Folia introligatorska: Różnice pomiędzy wersjami
(→Folia introligatorska) |
|||
| Linia 3: | Linia 3: | ||
Folia służąca do zdobienia okładek lub innych wyrobów introligatorskich przez tłoczenie w podwyższonej temperaturze. | Folia służąca do zdobienia okładek lub innych wyrobów introligatorskich przez tłoczenie w podwyższonej temperaturze. | ||
| − | Folia składa się z nośnika (papier parafinowany lub woskowy, celofan, | + | Folia składa się z nośnika (papier parafinowany lub woskowy, celofan, poliester), na który naniesiono drobiny metalu (miedź i jej stopy, brąz, złoto) lub pigmentu oraz warstwę środka wiążącego. Folia jest produkowana w postaci rolki. |
| − | Przy tłoczeniu w podwyższonej temperaturze środek wiążący zgrzewa się z tłoczoną powierzchnią a warstwa metaliczna lub barwna odrywa się od folii i przechodzi na wytłaczany przedmiot. | + | Przy tłoczeniu w podwyższonej temperaturze (100-160°) środek wiążący zgrzewa się z tłoczoną powierzchnią a warstwa metaliczna lub barwna odrywa się od folii i przechodzi na wytłaczany przedmiot. |
| + | |||
| + | W zależności od rodzaju lakieru folie różnią się połyskiem, od matowych przez jedwabiste po wysoki połysk. Rodzaj warstwy adhezyjnej różnicuje folie pod względem temperatury tłoczenia oraz przeznaczenia (papier, tkanina, skóra, tworzywo sztuczne). | ||
===Historia=== | ===Historia=== | ||
| − | Folia do tłoczenia została wynaleziona w 1903 r. przez Ernsta Oesera. | + | Folia do tłoczenia została wynaleziona w 1903 r. przez Ernsta Oesera. |
| − | + | ||
| + | Początki wytwarzania folii związane są ze sposobem przygotowania złota, które byłoby łatwiejsze w pracy niż płatki. Nośnikiem folii był papier powleczony woskiem, na który ręcznie nanoszono płatki złota. Na warstwę złota nanoszono klej, który w czasie tłoczenia, pod wpływem temperatury upłynniał się. | ||
| + | Na wzór folii ze złota zaczęto eksperymentować z innymi materiałami: brązem w postaci proszku a następnie pigmentami. Folie pigmentowe wytwarzano poprzez malowanie na szklanych płytkach i zdjęciu warstwy po wyschnięciu, folie te były bardzo delikatne i łatwo złuszczały się. Były wytwarzane i używane jeszcze po II wojnie światowej. | ||
| − | + | W latach pięćdziesiątych XX w. wynaleziono nowy sposób wytwarzania folii, polegający na próżniowym osadzaniu cienkiej folii metalicznej (złotej lub aluminiowej lakierowanej na złoto) na podłoże naładowane elektrycznie. | |
| − | + | Drugi sposób uzyskiwania folii, zarówno pigmentowych jak metalicznych to zawieszenie drobin w spoiwie i osadzeniu na podłoże. | |
==Zobacz też== | ==Zobacz też== | ||
| Linia 29: | Linia 33: | ||
==Przypisy== | ==Przypisy== | ||
| + | # R. Szczęsny, Materiałoznawstwo introligatorskie, Warszawa 1983, s. 144-154. | ||
# Współczesne polskie introligatorstwo i papiernictwo, Ossolineum 1986, s. 36-37. | # Współczesne polskie introligatorstwo i papiernictwo, Ossolineum 1986, s. 36-37. | ||
# G. Moessner, Buchbinder ABC, Bergisch Gladbach 1981, s. 82. | # G. Moessner, Buchbinder ABC, Bergisch Gladbach 1981, s. 82. | ||
Wersja z 06:48, 3 sie 2019
Folia introligatorska
(niem. Oeserfolie, Prägefolie)
Folia służąca do zdobienia okładek lub innych wyrobów introligatorskich przez tłoczenie w podwyższonej temperaturze. Folia składa się z nośnika (papier parafinowany lub woskowy, celofan, poliester), na który naniesiono drobiny metalu (miedź i jej stopy, brąz, złoto) lub pigmentu oraz warstwę środka wiążącego. Folia jest produkowana w postaci rolki.
Przy tłoczeniu w podwyższonej temperaturze (100-160°) środek wiążący zgrzewa się z tłoczoną powierzchnią a warstwa metaliczna lub barwna odrywa się od folii i przechodzi na wytłaczany przedmiot.
W zależności od rodzaju lakieru folie różnią się połyskiem, od matowych przez jedwabiste po wysoki połysk. Rodzaj warstwy adhezyjnej różnicuje folie pod względem temperatury tłoczenia oraz przeznaczenia (papier, tkanina, skóra, tworzywo sztuczne).
Historia
Folia do tłoczenia została wynaleziona w 1903 r. przez Ernsta Oesera.
Początki wytwarzania folii związane są ze sposobem przygotowania złota, które byłoby łatwiejsze w pracy niż płatki. Nośnikiem folii był papier powleczony woskiem, na który ręcznie nanoszono płatki złota. Na warstwę złota nanoszono klej, który w czasie tłoczenia, pod wpływem temperatury upłynniał się. Na wzór folii ze złota zaczęto eksperymentować z innymi materiałami: brązem w postaci proszku a następnie pigmentami. Folie pigmentowe wytwarzano poprzez malowanie na szklanych płytkach i zdjęciu warstwy po wyschnięciu, folie te były bardzo delikatne i łatwo złuszczały się. Były wytwarzane i używane jeszcze po II wojnie światowej.
W latach pięćdziesiątych XX w. wynaleziono nowy sposób wytwarzania folii, polegający na próżniowym osadzaniu cienkiej folii metalicznej (złotej lub aluminiowej lakierowanej na złoto) na podłoże naładowane elektrycznie. Drugi sposób uzyskiwania folii, zarówno pigmentowych jak metalicznych to zawieszenie drobin w spoiwie i osadzeniu na podłoże.
Zobacz też
Grafika
Obrazek 1
Obrazek 2
Przypisy
- R. Szczęsny, Materiałoznawstwo introligatorskie, Warszawa 1983, s. 144-154.
- Współczesne polskie introligatorstwo i papiernictwo, Ossolineum 1986, s. 36-37.
- G. Moessner, Buchbinder ABC, Bergisch Gladbach 1981, s. 82.
Autor: E.P.
