Szycie na kapitałkę: Różnice pomiędzy wersjami

Z Leksykon oprawoznawczy
Skocz do: nawigacja, szukaj
(Utworzono nową stronę "==Plątnik== Łańcuszek (ang.kettle-stitch, fr. chaìnette, brochage; niem. Fitzbund, wł.catenella) Miejsce na grzbiecie ręcznie zszytego bloku książki, w którym...")
 
Linia 1: Linia 1:
==Plątnik==
+
==Szycie na kapitałkę==
Łańcuszek (ang.kettle-stitch, fr. chaìnette, brochage; niem. Fitzbund, wł.catenella)
+
  
Miejsce na grzbiecie ręcznie zszytego bloku książki, w którym nitka jest  zadzierzgiwana o nić składki poprzedniej, następnie przechodzi do kolejnej składki i zmienia kierunek (il. 1). Powstające w ten sposób pętelki tworzą łańcuszek leżący na grzbiecie bloku (il. 2).
+
Sposób szycia stosowany w pierwszych kodeksach szytych na zwięzy. Nić szycia dochodziła do końca składki i tam przekładano ją do składki następnej. Celem uchronienia grzbietów składek przed przerywaniem podkładano w tym miejscu skręcony pasek skóry lub sznurek, wokół którego owijała się nić i w ten sposób tworzyła się kapitałka będąca de facto zwięzem.  
  
==Historia==
+
Pod koniec XV w. przyjął się i upowszechnił zwyczaj przechodzenia nicią do następnej składki w niewielkiej odległości od dolnej i górnej krawędzi składek i robienia w tym miejscu łańcuszkowego ściegu zadzierzgiwanego, tzw. plątnika.  
W pierwszych, szytych na zwięzy kodeksach, nić szycia dochodziła do końca składki i tam przekładano ją do składki następnej. Celem uchronienia grzbietów składek przed przerywaniem podkładano w tym miejscu skręcony pasek skóry lub sznurek, wokół którego owijała się nić i w ten sposób tworzyła się kapitałka będąca de facto zwięzem (il. 3, 4) ([[szycie na kapitałkę]]). Pod koniec XV w. przyjął się i upowszechnił zwyczaj robienia łańcuszkowego zadzierzgiwanego ściegu w niewielkiej odległości od dolnej i górnej krawędzi składek, tzw. plątnika.  Ten wynalazek umożliwił zastosowanie innych rodzajów kapitałek.
+
  
 
==Zobacz też==
 
==Zobacz też==
Linia 20: Linia 18:
  
 
==Przypisy==
 
==Przypisy==
# Encyklopedia wiedzy o książce [red. Birkenmajer A., Kocowski B., Trzynadlowski J.], Wrocław, Warszawa, Kraków, 1971.
 
# Macchi F., Macchi L., Dizionario illustrato della legatura, Milano, 2002.
 
# 29. Osięgłowski J., Konserwacja książki w Polsce przedrozbiorowej. Poznań 1985.
 
# Szirmai J.A.,  The archeology of medieval bookbinding, New York, 2017.
 
# Z. Zjawiński, Introligatorstwo, Warszawa 1965.
 
  
 +
# Szirmai J.A.,  The archeology of medieval bookbinding, New York, 2017.
  
 
----
 
----
Autor: '''MPG'''
+
Autor: '''E.P., M.P.G.'''

Wersja z 14:13, 21 kwi 2020

Szycie na kapitałkę

Sposób szycia stosowany w pierwszych kodeksach szytych na zwięzy. Nić szycia dochodziła do końca składki i tam przekładano ją do składki następnej. Celem uchronienia grzbietów składek przed przerywaniem podkładano w tym miejscu skręcony pasek skóry lub sznurek, wokół którego owijała się nić i w ten sposób tworzyła się kapitałka będąca de facto zwięzem.

Pod koniec XV w. przyjął się i upowszechnił zwyczaj przechodzenia nicią do następnej składki w niewielkiej odległości od dolnej i górnej krawędzi składek i robienia w tym miejscu łańcuszkowego ściegu zadzierzgiwanego, tzw. plątnika.

Zobacz też

Indeks alfabetyczny
Kapitałka
Plątnik

Grafika

Przypisy

  1. Szirmai J.A., The archeology of medieval bookbinding, New York, 2017.

Autor: E.P., M.P.G.