Błędy introligatorskie
Z Leksykon oprawoznawczy
Spis treści
Błędy introligatorskie
(ang. bookbinding mistakes; fr. erreurs de reliure; niem. Buchbinderische Fehler)
Obiektywne, niezależne od gustów usterki wynikające z braku umiejętności, doboru niewłaściwej techniki lub zastosowania nieodpowiednich materiałów i narzędzi czy wreszcie z nieostrożności i nieuwagi, obniżające estetykę a czasem także funkcjonalność opraw. Błędy introligatorskie można zaobserwować w różnych częściach opraw:
- w bloku książki:
- pomyłki w kompletowaniu: brak składki, podwójne składki, zamienione składki, obrócone składki
- w falcowaniu: nieprawidłowa kolejność stron
- w szyciu: niedoszyte karty wewnętrzne w składce, krzywe stacje szycia, przecięte nicią grzbieciki składek, nadmiernie narośnięty grzbiet
- w obcinaniu krawędzi: niegładkie cięcie, ślady noża, poszarpane krawędzie, niedocięty blok (nie zawsze uznawane za błąd), krzywe, nieprostokątne obcięcie bloku;
- w wyklejkach i kartach ochronnych
- papier w złym kierunku, skutkujący zmarszczkami przy przegubie
- odwrócona wyklejka (wzorzysta lub drukowana)
- nieprawidłowo wklejone wyklejki, fałdy, niedoklejenia, bąble, krzywo wklejone
- zbyt sztywna skaszerowana karta ochronna
- nieodpowiedni materiał wyklejkowy (nadmiernie rozciągający się po zwilżeniu, o nieodpornej powierzchni, np. sklejający się)
- za mały użytek, nie zasłaniający zwinięć, uzupełnienia materiału (łatki), krzywe krawędzie wyklejki
- niewyrównane i niezamaskowane różnice grubości materiałów konstrukcyjnych, wyczuwalne pod wyklejką
- w grzbiecie i konstrukcji
- nadmiernie wyokrąglony lub spiczasty grzbiet
- zbite, powykrzywiane grzbieciki składek przy nieumiejętnym oporkowaniu
- wypaczające się okładki
- „ciągnące” okładki niepozwalające na swobodne otwieranie książki
- krzywe garby (skutek skrzywionych stacji szycia)
- odwrotnie wklejony blok
- w okładce
- przecięcie skóry przy szarfowaniu, łatki ze skóry lub pergaminu
- niezszarfowana lub za mało zszarfowana skóra uwidaczniająca się pod wyklejką („schodek”)
- uszkodzenia faktury płótna
- ślady przycierania kostką, zacieki, przeniknięcie kleju, zabrudzenia obleczenia
- niedoklejone obleczenie (bąble)
- za duże kanty
- w tłoczeniach
- błędy w napisach, błędna tytulatura
- brak lub zamieniona litera,
- nierówna linia pisma
- krzywy napis
- niemieszczący się napis
- odwrócony napis, napis odbity na odwróconej okładce (na tylnej okładzinie)
- krzywo lub w niewłaściwym miejscu odbite ornamenty lub wzory dekoracyjne
- niespasowane, przesunięte elementy dekoracyjne
- niedobite tłoczenia, wykonane za zimnym tłokiem, „przesiewające” złocenia
- przesunięte zdublowane tłoczenia
- przepalone ślepe tłoczenia, zalane lub przepalone złocenia.
Błędy introligatorskie często były opisywane w podręcznikach fachowych.
Zobacz też
Indeks alfabetyczny
Ciągnięcie
Grafika
Przesunięte złocenie w stosunku do poddruku.jpg
Przypisy
- Zjawiński Zygmunt, Introligatorstwo, Warszawa 1967, s. 212-215.
Autor: E.P.
