Herma
Spis treści
Herma
(ang. herm; fr. pilier hermaïque)
Wywodzący się ze sztuki starożytnej Grecji i Rzymu element architektoniczny w formie słupa rozszerzającego się ku górze i zakończonego popiersiem lub półpostacią męską bądź kobiecą. Przejęty przez plastykę i rzemiosło artystyczne renesansu oraz manieryzmu, w których pełnił funkcję głównie dekoracyjną. W introligatorstwie włoskim, zwłaszcza rzymskim, 4 ćw. XVI i 1 ćw. XVII w. h. z półpostaciami męskimi, kobiecymi oraz anielskimi (niekiedy z towarzyszącym baldachimem) często wkomponowywano w dekoracje zwierciadeł i ich ram. Na oprawach manierystycznych 2 poł. XVI i pocz. XVII w. stanowiła składnik dekoracji narożnych i centralnych medalionów rollwerkowo-okuciowych oraz kartuszy superekslibrisów, często sąsiadując z maską i maszkaronem.
Zobacz też
Indeks alfabetyczny
Baldachim
Maska
Maszkaron
Grafika
Herma przewiązana wstęgą z dewizą na oprawie francuskiej z XVI w., BCzart, MNK, fot. wg: www.polona.pl
Hermy w dekoracji włoskiej oprawy manierystycznej, ok. 1600; zbiory i foto: BUAM Poznań
Hermy w narożach dekoracji oprawy włoskiej pocz. XVII w., Biblioteca Nazionale Braidense, Mediolan
Herma i maska w dekoracji oprawy barokowej, prawdopodobnie Polska, lata 40. XVII w.
Przypisy
- Kozakiewicz 1996, s. 151;
- Wagner 2016 II, s. 54.
Autor: A.W.
