Inskrypcja
Spis treści
Inskrypcja
(także: epigraf)
Napis ryty/grawerowany w twardym materiale, jak metal, drewno czy kamień. W zdobnictwie opraw i-e sensu stricto wstępują na →złotniczych oprawach (w tym →srebrnych oprawach) oraz na →płaskorzeźbionych oprawach z drewna lub kości słoniowej. Nierzadko stanowią ważny element kompozycji takich dzieł, dopełniając treść wizerunków i scen, rzadko zaś mają autonomiczny charakter, występując bez innych składników dekoracji. W gatunku liternictwa reprezentowanym przez i. ujawnia się ewolucja pisma od późnoantycznych i wczesnośredniowiecznych mutacji kapitały rzymskiej po współczesne kroje antykwy. Ze względu na najczęściej uroczystą i reprezentacyjną funkcję opraw z i-mi, nadaje się im formy majuskułowe. Przeważnie też liternictwo i. odznacza się wystudiowanymi proporcjami i szlachetnymi technikami opracowania (oprócz najczęstszego →grawerowania wyzbytego dodatkowych zabiegów dekoracyjnych, także →emaliowanie i niellowanie). W definicji pojęcia i. mieszczą się też napisy wyryte na plakietach (np. niderlandzkich plakietach z XV-XVI w., renesansowych plakietach środkowoeuropejskich z XVI w.) i tworzące wypukły relief na skórze. Na pograniczu techniki rytowania i puncowania w metalu sytuują się zaś napisy często umieszczane na radełkach oraz plakietach i dużych tłokach (np. i-e dookolne bądź widniejące u dołu prostokątnej kompozycji). Specyficzną, ale pokrewną rytowaniu, techniką wykonania cechują się i-e na skórzanych, →nacinanych oprawach. W szerszym rozumieniu pojęcie i. odnosi się do: →napisów, których forma naśladuje rycie/grawerowanie (np. →sztancowane napisy na mosiężnych okuciach i zapięciach opraw z XV-XVI w.), ponadto do napisów wyciskanych z tłoków – zwłaszcza w technice złocenia lub srebrzenia – na skórze lub pergaminie, co niekiedy przypominać miało →tablicę inskrypcyjną (w tym tzw. →tabula ansata).
Zobacz też
Indeks alfabetyczny
Emaliowana dekoracja
Grawerowana dekoracja
Nacinane oprawy
Napis
Niellowana dekoracja
Płaskorzeźbione oprawy
Srebrne oprawy
Sztancowanie
Tablica inskrypcyjna
''Tabula ansata'' oprawy
Złotnicze oprawy
Grafika
Obrazek 1
Obrazek 2
Przypisy
- Przypis 1
- Przypis 2
Autor: A.W.
