Palmetowo-arkadkowy ornament: Różnice pomiędzy wersjami
(→Przypisy) |
|||
| (Nie pokazano 6 pośrednich wersji utworzonych przez tego samego użytkownika) | |||
| Linia 2: | Linia 2: | ||
(arkadkowo-palmetowy ornament) (fr. décors de palmettes et d'arcatures) | (arkadkowo-palmetowy ornament) (fr. décors de palmettes et d'arcatures) | ||
| − | Jedna z najpopularniejszych dekoracji w introligatorstwie zachodniej Europy od około połowy XVI do połowy XVII (a niekiedy nawet XVIII) w. Szczególnie rozpowszechniony na oprawach wittenberskiego stylu, pod wpływem których po połowie XVI w. przeniknął do dzieł wykonywanych w Polsce. Wyciskany z radełek, najczęściej w technice ślepej (na oprawach z ciemnej skóry czasem złocony lub srebrzony), przeważnie w jednej z ram otaczających zwierciadło, rzadziej w jednym-kilku pionowych rzędach w zwierciadle. Wykształcony z fryzu arkadkowego stosowanego w dekoracji opraw późnogotyckich, w dojrzałej i najczęściej spotykanej wersji składa się z ciągu naprzeciwległych i przeplatających się arkadek o krótkim promieniu łuków, których nasady z jednej strony zdobią palmety. Często spotykany w wersji z palmetami po obu stronach arkadowań; niekiedy zamiast palmet widnieją inne motywy, np. kwiatony, główki anielskie. Szczególną odmianą a.-p. o. jest ornament palmetowo-wstęgowy. | + | Jedna z najpopularniejszych dekoracji w introligatorstwie zachodniej Europy od około połowy XVI do połowy XVII (a niekiedy nawet XVIII) w. Szczególnie rozpowszechniony na oprawach wittenberskiego stylu, pod wpływem których po połowie XVI w. przeniknął do dzieł wykonywanych w Polsce. Spotykany także na oprawach ksiąg cyrylickich XVI-XVII w. Wyciskany z radełek, najczęściej w technice ślepej (na oprawach z ciemnej skóry czasem złocony lub srebrzony), przeważnie w jednej z ram otaczających zwierciadło, rzadziej w jednym-kilku pionowych rzędach w zwierciadle. Wykształcony z fryzu arkadkowego stosowanego w dekoracji opraw późnogotyckich, w dojrzałej i najczęściej spotykanej wersji składa się z ciągu naprzeciwległych i przeplatających się arkadek o krótkim promieniu łuków, których nasady z jednej strony zdobią palmety. Często spotykany w wersji z palmetami po obu stronach arkadowań; niekiedy zamiast palmet widnieją inne motywy, np. kwiatony, główki anielskie. Szczególną odmianą a.-p. o. jest ornament palmetowo-wstęgowy. |
==Zobacz też== | ==Zobacz też== | ||
[[Indeks alfabetyczny ]] <br> | [[Indeks alfabetyczny ]] <br> | ||
| + | [[Palmeta]] <br> | ||
[[Palmetowo-wstęgowy ornament]] <br> | [[Palmetowo-wstęgowy ornament]] <br> | ||
| + | [[Palmetowy ornament]] <br> | ||
[[Fryz arkadkowy]] <br> | [[Fryz arkadkowy]] <br> | ||
[[Wittenberski styl]] <br> | [[Wittenberski styl]] <br> | ||
| Linia 13: | Linia 15: | ||
==Grafika== | ==Grafika== | ||
<gallery> | <gallery> | ||
| − | Plik:Palmetowo-arkadkowy ornament 1.jpg | + | Plik:Palmetowo-arkadkowy ornament 1.jpg | Ornament palmetowo-arkadkowy, XVI w. |
| − | Plik:Palmetowo-arkadkowy ornament 2.jpg | + | Plik:Palmetowo-arkadkowy ornament 2.jpg | Ornament palmetowo-arkadkowy, XVI w. |
| − | Plik:Palmetowo-arkadkowy ornament 6b.jpg | + | Plik:Palmetowo-arkadkowy ornament 6b.jpg | Ornament palmetowo-arkadkowy, XVI w. |
| − | Plik:Palmetowo-arkadkowy ornament 3.jpg | + | Plik:Palmetowo-arkadkowy ornament 3.jpg | Ornament palmetowo-arkadkowy jako wycisk złocony, XVI w. |
| − | Plik:Palmetowo-arkadkowy ornament 4.jpg | + | Plik:Palmetowo-arkadkowy ornament 4.jpg | Ornament palmetowo-arkadkowy, XVI w. |
| − | Plik:Palmetowo-arkadkowy ornament 5.jpg | + | Plik:Palmetowo-arkadkowy ornament 5.jpg | Ornament palmetowo-arkadkowy, XVI w. |
| − | Plik:Palmetowo-arkadkowy ornament 2b.jpg | + | Plik:Palmetowo-arkadkowy ornament 2b.jpg | Ornament palmetowo-arkadkowy, XVI w. |
