Zapięcia kapturkowe

Z Leksykon oprawoznawczy
Skocz do: nawigacja, szukaj

Zapięcia kapturkowe

Zwane też nasadowe(niem. Kappenverschluss)

Śródtytuł

Zapięcia nasadowe Zapięcia nasadowe znane są od VIII do XIX wieku, jednak rzadko spotyka się je przez XVII wiekiem. Przyjmują one formę zapięć oczkowych z zabudowanym oczkiem w formie nasadki/kapturka, która osłania bolec po zamknięciu kodeksu. Kapturki przyjmowały często formę dekoracyjną, np. formy głów zwierząt.

Zapięcie z bolcem na okładzinie i nasadką na płytce oczkowej Zapięcie z bolcem na okładzinie i nasadką na płytce oczkowej zbudowane jest z bolca umieszczonego na okładzinie, metalowej płytki oczkowej z nasadką przytwierdzonej nitami do paska skórzanego, który jest przymocowany do okładziny tylnej za pomocą płytki metalowej lub kołków mocujących. Ta forma zapięcia znana jest od XIII wieku i produkowana była do XV wieku. Metalowe płytki oczkowe z nasadką mają często dodatkowe oczko, przez które przewiązywano sznurek ułatwiający otwieranie i zamykanie zapięcia. Inną spotykaną opcją jest umieszczenie na końcu płytki oczkowej kółka metalowego, które pełniło tę samą funkcję co sznurek.

Zapięcie z bolcem na krawędzi okładziny i nasadką na płytce oczkowej Zapięcie z bolcem na krawędzi okładziny i nasadką na płytce oczkowej zbudowane jest z bolca przytwierdzonego do krawędzi okładziny, płytki oczkowej z nasadką połączonej z paskiem i płytki mocującej pasek do tylnej okładziny lub kołków mocujących. Znane od XIII wieku. Zapięcie z bolcem na płytce trzpieniowej i nasadką na płytce oczkowej zawiasowej Zapięcie z bolcem na płytce trzpieniowej i nasadką na płytce oczkowej zawiasowej składa się z płytki trzpieniowej przytwierdzonej na nity do powierzchni okładziny, z której to płytki wystaje bolec; z płytki oczkowej z nasadką, która posiada zawias, płytki mocującej zawiasowej na drugiej okładzinie oraz sworznia łączącego płytkę oczkową z mocującą. Ta forma zapięcia znana jest z kodeksów XV- i XVI-wiecznych z terenów Włoch i Hiszpanii, od około 1720 roku preferowana była również w Holandii i krajach niemieckojęzycznych, gdzie występowała z bolcem w formie prostokąta i nasadką na płytce oczkowej odwzorowującą kształt bolca.


Zobacz też

Indeks alfabetyczny

Grafika

Przypisy

  1. Przypis 1

Autor: E.P.