Żałobne oprawy
Spis treści
Żałobne oprawy
(fr. reliure de deuil)
oprawy mów pogrzebowych lub innych tekstów poświęconych znamienitym, niedawno zmarłym osobom. Przyjmuje się, że początek tej kategorii dzieł jest związany z uroczystościami pogrzebowymi królowej francuskiej, Anny Austriaczki (†1666), po których podobne oprawy zaczęto tworzyć we Francji i innych krajach europejskich. Istnieją jednak przesłanki, że podobne oprawy – jednak wyzbyte dekoracji o wanitatywnej treści – tworzono wcześniej w kręgu protestanckim. W Rzeczypospolitej szlacheckiej – mimo bogactwa ceremonii funeralnych – ż. o. prawdopodobnie nie były szerzej stosowane. Zazwyczaj wykonywano je z czarnej skóry, aksamitu bądź papieru srebrzonego, czarnego lub fioletowego z reliefową dekoracją z motywem vanitas, tj. robaki i pająki; dekoracja powstawała przeważnie w technice srebrzenia; wyróżniają się w niej motywy wanitatywne (np. czaszki z piszczelami) wkomponowane w zwierciadła i kompartymenty grzbietu; zwierciadła często ukazują herb zmarłego, właściciela księgi bądź autora tekstu.
Zobacz też
Indeks alfabetyczny
Makabryczne oprawy
Papiery wytłaczane
Papiery reliefowe metaliczne
Grafika
Oprawa żałobna (aksamitna), okładzina górna, Pomorze Zachodnie (Szczecin?), prawdopodobnie 1617 r., zbiory Tow. Naukowego Płockiego
Oprawa żałobna (aksamitna), złocone i cyzelowane brzegi bloku, Pomorze Zachodnie (Szczecin?), prawdopodobnie 1617 r., zbiory Tow. Naukowego Płockiego
Papier dekoracyjny reliefowy metaliczny w kolorze czerni związany z żałobnym charakterem utworu; Mathias Blanck, Strasburg, 1 poł. XVIII w. (fot. E. Siemieniako)
Papier dekoracyjny reliefowy metaliczny w kolorze fioletu związany z żałobnym charakterem utworu; Michael Reimund, Augsburg. I poł. XVIII w. (fot. E. Siemieniako)
Przypisy
- Devaux 1977, s. 98;
- Wagner 2020, nr kat./il. 165b
Autor: A.W.
