Girlanda: Różnice pomiędzy wersjami

Z Leksykon oprawoznawczy
Skocz do: nawigacja, szukaj
 
(Nie pokazano 4 wersji utworzonych przez 2 użytkowników)
Linia 1: Linia 1:
 
===Girlanda===  
 
===Girlanda===  
−
(niekiedy utożsamiana z: festonem),
+
(niekiedy utożsamiana z: festonem) (ang. garland; fr. guirlande; niem. Girlande)
−
(fr. guirlande),
+
 
 +
Motyw zdobniczy w formie zagiętego odcinka wieńca z liści, kwiatów i owoców, wzbogaconego wstęgami, kokardami (lub innymi motywami, np. guzami, maskami, bukranionami) i podwieszonego na końcach. Często przyjmuje też formę pęku (wiązki), wyłaniającej się z jednego punktu bądź wkomponowanej w większą strukturę dekoracyjną. Pojęciem g. określa się również wieniec, uformowany z liści, kwiatów i owoców. Wywodzi się ze sztuki antycznej, ponownie spopularyzowana w epoce nowożytnej. W zdobnictwie opraw szczególnie częsta w rollwerkowo-okuciowych i schweifwerkowych kartuszach oraz ćwierćmedalionach z 2 poł. XVI-pocz. XVII w. Występuje w nich jako element groteski, razem z m.in. festonami, maskami, maszkaronami. Jako element bogatych kartuszy herbowych stosowana przez cały XVII i XVIII w. Na złotniczych oprawach chętnie łączona z barokowymi wiciami akantowymi oraz wstęgowo-cęgowym ornamentem. Pojawia się też w dekoracjach rocaille i w ornamentach klasycystycznych. W XIX w. ukazywana na oprawach historyzujących.
  
−
Motyw zdobniczy w formie zagiętego odcinka wieńca z liści, kwiatów i owoców, wzbogaconego wstęgami, kokardami (lub innymi motywami, np. guzami, maskami, bukranionami) i podwieszonego na końcach. Często przyjmuje też formę pęku (wiązki), wyłaniającej się z jednego punktu bądź wkomponowanej w większą strukturę dekoracyjną. Pojęciem g. określa się również wieniec, uformowany z liści, kwiatów i owoców. Wywodzi się ze sztuki antycznej, ponownie spopularyzowana w epoce nowożytnej. W zdobnictwie opraw szczególnie częsta w rollwerkowo-okuciowych i schweifwerkowych kartuszach oraz ćwierćmedalionach z 2 poł. XVI-pocz. XVII w. Występuje w nich jako element groteski, razem z m.in. festonami, maskami, maszkaronami. Jako element bogatych kartuszy herbowych stosowana przez cały XVII i XVIII w. Na złotniczych oprawach chętnie łączona z barokowymi wiciami akantowymi oraz wstęgowo-cęgowym ornamentem. Pojawia się też w dekoracjach rocaille i w ornamentach klasycystycznych. W XIX w. ukazywana na oprawach historyzujących.
 
 
==Zobacz też==
 
==Zobacz też==
  
Linia 16: Linia 16:
  
 
<gallery>
 
<gallery>
 +
Plik:Girlandy w dekoracji oprawy korwinowskiej, Węgry, Buda, krótko po 1490 r., ONB Wiedeń, fot. wg. digital.onb.ac.at ....jpg | Girlanda w dekoracji renesansowej oprawy dla króla Macieja Korwina, krótko po 1490 r., Österreichische Nationalbibliothek, Wiedeń, fot. wg: digital.onb.ac.at
 
Plik:Girlanda, girlandy w obrębie kompozycji rollwerkowo.okuciowej na opr. francuskiej z ok. poł. XVI w., wg de Conichout, Ract. Madoux 2012, il. 119.jpg | Girlandy w obrębie kartuszowej kompozycji rollwerkowo-okuciowej na oprawie francuskiej z ok. poł. XVI w., repr. wg: de Conichout, Ract. Madoux 2012
 
Plik:Girlanda, girlandy w obrębie kompozycji rollwerkowo.okuciowej na opr. francuskiej z ok. poł. XVI w., wg de Conichout, Ract. Madoux 2012, il. 119.jpg | Girlandy w obrębie kartuszowej kompozycji rollwerkowo-okuciowej na oprawie francuskiej z ok. poł. XVI w., repr. wg: de Conichout, Ract. Madoux 2012
 
Plik:Girlanda, Girlandy w narożach kompozycji oprawy manierystycznej, Niemcy, lata 70. XVI w., wg Mazal 1990, il 157.jpg | Girlandy w narożach kompozycji oprawy manierystycznej, Niemcy, lata 70. XVI w., repr. wg: Mazal 1990  
 
Plik:Girlanda, Girlandy w narożach kompozycji oprawy manierystycznej, Niemcy, lata 70. XVI w., wg Mazal 1990, il 157.jpg | Girlandy w narożach kompozycji oprawy manierystycznej, Niemcy, lata 70. XVI w., repr. wg: Mazal 1990  
Linia 21: Linia 22:
 
Plik:Schweifwerk 3.jpg | Girlandy i feston w obrębie dekoracji manierystycznego ćwierćmedalionu z pocz. XVII w.
 
