Szycie na kapitałkę: Różnice pomiędzy wersjami

Z Leksykon oprawoznawczy
Skocz do: nawigacja, szukaj
(Szycie na kapitałkę)
 
(Nie pokazano 14 wersji utworzonych przez 3 użytkowników)
Linia 1: Linia 1:
 
==Szycie na kapitałkę==
 
==Szycie na kapitałkę==
 +
(ang. integral sewing; niem. bestechen)
  
Sposób szycia stosowany w pierwszych kodeksach szytych na zwięzy. Nić szycia dochodziła do końca składki i tam przekładano ją do składki następnej. Celem uchronienia grzbietów składek przed przerywaniem podkładano w tym miejscu skręcony pasek skóry lub sznurek, wokół którego owijała się nić i w ten sposób tworzyła się kapitałka będąca de facto zwięzem.  
+
Sposób szycia stosowany w romańskich i gotyckich kodeksach szytych na zwięzy wypukłe. Nić szycia dochodziła do końca składki i tam przekładano ją do składki następnej. Celem uchronienia grzbietów składek przed przerywaniem podkładano w tym miejscu skręcony pasek skóry lub sznurek, wokół którego owijała się nić i w ten sposób tworzyła się kapitałka będąca de facto zwięzem (ang. endband).  
  
Pod koniec XV w. przyjął się i upowszechnił zwyczaj przechodzenia nicią do następnej składki w niewielkiej odległości od dolnej i górnej krawędzi składek i robienia w tym miejscu łańcuszkowego ściegu zadzierzgiwanego, tzw. plątnika.  
+
Pod koniec XV w. ten sposób szycia został wyparty przez przechodzenie nicią do następnej składki w niewielkiej odległości od dolnej i górnej krawędzi składek i wykonywanie w tym miejscu łańcuszkowego ściegu zadzierzgiwanego, tzw. plątnika.
  
 
==Zobacz też==
 
==Zobacz też==
 
[[Indeks alfabetyczny]] <br>
 
[[Indeks alfabetyczny]] <br>
[[Kapitałka]] <br>
+
[[Kapitałka integralna]] <br>
 
[[Plątnik]] <br>
 
[[Plątnik]] <br>
 +
[[Szycie na zwięzy wypukłe]] <br>
  
 
==Grafika==
 
==Grafika==
  
 
<gallery>
 
<gallery>
File:Jod 4k szir 150.jpg|Schemat szycia na kapitałkę (rys. Szirmai J.A., 2017, s. 150.)
+
File:Jod 4k szir 150.jpg|Schemat szycia na kapitałkę (rys. Szirmai 2017, s. 150.)
 
   
 
   
 
</gallery>
 
</gallery>
Linia 19: Linia 21:
 
==Przypisy==
 
==Przypisy==
  
# Szirmai J.A.,  The archeology of medieval bookbinding, New York, 2017.
+
# Szirmai J.A.,  The archeology of medieval bookbinding, New York, 2017, s. 150-151.
 
+
# Wachnik B., Systemy szycia zabytkowych kodeksów - terminologia, historia, systematyka, zagadnienia konserwatorskie, część teoretyczno-badawcza pracy dyplomowej magisterskiej, promotor: dr hab. M. Pronobis-Gajdzis, prof. UMK, Toruń UMK 2020, s. 55.
 
----
 
----
Autor: '''E.P., M.P.G.'''
+
Autor: '''E.P., M.P.B.'''

Aktualna wersja na dzień 10:48, 27 mar 2022

Szycie na kapitałkę

(ang. integral sewing; niem. bestechen)

Sposób szycia stosowany w romańskich i gotyckich kodeksach szytych na zwięzy wypukłe. Nić szycia dochodziła do końca składki i tam przekładano ją do składki następnej. Celem uchronienia grzbietów składek przed przerywaniem podkładano w tym miejscu skręcony pasek skóry lub sznurek, wokół którego owijała się nić i w ten sposób tworzyła się kapitałka będąca de facto zwięzem (ang. endband).

Pod koniec XV w. ten sposób szycia został wyparty przez przechodzenie nicią do następnej składki w niewielkiej odległości od dolnej i górnej krawędzi składek i wykonywanie w tym miejscu łańcuszkowego ściegu zadzierzgiwanego, tzw. plątnika.

Zobacz też

Indeks alfabetyczny
Kapitałka integralna
Plątnik
Szycie na zwięzy wypukłe

Grafika

Przypisy

  1. Szirmai J.A., The archeology of medieval bookbinding, New York, 2017, s. 150-151.
  2. Wachnik B., Systemy szycia zabytkowych kodeksów - terminologia, historia, systematyka, zagadnienia konserwatorskie, część teoretyczno-badawcza pracy dyplomowej magisterskiej, promotor: dr hab. M. Pronobis-Gajdzis, prof. UMK, Toruń UMK 2020, s. 55.

Autor: E.P., M.P.B.