Księżyc

Z Leksykon oprawoznawczy
Wersja z dnia 13:34, 18 gru 2020 autorstwa Vagnerus (dyskusja | edycje) (Grafika)

Skocz do: nawigacja, szukaj

(łac. luna) motyw wywodzący się z kultury antycznej i przyjęty w symbolice chrześcijańskiej; w sztuce przedstawiany zazwyczaj jako kobieca personifikacja z towarzyszącym półksiężycem lub jako sam półksiężyc. Wraz ze słońcem (łac. sol) ukazywany w scenach Ukrzyżowania Chrystusa na wczesnośredniowiecznych złotniczych oprawach (np. Ewangeliarz Anastazji, ok. 1170, Biblioteka Narodowa w Warszawie). Na oprawach gotyckich XIV-pocz. XVI w. wyciskany przeważnie z okrągłych tłoków prezentujących półksiężyc z wyłaniającym się z niego męskim profilem; w takiej wersji ikonograficznej przetrwał na oprawach renesansowych, zestawiany z innymi drobnymi motywami np. w listwach między ramami radełkowymi. W późniejszych epokach stosowany sporadycznie, również jako okrągła tarcza z ludzkimi rysami.

Zobacz też

Ewangeliarza Anastazji oprawa
Słońce
Złotnicze oprawy

Grafika

Przypisy


Autor: A.W.