Gryf: Różnice pomiędzy wersjami
(→Gryf) |
(→Przypisy) |
||
| (Nie pokazano 4 wersji utworzonych przez 4 użytkowników) | |||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
==Gryf== | ==Gryf== | ||
| − | + | (ang. gryffin; fr. griffon) | |
| − | + | ||
| − | + | ||
| + | Skrzydlaty lew o głowie i szponach orła; fantastyczne zwierzę popularne w sztuce starożytnej, przejęte przez sztukę średniowieczną i nowożytną. Jeden z najpopularniejszych motywów fantastycznych w introligatorskim zdobnictwie romanizmu i gotyku. Ukazywany na tłokach o różnym kształcie i wielkości, co wpływało na sposoby ujęcia: w polu romboidalnym – przeważnie w układzie heraldycznym (wspięty), z częściowo rozpostartymi skrzydłami i z uniesionymi szponami, pod którymi zawinięty ogon; w polach o innym kształcie – przeważnie jako stojący lub biegnący (atakujący), z uwydatnionymi skrzydłami i zagiętym ogonem. Pod koniec XV w. g. w rombie był jednym z najczęstszych motywów na kobergerowskich oprawach, ukazywany głównie na tylnych okładzinach. W renesansie i baroku widniejący niemal wyłącznie w superekslibrisach i plakietach herbowych; zyskał ponowną popularność na klasycystycznych i empirowych oprawach, jako element antykizujących ornamentów (w których dwa g. ujmują antytetycznie wazę lub palmetę). | ||
| + | |||
| + | ==Zobacz też== | ||
| + | |||
| + | [[Indeks alfabetyczny]] <br> | ||
| + | [[Empirowe oprawy]] <br> | ||
| + | [[Fantastyczne motywy]] <br> | ||
| + | [[Klasycystyczne oprawy]] <br> | ||
| + | [[Kobergerowskie oprawy ]] <br> | ||
==Grafika== | ==Grafika== | ||
<gallery> | <gallery> | ||
Plik:Gryf 3.jpg | Plik:Gryf 3.jpg | ||
| + | |||
| + | </gallery> | ||
| + | |||
| + | ==Przypisy== | ||
| + | |||
| + | # Goldschmidt 1967, t. 2, tabl. XXXII, XXXV, XLVI i in.; | ||
| + | # Rozsondai 1978, tabl. 1/il. 2, 2/il. 4, 3/il. 4 i in.; | ||
| + | # Schwenke, Schunke 1979, tabl. 124-127; | ||
| + | # Tondel 2007, il. na s. 159; | ||
| + | # Karpp-Jacottet, von Rabenau 2000, s. 15. | ||
| + | |||
| + | ---- | ||
| + | Autor: '''A.W.''' | ||
Aktualna wersja na dzień 20:52, 1 paź 2021
Spis treści
Gryf
(ang. gryffin; fr. griffon)
Skrzydlaty lew o głowie i szponach orła; fantastyczne zwierzę popularne w sztuce starożytnej, przejęte przez sztukę średniowieczną i nowożytną. Jeden z najpopularniejszych motywów fantastycznych w introligatorskim zdobnictwie romanizmu i gotyku. Ukazywany na tłokach o różnym kształcie i wielkości, co wpływało na sposoby ujęcia: w polu romboidalnym – przeważnie w układzie heraldycznym (wspięty), z częściowo rozpostartymi skrzydłami i z uniesionymi szponami, pod którymi zawinięty ogon; w polach o innym kształcie – przeważnie jako stojący lub biegnący (atakujący), z uwydatnionymi skrzydłami i zagiętym ogonem. Pod koniec XV w. g. w rombie był jednym z najczęstszych motywów na kobergerowskich oprawach, ukazywany głównie na tylnych okładzinach. W renesansie i baroku widniejący niemal wyłącznie w superekslibrisach i plakietach herbowych; zyskał ponowną popularność na klasycystycznych i empirowych oprawach, jako element antykizujących ornamentów (w których dwa g. ujmują antytetycznie wazę lub palmetę).
Zobacz też
Indeks alfabetyczny
Empirowe oprawy
Fantastyczne motywy
Klasycystyczne oprawy
Kobergerowskie oprawy
Grafika
Przypisy
- Goldschmidt 1967, t. 2, tabl. XXXII, XXXV, XLVI i in.;
- Rozsondai 1978, tabl. 1/il. 2, 2/il. 4, 3/il. 4 i in.;
- Schwenke, Schunke 1979, tabl. 124-127;
- Tondel 2007, il. na s. 159;
- Karpp-Jacottet, von Rabenau 2000, s. 15.
Autor: A.W.
