Kopiowanie opraw
Spis treści
Kopiowanie opraw
Wykonywanie przez introligatorów (a także konserwatorów) kopii dawnych opraw. Zależnie od intencji i wierności pierwowzorom rozróżnia się:
Fałszowanie opraw
(ang. forging/faking of bindings; fr. faux, reliure fausse; niem. Einbandfälschung)
Wykonanie oprawy z zamiarem świadomego wprowadzenia w błąd i podania jej za oryginał starszy lub pochodzący ze znanej kolekcji lub warsztatu.
Imitacje i pastisze
(ang. imitation binding; fr. reliure d'imitation Einbandkopie; niem. Einbandimitation)
Wierne wzorowanie się na dziełach innych mistrzów lub upodobnianie swych prac do dzieł z odpowiedniej epoki, zwykle dla zastąpienia zniszczonych opraw lub oprawienia dzieł które utraciły swe oprawy.
Naśladownictwa opraw historycznych
(ang. retrospective binding; fr. reliure à décor rétrospectif; niem. historisierender Einband)
Swobodne adaptowanie kompozycji i motywów dekoracyjnych z dawnych epok.
Faksymile
(ang. facsimile binding; fr. fac-similé de reliure; niem. Faksimile-Einband )
Wierne kopiowanie wykonywane na zlecenie muzeów, bibliotek, archiwów dla zastąpienia opraw zniszczonych, dla celów wystawienniczych i edukacyjnych. Dla wydawnictw faksymilowych wykonywane są wieloegzemplarzowe serie opraw faksymilowych, odwzorowujących wygląd oryginału.
Początki zjawiska sięgają końca XIX w., i wiążą się z rozwojem antykwarstwa i kolekcjonerstwa starych ksiąg. Ówcześni bibliofile i bibliotekarze wyraźnie domagali się, by introligatorzy sporządzający oprawy dla dawnych ksiąg dostosowywali ich formę i stylistykę do epoki, z której pochodzi książka. Niektórzy rzemieślnicy specjalizowali się w sporządzaniu kopii starych tłoków (Emil Schrott), ze sporządzania historyzujących opraw znani są Robert Jahoda i Aleksander Semkowicz.
Pod względem technologicznym rozróżnia się tzw. kopie wrażeniowe (z materiałów współczesnych, imitujących materiały oryginalne) od kopii technologicznych, wykonanych z użyciem takich samych materiałów jak w oryginale.
Zobacz też
Indeks alfabetyczny
Fałszowanie opraw
Przypisy
- Bogeng G., Der Bucheinband. Ein Handbuch für Buchbinder und Bücherfreunde, wyd. 2, Halle 1940, s. 167-168.
- Cockx-Indestege Elly, Storm van Leeuwen Jan, Spespaneel en drakenstempel: een terminologie voor de beschrijving van de versiering van de boekband, Nijmegen 2011, s. 27-28.
- Pokorzyńska E., Garczewska-Semka K., Przeoprawianie dawnych ksiąg, w: Bibliotekarz - Biblioteka - Historia, pod red. A. Wałkówskiego, Warszawa 2018, s. 203-205.
- Jabłoński Arkadiusz, Biblia Leopolity w oprawie Roberta Jahody, Łódź 2005.
- Schrott Emil, w; Encyklopedia wiedzy o książce, pod. red. A. Birkenmajera, Wrocław 1971, szp. 2137.
- G[omulicki] W., Potrzeby naszego antykwarstwa, „Przewodnik Antykwarski” 2, 1911, s. 8.
Autor: E.P.
