Bazyliszek

Z Leksykon oprawoznawczy
Skocz do: nawigacja, szukaj

Bazyliszek

(fr. basilic)

Legendarne zwierzę opisywane w biblijnej Księdze Psalmów (jako symbol zła) oraz we wczesnośredniowiecznych bestiariuszach. Ukazywany na różne sposoby, w dekoracji introligatorskiej najczęściej jako stwór o cielsku z długim, wężowym ogonem, dwoma nogami z pazurami, smoczopodobną lub kogucią głową, oraz pokaźnymi skrzydłami. Ukazywany za pomocą tłoka na oprawach romańskich (XII-XIII w., identyfikowany także jako smok); wówczas ustalił się też typ ikonograficzny zwierzęcia widniejącego w ramce o kroplowym kształcie; wedle tego schematu prezentowany również na oprawach gotyckich (XIV-XV w.). W zdobnictwie introligatorskim późniejszych epok praktycznie zanikł.

Zobacz też

Indeks alfabetyczny
Smok

Grafika

Przypisy

  1. Schwenke, Schunke 1979, tabl. 22;
  2. Schmidt-Künsemüller 1985, 199-201;
  3. Carvin 1988, nr kat./il. C.93;
  4. Karpp-Jacottet, von Rabenau 2000, s. 3.

Autor: A.W.