Stópka
Spis treści
Stópka
1. (stopa, nóżka) (ang. tail, fr. queue, niem. Schwanz) Dolny kraniec grzbietu książki. Obejmuje stronę zewnętrzną, kant oraz wewnętrzne zawinięcie. Analogiczny kraniec górny, identyczny pod względem technicznym, to główka.
Na stronie zewnętrznej stópki, podobnie jak w główce, często odciskano filetę, która „zamykała” kompozycję dekoracyjną grzbietu. U dołu, w stópce lokowano też datę wydania dzieła albo superekslibris literowy.
2. (koralik, paciorek, łańcuszek) (ang. bead, niem. die Kettchen, fr. chaînette, pied, perle, hol. Parelrand)
Część dekoracyjnego obszycia rdzenia kapitałki stanowiąca objęcie jedną nicią oplotów drugiej nici (lub jednym końcem nici oplotów wykonanych drugim końcem, jeśli zastosowano jedną nić). Może stanowić część obszycia zewnętrznego lub szycia podstawowego. Jeśli jest częścią obszycia zewnętrznego, może być wykonana na krawędzi bloku (il.1,2), lub na grzbiecie (il.3), a jeżeli stanowi część szycia podstawowego, wykonywana jest na grzbiecie (il. 4).
Zobacz też
Indeks alfabetyczny
Daszek
Główka
Ścięcie rogu
Kapitałka
Grafika
Superekslibris literowy w stópce grzbietu. Oprawa Franciszek Niedbalski.
il. 1. Dekoracyjne obszycie rdzenia kapitałki, stópka wykonywana na krawędzi bloku (rys. M. Dorębska)
il. 2. Dekoracyjne obszycie zewnętrzne kapitałki, stópka wykonana na krawędzi bloku (rys. M. Dorębska)
il. 3. Stópka wykonana na grzbiecie bloku (rys. M. Dorębska)
il. 4. Schemat szycia podstawowego kapitałki, stópka powstaje na grzbiecie bloku (rys. M. Dorębska)
Przypisy
- Dorębska Magdalena, Praca magisterska teoretyczno-badawcza: Kapitałka-historia, rodzaje, terminologia, (promotor: M. Pronobis-Gajdzis), UMK, Toruń 2018, s. 34.
- Greenfield Jane, Hille Jenny, Headbands: How to Work Them, New Castle 1991, s. 4.
- Kneep en Binding een terminologie voor de beschrijving van de constructies can oude boekbanden, pod red. Gnirrep W. K., Gumbert J. P., Szirmai J. A., Haga 1992, s 62.
- Szirmai John A., The Archeology of medieval bookbinding, Hants 1999, s. 209, 214-215.
Autor: E.P., M.P.B.
