Japońskie oprawy

Japońskie oprawy

(chińskie oprawy) (ang. Japanese bindings, Japanese stab bindings, Japanese side stitch bindings, fr. reliures japonaises, reliures chinoises)

Dalekowschodnia technika introligatorska, opracowana w rzeczywistości w Chinach, odmienna od introligatorstwa kręgu kultury śródziemnomorskiej.

Inaczej przebiegało tworzenie bloku książki. Papier był dość przesiąkliwy, dlatego zapisywano go lub zadrukowywano jednostronnie. Formowanie kart polegało na złożeniu czystą stroną do środka, a karty układano falcem (załamaniem grzbietowym) od żłobka, natomiast od strony grzbietowej znajdowały się krawędzie. Okładkę stanowiła analogicznie załamana karta papieru, często barwnego. Okładki twarde, tekturowe były sporządzane z dwóch kawałków tektury: głównej okładzinówki węższej nieco od bloku oraz wąskiego paska, odsuniętych od siebie o kilka milimetrów i oklejonych materiałem obleczeniowym oraz wyklejką.

Karty wraz z okładką łączono szyciem ściegiem na sztych, nić przechodziła przez otwory znajdujące się w pewnej odległości od grzbietu, a dodatkowo oplatała grzbiet. Współczesne realizacje artystyczne koncentrują się na różnych rodzajach dekoracyjnego oplotu.

Przed przeszyciem książki nicią blok (bez okładek) mógł być wstępnie połączony na sztych. Przez otwory w grzbiecie przeciągano cienki papierowy rulonik, który stabilizował blok podczas ostatecznego szycia. Dodatkowym elementem było oklejenie obu skrajów grzbietu bloku barwnym papierem lub płótnem jeszcze przed uszyciem książki.

Zobacz też

Indeks alfabetyczny
Otwarty grzbiet
Szycie ściegiem na sztych

Grafika

• 

  Szycie bloku w oprawie japońskiej

• 

  Oprawy japońskie

Przypisy

1. Japanese sewing w: Roberts M.T., Etherington D., A Dictionary of Descriptive Terminology, https://cool.culturalheritage.org/don/dt/dt1913.html
2. Jan Hybner, Čínská kapsová vazba, w: Sborník XVIII. mezinárodní seminář Společenstva českých knihařů, Benešov 2014, s. 32-36.

---

Autor: E.P.