytecka w Toruniu, fot. Z. Wagner | ||
| − | Plik:Maska 3.jpg | Maska (głowa) lwa jako okucie narożne oprawy ze Srebrnej Biblioteki ks. Albrechta Pruskiego i jego żony Anny Marii, poł. XVI w., Biblioteka Uniwersytecka w Toruniu, fot. | + | Plik:Maska 3.jpg | Maska (głowa) lwa jako okucie narożne oprawy ze Srebrnej Biblioteki ks. Albrechta Pruskiego i jego żony Anny Marii, poł. XVI w., Biblioteka Uniwersytecka w Toruniu, fot. A. Skowroński |
Plik:Maska4.jpg | Maska kobieca i lwia w kartuszu na oprawie manierystycznej, Niemcy, lata 70. XVI w. | Plik:Maska4.jpg | Maska kobieca i lwia w kartuszu na oprawie manierystycznej, Niemcy, lata 70. XVI w. | ||
| − | Plik:Maska, Maski w dekoracji włoskiej oprawy z ok. 1600 r..jpg | Maski w dekoracji włoskiej oprawy z ok. 1600 r. | + | Plik:Maska, Maski w dekoracji włoskiej oprawy z ok. 1600 r..jpg | Maski kobiece w dekoracji włoskiej oprawy z ok. 1600 r. |
| − | Plik:Maska, oprawa rzymska, po 1608.jpg | Motywy masek | + | Plik:Maska, oprawa rzymska, po 1608.jpg | Motywy masek kobiecych zakończonych zoomorficznymi tułowiami wkomponowane w spirale w dekoracji oprawy rzymskiej, po 1608 r. |
| − | Plik:Maska, oprawa włoska, 2 poł. XVIII w., wg F. Macchi 2007, Il legature storiche..., il. 12.jpg | Motywy masek na oprawie włoskiej z 2 poł. XVIII w., repr. wg F. Macchi, Il legature storiche..., 2007, il. 12 | + | Plik:Maska, Maska jako element kartusza herbowego w superekslibrisie z 1 poł. XVI w..jpg | Maska kobieca jako element kartusza herbowego w superekslibrisie z 1 poł. XVII w. |
| + | Plik:Maska i herma w dekoracji oprawy barokowej, lata 40. XVII w..jpg | Maska kobieca i herma w dekoracji oprawy barokowej, prawdopodobnie Polska, lata 40. XVII w. | ||
| + | Plik:Maska, oprawa włoska, 2 poł. XVIII w., wg F. Macchi 2007, Il legature storiche..., il. 12.jpg | Motywy masek kobiecych na oprawie włoskiej z 2 poł. XVIII w., repr. wg F. Macchi, Il legature storiche..., 2007, il. 12 | ||
| + | Plik:Maska, Maska kobieca ze skrzydłami na niemieckiej oprawi historyzującej, Berlin 1881, fot. wg Jaeger 2002.jpg | Maska kobieca ze skrzydłami na niemieckiej oprawi historyzującej, Berlin 1881, fot. wg: Jaeger 2002 | ||
</gallery> | </gallery> | ||
==Przypisy== | ==Przypisy== | ||
| − | # | + | # Laucevičius 1976, il. 293-294, |
| − | # | + | # Culot 1979, tabl. VII/il. 22-23; |
| + | # von Arnim 1992, nr kat./tabl. 61, 112; | ||
| + | # Tondel, Wagner 2019, s. 158-159, 184-185 i in. | ||
---- | ---- | ||
Autor: '''A.W.''' | Autor: '''A.W.''' | ||
Aktualna wersja na dzień 22:26, 24 sty 2021
Spis treści
Maska
(ang. mask, fr. masque, niem. Maske)
W sztukach zdobniczych realistycznie opracowany wizerunek głowy ludzkiej lub zwierzęcej, ujętej na wprost bądź z profilu. W zdobnictwie opraw od XVI w. jako manierystyczna, kobieca m. (zwana: espagnolette lub tête en espagnolette), przystrojona diademem, zwisającą chustką, pióropuszem itp. Zazwyczaj stanowią element większych kompozycji (np. złoconych medalionów w centrum i w narożnikach okładzin). Popularność w złotniczych oprawach manierystycznych 3 ćw. XVI-pocz. XVII w. zdobyły odlewane, półplastyczne maski lwa, lokowane głównie w narożnych okuciach (np. niektóre oprawy Srebrnej Biblioteki) i na zapięciach. Takowe spotykane też na metalowych okuciach i zapięciach opraw barokowych XVII-XVIII w. Odosobnioną formę mają m. symbolizujące „króla słońce” na oprawach ksiąg związanych z Ludwikiem XIV (m.in. na superekslibrisie jego bibliotekarza Jean-Paula Bignona). M. kobiecą w typie tête en espagnolette chętnie ukazywano na regencyjnych i rokokowych oprawach.
Zobacz też
Indeks alfabetyczny
Aniołek
Maszkaron
Regencyjne oprawy
Rokokowe oprawy
Srebrna Biblioteka
Grafika
Maska (głowa) lwa jako okucie narożne oprawy ze Srebrnej Biblioteki ks. Albrechta Pruskiego i jego żony Anny Marii, poł. XVI w., Biblioteka Uniwersytecka w Toruniu, fot. Z. Wagner
Maska (głowa) lwa jako okucie narożne oprawy ze Srebrnej Biblioteki ks. Albrechta Pruskiego i jego żony Anny Marii, poł. XVI w., Biblioteka Uniwersytecka w Toruniu, fot. A. Skowroński
Maska kobieca i lwia w kartuszu na oprawie manierystycznej, Niemcy, lata 70. XVI w.
Maski kobiece w dekoracji włoskiej oprawy z ok. 1600 r.
Motywy masek kobiecych zakończonych zoomorficznymi tułowiami wkomponowane w spirale w dekoracji oprawy rzymskiej, po 1608 r.
Maska kobieca jako element kartusza herbowego w superekslibrisie z 1 poł. XVII w.
Maska kobieca i herma w dekoracji oprawy barokowej, prawdopodobnie Polska, lata 40. XVII w.
Motywy masek kobiecych na oprawie włoskiej z 2 poł. XVIII w., repr. wg F. Macchi, Il legature storiche..., 2007, il. 12
Maska kobieca ze skrzydłami na niemieckiej oprawi historyzującej, Berlin 1881, fot. wg: Jaeger 2002
Przypisy
- Laucevičius 1976, il. 293-294,
- Culot 1979, tabl. VII/il. 22-23;
- von Arnim 1992, nr kat./tabl. 61, 112;
- Tondel, Wagner 2019, s. 158-159, 184-185 i in.
Autor: A.W.
