Wyokrąglanie grzbietu: Różnice pomiędzy wersjami
(Utworzono nową stronę "==Wyokrąglanie grzbietu== (zaokrąglanie grzbietu, profilowanie grzbietu) (ang. rounding, niem. Runden, Rundklopfen, Buchrundung) Proces nadawania grzbietowi zaokrąglo...") |
(→Wyokrąglanie grzbietu) |
||
Linia 3: | Linia 3: | ||
Proces nadawania grzbietowi zaokrąglonego kształtu. Grzbiet po zeszyciu jest pogrubiony przez nici wprowadzone do wnętrza składek i ma tendencję do samoistnego wyokrąglania się. Dla ustalenia i utrwalenia stopnia wyokrąglenia przeprowadzane jest zaokrąglenie zaklejonego grzbietu, najlepiej w momencie tężenia kleju, przez opukiwanie młotkiem boków grzbietu. Wyokrąglaniu może towarzyszyć oporkowanie. | Proces nadawania grzbietowi zaokrąglonego kształtu. Grzbiet po zeszyciu jest pogrubiony przez nici wprowadzone do wnętrza składek i ma tendencję do samoistnego wyokrąglania się. Dla ustalenia i utrwalenia stopnia wyokrąglenia przeprowadzane jest zaokrąglenie zaklejonego grzbietu, najlepiej w momencie tężenia kleju, przez opukiwanie młotkiem boków grzbietu. Wyokrąglaniu może towarzyszyć oporkowanie. | ||
− | Pierwotnie w oprawie książek nie wyokrąglano grzbietów lecz pozostawiane je płaskie. Zaobserwowano, że na skutek użytkowania i otwierania kodeksów pogłębiało się zaklęśnięte wygięcie grzbietów. | + | Pierwotnie w oprawie książek nie wyokrąglano grzbietów lecz pozostawiane je płaskie. Zaobserwowano, że na skutek użytkowania i otwierania kodeksów pogłębiało się zaklęśnięte wygięcie grzbietów z jednoczesnym wystawaniem brzegów kart poza okładki. Grzbiety zaczęto wyokrąglać w epoce gotyku, do końca XV w. proces wyokrąglania stał się powszechny. |
W procesie oprawy maszynowej wyokrąglanie wykonywane jest przy użyciu maszyny zwanej obijaczką, której elementem roboczym jest metalowa belka, płaska lub zaokrąglona, poruszająca się ruchem kolebkowym, pod którą podsuwany jest grzbiet książki. W oprawie przemysłowej zaokrąglaniu poddawane są bloki o większej objętości, składające się z co najmniej 8 składek. | W procesie oprawy maszynowej wyokrąglanie wykonywane jest przy użyciu maszyny zwanej obijaczką, której elementem roboczym jest metalowa belka, płaska lub zaokrąglona, poruszająca się ruchem kolebkowym, pod którą podsuwany jest grzbiet książki. W oprawie przemysłowej zaokrąglaniu poddawane są bloki o większej objętości, składające się z co najmniej 8 składek. |
Wersja z 22:29, 11 cze 2022
Spis treści
Wyokrąglanie grzbietu
(zaokrąglanie grzbietu, profilowanie grzbietu) (ang. rounding, niem. Runden, Rundklopfen, Buchrundung) Proces nadawania grzbietowi zaokrąglonego kształtu. Grzbiet po zeszyciu jest pogrubiony przez nici wprowadzone do wnętrza składek i ma tendencję do samoistnego wyokrąglania się. Dla ustalenia i utrwalenia stopnia wyokrąglenia przeprowadzane jest zaokrąglenie zaklejonego grzbietu, najlepiej w momencie tężenia kleju, przez opukiwanie młotkiem boków grzbietu. Wyokrąglaniu może towarzyszyć oporkowanie.
Pierwotnie w oprawie książek nie wyokrąglano grzbietów lecz pozostawiane je płaskie. Zaobserwowano, że na skutek użytkowania i otwierania kodeksów pogłębiało się zaklęśnięte wygięcie grzbietów z jednoczesnym wystawaniem brzegów kart poza okładki. Grzbiety zaczęto wyokrąglać w epoce gotyku, do końca XV w. proces wyokrąglania stał się powszechny.
W procesie oprawy maszynowej wyokrąglanie wykonywane jest przy użyciu maszyny zwanej obijaczką, której elementem roboczym jest metalowa belka, płaska lub zaokrąglona, poruszająca się ruchem kolebkowym, pod którą podsuwany jest grzbiet książki. W oprawie przemysłowej zaokrąglaniu poddawane są bloki o większej objętości, składające się z co najmniej 8 składek.
Grzbiet powinien być zaokrąglony w stopniu średnim, symetrycznie, błąd introligatorski nadania grzbietowi spiczastego kształtu nazywano "świńskim grzbietem".
Zobacz też
Indeks alfabetyczny
Oporkowanie
Maszyny introligatorskie
Grafika
Przypisy
- Szirmai János Alexander, The archeology of medieval bookbinding, London – New York 2017, s. 194-195.
- Bogeng Gustav A. E., Der Bucheinband. Ein Handbuch für Buchbinder und Bücherfreunde, 2. Aufl., Halle 1940, s. 34.
- Współczesne polskie introligatorstwo i papiernictwo: Mały słownik encyklopedyczny, red. Jerzy Celma-Panek, Stefan Libiszowski, Wrocław 1986, s. 140-141.
Autor: E.P.