Falowy ornament: Różnice pomiędzy wersjami
(Nie pokazano 6 pośrednich wersji utworzonych przez tego samego użytkownika) | |||
Linia 1: | Linia 1: | ||
==Falowy ornament== | ==Falowy ornament== | ||
− | Wywodzący się ze sztuki antycznej ornament pasowy w formie połączonych ze sobą spiral lub wolut naśladujących grzbiety fal; w introligatorskim zdobnictwie XVI – 3 ćw. XVIII w. stosowany rzadko; rozmaite odmiany f. o. zyskały popularność pod koniec XVIII w. w dekoracji radełkowej i filetowej opraw klasycystycznych, a później empirowych; najprostsze ukazują linearne fale, niekiedy z drobnymi rozetkami lub innymi motywami ujętymi grzbietami fal; w bogatszych odmianach fale ukształtowane są z elementów floralnych (stylizowane liście) a woluty mieszczą spirale bądź rozety. W praktyce badawczej f. o. jest możliwy do pomylenia z szeregiem innych ornamentów o falującej linii: | + | Wywodzący się ze sztuki antycznej ornament pasowy w formie połączonych ze sobą spiral lub wolut naśladujących grzbiety fal; w introligatorskim zdobnictwie XVI – 3 ćw. XVIII w. stosowany rzadko; rozmaite odmiany f. o. zyskały popularność pod koniec XVIII w. w dekoracji radełkowej i filetowej opraw klasycystycznych, a później empirowych; najprostsze ukazują linearne fale, niekiedy z drobnymi rozetkami lub innymi motywami ujętymi grzbietami fal; w bogatszych odmianach fale ukształtowane są z elementów floralnych (stylizowane liście) a woluty mieszczą spirale bądź rozety. W praktyce badawczej f. o. jest możliwy do pomylenia z szeregiem innych ornamentów o falującej linii: →łańcuszkowym (w wariantach z owalnymi ogniwami „łańcucha”, →sznurowym i →plecionkowym (zwłaszcza w dekoracjach renesansowych), czy też z rozmaitymi formami wici roślinnych. Specyficzną odmianą f. o., popularną na klasycystycznych oprawach Jean-Claude Bozeriana i jego naśladowców, jest ta z zaakcentowanymi palmetami zamiast spiral, wolut lub rozet. W introligatorstwie XX-XXI w. motyw fal wykorzystywany jest niekiedy w klasycyzujących ornamentach oraz w większych kompozycjach dekoracyjnych obejmujących całe okładziny. |
==Zobacz też== | ==Zobacz też== | ||
Linia 11: | Linia 11: | ||
==Grafika== | ==Grafika== | ||
<gallery> | <gallery> | ||
− | Plik:Falowy ornament 1.jpg | + | Plik:Falowy ornament 1.jpg | Ornament falowy (w układzie "a la grotesque") na grzbiecie oprawy klasycystycznej, pocz. XIX w. |
− | Plik:Falowy ornament 2.jpg | + | Plik:Falowy ornament 2.jpg | Ornament falowy (w układzie "a la grotesque") na grzbiecie oprawy klasycystycznej, pocz. XIX w. |
− | Plik:Falowy ornament 3.jpg | + | Plik:Falowy ornament 3.jpg | Ornament falowy z motywami rozet na oprawie klasycystycznej, pocz. XIX w. |
− | Plik:Falowy orn.4, opr. hiszpańska, klasycystyczna, po 1772, wg Fernandez 1994, nr kat. 26.jpg | Ornament falowy o formie floralnej z motywami rozet na klasycystycznej oprawie hiszpańskiej, po 1772, repr. wg: | + | Plik:Falowy orn.4, opr. hiszpańska, klasycystyczna, po 1772, wg Fernandez 1994, nr kat. 26.jpg | Ornament falowy o formie floralnej z motywami rozet na klasycystycznej oprawie hiszpańskiej, po 1772, repr. wg: Fernández 1994, nr kat. 26 |
