Insygnia herbowe kościelne: Różnice pomiędzy wersjami

Z Leksykon oprawoznawczy
Skocz do: nawigacja, szukaj
(Utworzono nową stronę "===Insygnia herbowe kościelne=== Oznaki godności i urzędów dygnitarzy kościelnych, umieszczane nad i za tarczą bądź kartuszem herbowym. W przypadku herbów papi...")
 
(Grafika)
Linia 22: Linia 22:
 
<gallery>
 
<gallery>
 
Plik:Kratka regencyjna na oprawie rzymskiej z 4 ćw. XVIII w., Biblioteca nazionale Braidense, Mediolan.jpg | Insygnia papieskie (tiara, klucze św. Piotra) w superekslibrisie na oprawie rzymskiej z 4 ćw. XVIII w., fot. wg: Biblioteca nazionale Braidense, Mediolan
 
Plik:Kratka regencyjna na oprawie rzymskiej z 4 ćw. XVIII w., Biblioteca nazionale Braidense, Mediolan.jpg | Insygnia papieskie (tiara, klucze św. Piotra) w superekslibrisie na oprawie rzymskiej z 4 ćw. XVIII w., fot. wg: Biblioteca nazionale Braidense, Mediolan
 +
Plik:Insygnia kościelne, oprawa koronkowa z superekslibrisem apa A.-E.-L. Le Clerc de Juigné i insygniami wkomponowanymi w koronkę, Paryż, ok. 1777, Bnf, reliures.bnf.fr.jpg | Oprawa koronkowa z superekslibrisem abpa A.-E.-L. Le Clerc de Juigné i jego insygniami wkomponowanymi w koronkę, Paryż, ok. 1777, BnF, Paryż, fot. wg: www.reliures.bnf.fr
 
Plik:Insygnia kościelne, Superekslibris bpa Mikołaja Wolskiego, z insygniami, infuła i pastorał, wyciśniętymi z osobnych tłoków, XVI w., BWSD Włocławek, foi.jpg | Superekslibris bpa Mikołaja Wolskiego z insygniami (infuła i pastorał) wyciśniętymi z osobnych tłoków, XVI w., BWSD Włocławek, fot. P. Kurek
 
Plik:Insygnia kościelne, Superekslibris bpa Mikołaja Wolskiego, z insygniami, infuła i pastorał, wyciśniętymi z osobnych tłoków, XVI w., BWSD Włocławek, foi.jpg | Superekslibris bpa Mikołaja Wolskiego z insygniami (infuła i pastorał) wyciśniętymi z osobnych tłoków, XVI w., BWSD Włocławek, fot. P. Kurek
 
Plik:Insygnia kościelne, Superekslibris sbpa Stanisława Karnkowskiego z motywami insygniów, infułą i krzyżem biskupim, wyciśniętymi z osobnych tłoków, XVI-.jpg | Superekslibris abpa Stanisława Karnkowskiego z motywami insygniów, infułą i krzyżem biskupim, wyciśniętymi z osobnych tłoków, XVI w., BWSD, Włocławek, fot. P. Kurek
 
Plik:Insygnia kościelne, Superekslibris sbpa Stanisława Karnkowskiego z motywami insygniów, infułą i krzyżem biskupim, wyciśniętymi z osobnych tłoków, XVI-.jpg | Superekslibris abpa Stanisława Karnkowskiego z motywami insygniów, infułą i krzyżem biskupim, wyciśniętymi z osobnych tłoków, XVI w., BWSD, Włocławek, fot. P. Kurek
Plik:Insygnia kościelne, oprawa koronkowa z superekslibrisem apa A.-E.-L. Le Clerc de Juigné i insygniami wkomponowanymi w koronkę, Paryż, ok. 1777, Bnf, reliures.bnf.fr.jpg | Oprawa koronkowa z superekslibrisem abpa A.-E.-L. Le Clerc de Juigné i jego insygniami wkomponowanymi w koronkę, Paryż, ok. 1777, BnF, Paryż, fot. wg: www.reliures.bnf.fr
+
 
  
  

Wersja z 19:17, 6 cze 2021

Insygnia herbowe kościelne

Oznaki godności i urzędów dygnitarzy kościelnych, umieszczane nad i za tarczą bądź kartuszem herbowym. W przypadku herbów papieskich należą do nich: tiara (umieszczana zamiast hełmu), klucze św. Piotra skrzyżowane za herbem, oraz umbraculum. Herbom arcybiskupim towarzyszy infuła oraz krzyż arcybiskupi; biskupim – infuła oraz skrzyżowany pastorał i krzyż biskupi; natomiast opackim – infuła i pastorał. Niekiedy, w przypadku hierarchów kościelnych z władzą obejmującą sferę świecką (np. księstwo biskupie w diecezji warmińskiej) pastorałowi towarzyszy miecz. Infuła bywa zastępowana tzw. kapeluszem heraldycznym (używanym od XIV w.) z określoną liczbą chwostów. W plastycznych wizerunkach herbów zasady te były traktowane swobodnie, co polegało zwłaszcza na redukcji elementów i formy i-ów bądź dodawaniu korony rangowej. W zdobnictwie opraw i. h. k. pojawiają się najczęściej w wizerunkach herbów dostojników kościelnych, jako znak własności, fundacji, donacji lub dedykowania księgi (superekslibris). W przypadku tzw. superekslibrisów właściwych stanowią integralną część kompozycji, w tzw. superekslibrisach introligatorskich najczęściej są wyciskane z osobnych tłoków.

Zobacz też

Indeks alfabetyczny
Infuła
Kapelusz heraldyczny
Kartusz
Korona rangowa
Krzyż arcybiskupi
Pastorał
Superekslibris
Tarcza herbowa
Tiara
Umbraculum


Grafika

Przypisy

  1. Sipayłło 1988;
  2. Rządek, Tomaszewski, Żuchowski 1991, s. 23-24;
  3. Kozakiewicz 1996, s. 161;
  4. Rulka 2003, s. 527-557;
  5. Wagner 2016.

Autor: A.W.