Fundacyjne oprawy
Spis treści
Fundacyjne oprawy
(właściwie: fundacyjnych ksiąg oprawy, łac. fundātiō – zakładanie)
Oprawy ksiąg zakupionych do danej biblioteki bądź działalności liturgicznej z funduszy przeznaczonych na ten cel przez fundatora. W zależności od zapisów w dokumencie fundacyjnym bądź woli realizatorów fundacji, oprawy takich woluminów mogły być wykonane z charakterystycznych materiałów (np. zgodnych z wymogiem ich solidności i trwałości), mieć charakterystyczną dekorację (np. szczególnie bogatą) oraz zawierać napisy i oznaczenia odnoszące się do fundacji (superekslibris). W Polsce najbardziej znane f. o. wiążą się z Benedyktem z Koźmina († 1559) i jego fundacją dla biblioteki Kolegium Większego Akademii Krakowskiej (o kunsztownych dekoracjach z superekslibrisem Akademii i formułą „EX FVNDATIONE D. BENEDICTI A KOZMIN”). Specyficznymi przypadkami są same, zazwyczaj kosztowne, oprawy, ufundowane przez hierarchów kościelnych dla już istniejących, zwykle znacznie starszych i zużytych, ksiąg (mszałów, graduałów itp.).
Zobacz też
Indeks alfabetyczny
Donacyjne oprawy
Grafika
Oprawa kodeksu ufundowanego przez Klemensa z Piotrkowa dla katedry gnieźnieńskiej, 1505-1506, Archiwum Archidiecezjalne w Gnieźnie, fot. A. Wagner
Oprawa z fundacji Benedykta z Koźmina dla Bibl. Kolegium Większego w Krakowie, 1596; BJ, fot. BJ
Przypisy
- Bersohn 1899, s. 16-17;
- Zathey, Lewicka-Kamińska, Hajdukiewicz 1966, s. 229;
- Pietrusiński 1976, s. 505-542;
- Miodońska 1979, s. 9-10, 17, 115;
- Tomaszewski 2013, t. 1, s. 18-28;
- Kłysz-Hackbarth 2014, s. 148-149;
- Wagner 2016, s. 56, 315-316, 226 i in.
Autor: A.W.
