Kameryzowanie

Z Leksykon oprawoznawczy
Skocz do: nawigacja, szukaj

wysadzanie wyrobów złotniczych (np. relikwiarze, oprawy ksiąg liturgicznych) kamieniami szlachetnymi, półszlachetnymi oraz innymi materiałami mineralnymi i organicznymi, jak barwne szkiełka, perły, korale, a nawet drewno. Stanowi jeden z najefektowniejszych sposobów dekoracji ksiąg w złotniczych oprawach. Szczególnie charakterystyczne dla dzieł wczesnośredniowiecznych (np. Ewangeliarz królowej Teodolindy, pocz. VII w., Ewangeliarz Ottona III, ok. 1000 r.), na których zestawy do kilkuset takich elementów, zamontowanych na złotych lub złoconych blachach, wzbogacały wizerunki i sceny figuralne oraz ornamenty. Tradycję tę kontynuowano w epoce gotyckiej; zazwyczaj jednak ówczesne oprawy cechują się mniejszą liczbą kamieni szlachetnych itp. obiektów na okładzinach oraz sąsiadowaniem z – nierzadko rozbudowanymi – kompozycjami plastycznymi, odlewanymi w szlachetnych kruszcach. W nowożytnych stuleciach technikę tę coraz rzadziej stosowano na księgach liturgicznych, przeważnie też ograniczając liczbę i szlachetność użytych kamieni. Jednocześnie pojawiały się one na luksusowych, złotniczych oprawach modlitewników. W XIX-XXI w. zdarzają się nawiązania do tradycji średniowiecznej, jednak najczęściej mają one symboliczny charakter (poprzez użycie imitacji kamieni szlachetnych). We współczesnym introligatorstwie artystycznym k. stosuje się w wyjątkowych sytuacjach, np. na oprawach zamawianych jako dary dyplomatyczne.

Zobacz też

Liturgicznych ksiąg oprawy
Złotnicze oprawy

Grafika

Przypisy


Autor: A.W.