Szycie na zwięzy wypukłe
szycie na zwięzy wypukłe(ang. ), zwięzowy system szycia kodeksów, składki łączone są poprzez zwięzy (najczęściej rzemienie i sznurki), które przylegają do grzbietów składek, wokół których prowadzona jest nić, którymś z wybranych ściegów. Zwięzy, co prawda przylegają do grzbietów, ale posiadając określoną grubość tworzą na nim wypukłości tzw. garbiki.
Historia
Pierwszym krajem, w którym powszechnie stosowano szycie na zwięzy wypukłe było Cesarstwo Karolińskie. Szycie to pojawiło się tam w VIII wieku, w postaci szycia w jodełkę mmmmmmmmmmmmmmm na rybi grzbiet, które stało sie cechą charakterystyczną kodeksów karolińskich
Rodzaje ściegów na zwięzy wypukłe
- szycie ściegiem w jodełkę
- szycie ściegiem obejmującym - nić prowadzona jest przez grzbiety składek, obejmując kolejne zwięzy. Następnie nić wychodzi z ostatniego otworu składki, umieszczonego w pewnej odległości od jej końca, zadzierzgiwana jest o nić składki dolnej i następnie wchodzi do wnętrza składki kolejnej. W ten sposób tworzą się, biegnące w pewnej odległości od krawędzi bloku dwa ściegi łańcuszkowe - plątniki.
- szycie ściegiem na pojedynczą okrętkę - nić prowadzona jest przez grzbiety składek, następnie wyprowadzona jest ze składki otworem zwięzowym, owija się wokół zwięzu i wprowadzona jest do środka tym samym otworem. Następnie j.w. przechodzi do składki kolejnej w tzw. plątniku.
- szycie ściegiem prostym na podwójną okrętkę
Zobacz też
- sposób szycia
- system szycia
- szycie karolińskie
- szycie romańskie
- szycie gotyckie
- zwięzy fałszywe
Grafika
il. 1. Różne kształty nacięcia grzbietu na zwięzy kryte. (rys. E. Burdett, 1975, s. 85.)
il. 2. Szycie na zwięzy kryte ściegiem obejmującym. (rys. K. Komsta-Sławińska)
il. 3. Szycie na zwięzy kryte ściegiem na okrętkę. (rys. K. Komsta-Sławińska)
Przypisy
- Burdett E., The Craft of Bookbinding. A practical Handbook, West Vancouver, 1975.
- Devaux Y., Deux siècles de reliure, Paryż, 1981.
- Diehl E., Bookbinding its background and technique, Nowy Jork, 2014.
- Johnson A.W., The Thames and Hudson Mannual of Bookbinding, Londyn, 1978.
- Marks P.J.M., The British Library Guide to Bookbinding History and Techniques, Londyn, 1998.
- Middleton B.C., A History of English Craft Bookbinding Technique, Londyn, 1978.
- Miller J., Books will speak plain. A handbook for identifying and describing historical bindings, 2014.
- Miller J., Puzzle me this, Early bindings fragments in the Papyrology Collection of the University of Michigan Collection [w:] Sauve Mechanichals. Essays on the History of Bookbinding [red. J. Miller], Volume 2, 2015.
- Pollard G., Early bookbinding manuals: An annotated list of technical accounts of bookbinding to 1840, 1984.
by Graham Pollard
- Szirmai J.A., The archeology of medieval bookbinding, New York, 2017.
Autor: MPG, B.W.