Plik:Schweifwerk 3.jpg | Girlandy i feston w obrębie dekoracji manierystycznego ćwierćmedalionu z pocz. XVII w.
 
Plik:Girlandy na oprawie złotniczej z 1710 r. wg Ogonowska 1993, il. 62.jpg | Girlandy na oprawie złotniczej z 1710 r., repr. wg: Ogonowska 1993
 
Plik:Girlandy na oprawie złotniczej z 1710 r. wg Ogonowska 1993, il. 62.jpg | Girlandy na oprawie złotniczej z 1710 r., repr. wg: Ogonowska 1993
 +
Plik:Girlanda, Girlandy i kampanule w dekoracji oprawy austriackiej z 1 poł. XVIII w., Biblioteca nazionale Braidense, Mediolan.jpg | Girlandy i kampanule w dekoracji oprawy austriackiej z 1 poł. XVIII w., BibliotecaNnazionale Braidense, Mediolan
 
Plik:Girlandy na rokokowej opr. anielskiej z ok. 1780, wg Nixon, Foot 1992, il. 99.jpg | Girlandy na rokokowej oprawie anielskiej z ok. 1780 r., wg Nixon, Foot 1992
 
Plik:Girlandy na rokokowej opr. anielskiej z ok. 1780, wg Nixon, Foot 1992, il. 99.jpg | Girlandy na rokokowej oprawie anielskiej z ok. 1780 r., wg Nixon, Foot 1992
  
Linia 38: Linia 40:
 
----
 
----
 
Autor: '''A.W.'''
 
Autor: '''A.W.'''
−
 
−
 
−
 
−
==Grafika==
 
−
<gallery>
 
−
 
−
Plik:Zwieszenie 1.jpg
 

Aktualna wersja na dzień 12:00, 11 lut 2022

Girlanda

(niekiedy utożsamiana z: festonem) (ang. garland; fr. guirlande; niem. Girlande)

Motyw zdobniczy w formie zagiętego odcinka wieńca z liści, kwiatów i owoców, wzbogaconego wstęgami, kokardami (lub innymi motywami, np. guzami, maskami, bukranionami) i podwieszonego na końcach. Często przyjmuje też formę pęku (wiązki), wyłaniającej się z jednego punktu bądź wkomponowanej w większą strukturę dekoracyjną. Pojęciem g. określa się również wieniec, uformowany z liści, kwiatów i owoców. Wywodzi się ze sztuki antycznej, ponownie spopularyzowana w epoce nowożytnej. W zdobnictwie opraw szczególnie częsta w rollwerkowo-okuciowych i schweifwerkowych kartuszach oraz ćwierćmedalionach z 2 poł. XVI-pocz. XVII w. Występuje w nich jako element groteski, razem z m.in. festonami, maskami, maszkaronami. Jako element bogatych kartuszy herbowych stosowana przez cały XVII i XVIII w. Na złotniczych oprawach chętnie łączona z barokowymi wiciami akantowymi oraz wstęgowo-cęgowym ornamentem. Pojawia się też w dekoracjach rocaille i w ornamentach klasycystycznych. W XIX w. ukazywana na oprawach historyzujących.

Zobacz też

Indeks alfabetyczny
Branchage
Feston
Groteska
Kampanula
Wieniec

Grafika

  • Girlanda w dekoracji renesansowej oprawy dla króla Macieja Korwina, krótko po 1490 r., Österreichische Nationalbibliothek, Wiedeń, fot. wg: digital.onb.ac.at

  • Girlandy w obrębie kartuszowej kompozycji rollwerkowo-okuciowej na oprawie francuskiej z ok. poł. XVI w., repr. wg: de Conichout, Ract. Madoux 2012

  • Girlandy w narożach kompozycji oprawy manierystycznej, Niemcy, lata 70. XVI w., repr. wg: Mazal 1990

  • Girlandy i festony w obrębie dekoracji manierystycznego ćwierćmedalionu z 4 ćw. XVI w.

  • Girlandy i feston w obrębie dekoracji manierystycznego ćwierćmedalionu z pocz. XVII w.

  • Girlandy na oprawie złotniczej z 1710 r., repr. wg: Ogonowska 1993

  • Girlandy i kampanule w dekoracji oprawy austriackiej z 1 poł. XVIII w., BibliotecaNnazionale Braidense, Mediolan

  • Girlandy na rokokowej oprawie anielskiej z ok. 1780 r., wg Nixon, Foot 1992

Przypisy

  1. Culot 1979, tabl. V/il. 49, XXVIII;
  2. Mazal 1990, il. 228, 157;
  3. Nixon, Foot 1992, il. 99;
  4. Ogonowska 1993, il. 45, 47, 68 i in.;
  5. Kozakiewicz 1996, s. 133;
  6. Krzemiński, Tuchołka-Włodarska 1996, nr kat. 32-33;
  7. Wagner 2011, s. 187-188;
  8. de Conichout, Ract-Madoux 2012, il. 119;
  9. Wagner 2016 II, il. 12a-d, 17, 19.

Autor: A.W.

Źródło: „http://leksykon.oprawoznawczy.ukw.edu.pl/index.php?title=Girlanda&oldid=16535”