Centro rotondo

Centro rotondo

(z wł. „okrągłe centrum”; ang. round centerpiece)

Centralny element dekoracji zwierciadła okładzin w formie okrągłego lub kwadratowego pola wypełnionego plecionką (barrette, nodo) oraz obramionego linearnie i ornamentalnie bądź wyzbyty obramienia. Wywodzi się ze zdobnictwa opraw islamskich. Rozpowszechniony w 2 poł. XV w. na oprawach włoskich, zwłaszcza florenckich, na których najczęściej otaczają go ramy ornamentalne z plecionką. W renesansowym introligatorstwie krakowskim nawiązania do c. r. pojawiały się już pod koniec 1 dekady XVI w. (w centrum zwierciadła opraw →alla greca: okrągłe pole w linearno-ornamentalnym obramieniu, z ornamentem lub napisem w środku). Wzorzec ten uległ przekształceniu w licznych oprawach krakowskich głównie z lat 20-40 XVI w.: superekslibris herbowy w pierścieniowym obramieniu z trójlistkami włoskimi, innym ornamentem lub wieńcem laurowym.

Zobacz też

Indeks alfabetyczny
Alla greca oprawy
Nodo
Trójlistek włoski
Wieniec

Grafika

• 

  Centro rotondo na oprawie włoskiej (Pawia), 2 poł. XV w., repr. wg: Mazal 1990, nr kat ill 75.

• 

  Centro rotondo na oprawie florenckiej, ok. 1470, repr. wg: Mazal, 1990, nr kat./il. 68

• 

  Centro rotondo na oprawie weneckiej, kon. XV w., repr. wg: Furstenberg, De Marinis 1966, nr kat./il. 11

• 

  Naśladownictwo motywu centro rotondo na oprawie krakowskiej alla greca, ok. 1510, BJ Kraków, fot. BJ Kraków

• 

  Nawiązanie do motywu centro rotondo na oprawie krakowskiej, 2 dekada XVI w., BJ - Kraków, fot. A. Wagner

Przypisy

1. Hobson A. 1989, s. 19;
2. Macchi F. i L. 2002, s. 77;
3. Wagner 2016, s. 209-212.

---

Autor: A.W.