Płócienne oprawy

Z Leksykon oprawoznawczy
Wersja z dnia 23:52, 10 wrz 2020 autorstwa Ela (dyskusja | edycje) (Płócienne oprawy)

Skocz do: nawigacja, szukaj

Płócienne oprawy

całopłócienne oprawy (niem. Gewebeeinband, Leinenband)

Oprawa twarda, której obleczenie stanowi płótno. Płótno jako materiał obleczeniowy okładki upowszechniło się w XIX w. Wcześniej stosowano w oprawach szlachetne tkaniny jedwabne, aksamit, zwłaszcza luksusowych pracach, tkanina często stanowiła tło dla dekoracji złotniczej.

Wzrost ilościowy produkcji wydawniczej w XIX w. spowodował zastosowanie tańszych od skóry materiałów, stąd zastosowanie płótna, szczególnie specjalnie dla potrzeb introligatorskich opracowanego apreturowanego płótna bawełnianego - kaliko.

Na szeroką skalę kaliko oraz inne odmiany płótna zostało zastosowane w seryjnych oprawach wydawniczych. Płócienne oprawy wydawnicze były zdobione wyciskami, zarówno złotem, farbą jak i na ślepo.

Dostępność płótna wpłynęła także na modyfikację oprawy bibliotecznej. Obok płótna introligatorskiego, na tomy większe gabarytowo i przeznaczone do intensywnego użytkowania stosowano płótno lniane, a na tańsze oprawy - perkal. Na pocz. XX w. w British Library opracowano specjalny wzorzec trwałej oprawy bibliotecznej wykonanej z mocnego płótna buckram.

W pracach introligatorskich pojawiały się także inne rodzaje tkanin, zasadniczo nie przeznaczonych na oprawy, w tym żakardy, doceniane ze względu na swe dekoracyjne walory. Jedwabie i aksamity bywały tłem dla dekoracji złotniczej. Oprawy jedwabne bywały także dekorowane haftem lub technikami malarskimi; ze względu na swą delikatność jedwab był wykorzystywany na oprawy wyjątkowe, czy to ze względu na oprawianą księgę czy osobę odbiorcy (np. woluminy ofiarowane jako prezenty).

Zobacz też

Indeks alfabetyczny
Płótna introligatorskie
Jednorodna okładka

Grafika

Przypisy

  1. Przypis 1

Autor: E.P.