Plik:Falowy orn.3, , opr. francuska, 1812, wg Mazal 1990, nr kat. 244.jpg | Ornament falowy na francuskiej oprawie empirowej, 1812, repr. wg: Mazal 1990, nr kat. 244 | Plik:Falowy orn.3, , opr. francuska, 1812, wg Mazal 1990, nr kat. 244.jpg | Ornament falowy na francuskiej oprawie empirowej, 1812, repr. wg: Mazal 1990, nr kat. 244 | ||
− | Plik:Falowy orn.1, wić roślinna o cechach orn. falpowego, na opr. J.-C. Bozeriana, pocz. XIX w..jpg | | + | Plik:Falowy orn.1, wić roślinna o cechach orn. falpowego, na opr. J.-C. Bozeriana, pocz. XIX w..jpg | Ornament falowy z palmetami na oprawie J.-C. Bozeriana, pocz. XIX w. |
− | + | Plik:Falowy orn. u góry, na opr. prawd. franc, 1 poł. xix w, BN POLONA.jpg | Ornament falowy (u góry), na oprawie prawdopodobnie francuskiej, 1 poł. XIX w., BN Warszawa, fot. wg: www.polona.pl | |
</gallery> | </gallery> | ||
==Przypisy== | ==Przypisy== | ||
− | # | + | # EWOK 1971, szp. 1740; |
+ | # Culot 1979, tabl. V/il. 43-44; XXIII-XXIV; | ||
+ | # Mazal 1990, nr kat./il. 244, 261; | ||
+ | # Fernández 1994, nr kat./il. 26; 40; | ||
+ | # Devauchelle 1995, s. 155, 165; | ||
+ | # Kozakiewicz 1996, s. 109; | ||
+ | # Bologna 1998, s. 147; | ||
+ | # Foot 2010, nr kat./il. 190. | ||
---- | ---- | ||
Autor: '''A.W.''' | Autor: '''A.W.''' |
Aktualna wersja na dzień 20:36, 1 paź 2021
Spis treści
Falowy ornament
Wywodzący się ze sztuki antycznej ornament pasowy w formie połączonych ze sobą spiral lub wolut naśladujących grzbiety fal; w introligatorskim zdobnictwie XVI – 3 ćw. XVIII w. stosowany rzadko; rozmaite odmiany f. o. zyskały popularność pod koniec XVIII w. w dekoracji radełkowej i filetowej opraw klasycystycznych, a później empirowych; najprostsze ukazują linearne fale, niekiedy z drobnymi rozetkami lub innymi motywami ujętymi grzbietami fal; w bogatszych odmianach fale ukształtowane są z elementów floralnych (stylizowane liście) a woluty mieszczą spirale bądź rozety. W praktyce badawczej f. o. jest możliwy do pomylenia z szeregiem innych ornamentów o falującej linii: →łańcuszkowym (w wariantach z owalnymi ogniwami „łańcucha”, →sznurowym i →plecionkowym (zwłaszcza w dekoracjach renesansowych), czy też z rozmaitymi formami wici roślinnych. Specyficzną odmianą f. o., popularną na klasycystycznych oprawach Jean-Claude Bozeriana i jego naśladowców, jest ta z zaakcentowanymi palmetami zamiast spiral, wolut lub rozet. W introligatorstwie XX-XXI w. motyw fal wykorzystywany jest niekiedy w klasycyzujących ornamentach oraz w większych kompozycjach dekoracyjnych obejmujących całe okładziny.
Zobacz też
Indeks alfabetyczny
Empirowe oprawy
Klasycystyczne oprawy
Plecionka
Sznurowy ornament
Grafika
Przypisy
- EWOK 1971, szp. 1740;
- Culot 1979, tabl. V/il. 43-44; XXIII-XXIV;
- Mazal 1990, nr kat./il. 244, 261;
- Fernández 1994, nr kat./il. 26; 40;
- Devauchelle 1995, s. 155, 165;
- Kozakiewicz 1996, s. 109;
- Bologna 1998, s. 147;
- Foot 2010, nr kat./il. 190.
Autor: A.W.