Sprężysty grzbiet

Sprężysty grzbiet

(sprężynowa oprawa, sprężak) (ang. springback/spring-back, niem. Sprungrücken)

Oprawa charakteryzująca się wyrzucaniem bloku ku górze podczas otwierania oraz pozwalająca na otwarcie kart w linii prostej (180°). Technika opracowana specjalnie dla książek, w których pisano, stosowana głównie dla ksiąg handlowych. Technika wypracowana i opatentowana w 1799 roku przez Johna i Josepha Williamsów.

Tworzenie sprężystego grzbietu polega na stworzeniu bardzo grubej, sztywnej, wyokrąglonej grzbietówki, sklejonej z wielu warstw kartonu, szerszej od samego grzbietu i zachodzącej na przód i tył książki. W introligatorstwie angielskim grzbietówkę kształtowano z namoczonej pilśni. Grzbiet jest połączony przez skrzydełka grzbietówki ze scezurą z pozostawieniem nieprzyklejonego odstępu szerokości ok. 1 cm . Zarówno grzbiet bloku jak i okładki są oklejone silną tkaniną, która wytrzymuje gwałtowne otwieranie; do oprawy ksiąg handlowych stosowano gruby moleskin.

Zobacz też

Indeks alfabetyczny
Księgi handlowe

Grafika

• 

  Oprawa z grzbietem sprężystym. Wyk. Leszek Knyrek

• 

  Otwarta książka z grzbietem sprężystym. Wyk. Leszek Knyrek

Przypisy

1. A. Semkowicz, Introligatorstwo, Kraków 1948, s. 104-109.
2. Wiese Fritz, Der Bucheinband: Eine Arbeitskunde mir Werkzeichnungen, Stuttgart 1953, s. 289-291.
3. Spring-back, w: M.T. Roberts, D. Etherington, Bookbinding and the Conservation of Books. A Dictionary of Descriptive Terminology, https://cool.culturalheritage.org/don/dt/dt3277.html
4. P.D. Verheyen, D. Conn, The Springback: Account book binding, "The New Bookbinder: Journal of Designer Bookbinders", t. 23, 2003, s. 48-52, https://surface.syr.edu/cgi/viewcontent.cgi?article=1040&context=sul

---

Autor: E.P.