Teka
Spis treści
Teka
(teczka) (niem. Mappe, Adresse)
Rodzaj futerału czy opakowania w postaci okładki, służący do przechowywania luźnych kart, dokumentów itp. Teka jest wytworem galanterii introligatorskiej.
Teczką o najprostszej konstrukcji składa się z dwóch okładek połączonych w grzbiecie. Zwykle jednak teczki są zaopatrzone w klapy (skrzydełka) i zapięcie (tasiemka do związania, gumka). Teki specjalne mogą mieć konstrukcję kieszeniową lub pudełka z klapą.
Teczka
Miękkie teczki są wykonane z kartonu lub plastiku. Twarde teczki są usztywnione tekturą i obleczone papierem lub płótnem. Grzbiety są płócienne, zaś klapy mogą być wykonane z kartonu lub z tektury oklejonej płótnem.
Odmianą teczki jest skoroszyt, posiada on przy grzbiecie urządzenie służące do spinania przedziurkowanych luźnych kartek.
Teka wydawnicza
Teki stanowiły także rodzaj oprawy wydawniczej dla luźnych druków, w szczególności grafik lub reprodukcji dzieł sztuki. Mogły być także wspólną okładką dla zespołu broszur. Teka wydawnicza była dekorowana podobnie jak okładka książki, zawierała tytulaturę dzieła, a na wyklejce często umieszczano spis utworów.
Teka na dyplom
Oprócz tek użytkowych wykonywano teki luksusowe, traktowane jako ochrona wręczanych dyplomów, listów dziękczynnych itp. Takie teki były zwykle oblekane skórą i bogato dekorowane złoceniami, aplikacjami, mozaiką skórzaną, reliefem. Wewnątrz były wyklejane szlachetnymi tkaninami (jedwab, mora) lub wykwintnymi papierami i zaopatrzone w sznureczek przeprowadzony wzdłuż grzbietu, służący do przytrzymania dokumentu. Luksusowe teki powstawały we wiodących firmach introligatorskich, niejednokrotnie były projektowane przez profesjonalnych artystów i stanowiły wizytówkę możliwości technologicznych zakładu i umiejętności jego pracowników.
Teka na grafiki
Teki na grafiki były pudłami, zwykle o dużych rozmiarach i niewielkiej głębokości. Przechowywanie zbiorów grafik w tekach było popularne w XVIII-XIX wieku. Często teki przypominały swą formą księgi kodeksowe, miały zaokrąglone grzbiety a boki naśladowały krawędzie kart. Teki były konstruowane z wielu warstw sklejonej tektury lub z drewna. Obleczenie było skórzane, teki dekorowano złoceniami.
Zobacz też
Indeks alfabetyczny
Galanteria introligatorska
Futerał
Grafika
Teka wydawnicza, wyk. Chrystian Rutsch. Fot. Barbara Mazurek
Luksusowa teka dyplomu, wyk. Jan Recmanik. Fot. Tomasz Kalarus
Luksusowa teka dyplomu, wnętrze. Wyk. Jan Recmanik. Fot. Tomasz Kalarus
Przypisy
- Współczesne polskie introligatorstwo i papiernictwo. Mały słownik encyklopedyczny, Wrocław 1986, s. 161.
Autor: E.P.
