Płócienne oprawy

Z Leksykon oprawoznawczy
Skocz do: nawigacja, szukaj

Płócienne oprawy

(całopłócienne oprawy) (ang. full cloth [bindings], cloth covers/bindings; niem. Gewebeeinband, Leinenband, fr. reliures pleine toile)

Oprawa twarda, której obleczenie stanowi płótno. Płótno jako materiał obleczeniowy okładki upowszechniło się w XIX w. jako odpowiedź na ilościowy wzrost produkcji wydawniczej w XIX w. Poszukiwania tańszych od skóry materiałów obleczeniowych zwieńczyło opracowanie technologii produkcji apreturowanego płótna bawełnianego, wytwarzanego specjalnie dla potrzeb introligatorskich – kalika. Kaliko oraz inne odmiany płótna zostały zastosowane na szeroką skalę w seryjnych oprawach wydawniczych. Dostępność płótna wpłynęła także na modyfikację oprawy bibliotecznej i jego dominację w tym typie opraw. Obok płótna introligatorskiego stosowano płótno lniane, głównie na oprawy tomów większych gabarytowo i przeznaczonych do intensywnego użytkowania, a na tańsze oprawy – perkal. Na pocz. XX w. w British Library opracowano specjalny wzorzec trwałej oprawy bibliotecznej wykonanej z mocnego płótna buckram.

W pracach introligatorskich pojawiały się także inne rodzaje tkanin, zasadniczo nie przeznaczonych na oprawy. Jedwabie i aksamity bywały tłem dla dekoracji złotniczej. Jedwab ze względu na swą delikatność był wykorzystywany na oprawy wyjątkowe, czy to ze względu na oprawianą księgę czy osobę odbiorcy (np. woluminy przeznaczone na prezenty). Używano także żakardy, cenione dla swych walorów dekoracyjnych.

Zobacz też

Indeks alfabetyczny
Płótna introligatorskie
Jednorodna okładka
Aksamitne oprawy
Tekstylne oprawy


Autor: E.P.