| − | Plik:Palmetowo-arkadkowy ornament 3b.jpg | + | Plik:Palmetowo-arkadkowy ornament 3b.jpg | Ornament palmetowo-arkadkowy, XVI w. |
| − | Plik:Palmetowo-arkadkowy ornament 1b.jpg | + | Plik:Palmetowo-arkadkowy ornament 1b.jpg | Ornament palmetowo-arkadkowy, XVI w. |
| − | Plik:Palmetowo-arkadkowy ornament 5b.jpg | + | Plik:Palmetowo-arkadkowy ornament 5b.jpg | Ornament palmetowo-arkadkowy, XVI w. |
| − | Plik:Palmetowo-arkadkowy ornament 6.jpg | + | Plik:Palmetowo-arkadkowy ornament 6.jpg | Ornament palmetowo-arkadkowy, XVI w. |
| − | Plik:Palmetowo-arkadkowy ornament | + | Plik:Palmetowo-arkadkowy ornament 4b.jpg | Ornament palmetowo-arkadkowy, XVI w. |
| − | Plik:Palmetowo-arkadkowy ornament | + | Plik:Palmetowo-wstęgowy ornament 1b.jpg | Ornament palmetowo-arkadkowy, XVI w. |
| + | Plik:Palmetowo-arkadkowy ornament 7.jpg | Ornament wstęgowy utworzony ze zredukowanej formy ornamentu palmetowo-arkadkowego (bez palmet), XVI-pocz. XVII w. | ||
| + | Plik:Oprawa rosyjska 2, XVI w., Relacja o życiu św. Konstantyna księcia muromskiego, BCzartMNK, POLONA2.jpg | Ornament palmetowo-arkadkowy w dekoracji oprawy rosyjskiej, XVI w., BCzart, MNK, fot. wg: www.polona.pl | ||
</gallery> | </gallery> | ||
| + | ==Przypisy== | ||
| + | |||
| + | # von Rabenau 1994, tabl. 24, 35, 53-54 i in.; | ||
| + | # Hohl 1995 II, s. 78-82; | ||
| + | # Jaroszewicz-Pieresławcew 2016, il. 3; | ||
| + | # Wagner 2019(b), s. 177-180. | ||
---- | ---- | ||
Autor: '''A.W.''' | Autor: '''A.W.''' | ||
Aktualna wersja na dzień 22:02, 1 paź 2021
Palmetowo-arkadkowy ornament
(arkadkowo-palmetowy ornament) (fr. décors de palmettes et d'arcatures)
Jedna z najpopularniejszych dekoracji w introligatorstwie zachodniej Europy od około połowy XVI do połowy XVII (a niekiedy nawet XVIII) w. Szczególnie rozpowszechniony na oprawach wittenberskiego stylu, pod wpływem których po połowie XVI w. przeniknął do dzieł wykonywanych w Polsce. Spotykany także na oprawach ksiąg cyrylickich XVI-XVII w. Wyciskany z radełek, najczęściej w technice ślepej (na oprawach z ciemnej skóry czasem złocony lub srebrzony), przeważnie w jednej z ram otaczających zwierciadło, rzadziej w jednym-kilku pionowych rzędach w zwierciadle. Wykształcony z fryzu arkadkowego stosowanego w dekoracji opraw późnogotyckich, w dojrzałej i najczęściej spotykanej wersji składa się z ciągu naprzeciwległych i przeplatających się arkadek o krótkim promieniu łuków, których nasady z jednej strony zdobią palmety. Często spotykany w wersji z palmetami po obu stronach arkadowań; niekiedy zamiast palmet widnieją inne motywy, np. kwiatony, główki anielskie. Szczególną odmianą a.-p. o. jest ornament palmetowo-wstęgowy.
Zobacz też
Indeks alfabetyczny
Palmeta
Palmetowo-wstęgowy ornament
Palmetowy ornament
Fryz arkadkowy
Wittenberski styl
Grafika
Ornament palmetowo-arkadkowy, XVI w.
Ornament palmetowo-arkadkowy, XVI w.
Ornament palmetowo-arkadkowy, XVI w.
Ornament palmetowo-arkadkowy jako wycisk złocony, XVI w.
Ornament palmetowo-arkadkowy, XVI w.
Ornament palmetowo-arkadkowy, XVI w.
Ornament palmetowo-arkadkowy, XVI w.
Ornament palmetowo-arkadkowy, XVI w.
Ornament palmetowo-arkadkowy, XVI w.
Ornament palmetowo-arkadkowy, XVI w.
Ornament palmetowo-arkadkowy, XVI w.
Ornament palmetowo-arkadkowy, XVI w.
Ornament palmetowo-arkadkowy, XVI w.
Ornament wstęgowy utworzony ze zredukowanej formy ornamentu palmetowo-arkadkowego (bez palmet), XVI-pocz. XVII w.
Ornament palmetowo-arkadkowy w dekoracji oprawy rosyjskiej, XVI w., BCzart, MNK, fot. wg: www.polona.pl
Przypisy
- von Rabenau 1994, tabl. 24, 35, 53-54 i in.;
- Hohl 1995 II, s. 78-82;
- Jaroszewicz-Pieresławcew 2016, il. 3;
- Wagner 2019(b), s. 177-180.
Autor: A.W.
