Cyzelowana dekoracja

Z Leksykon oprawoznawczy
Wersja z dnia 16:17, 2 kwi 2022 autorstwa Ela (dyskusja | edycje) (Cyzelowana dekoracja)

Skocz do: nawigacja, szukaj

Cyzelowana dekoracja

  • 1

Dekoracja →złotniczych opraw lub drobniejszych elementów (okucia, zapięcia) na oprawach skórzanych bądź tekstylnych. Cyzelowanie stanowi końcowy etap opracowania powierzchni o najczęściej repusowanej lub odlewanej dekoracji, dokonywanego za pomocą m.in. specjalnych dłut, pilników i sztychli (grawerowana dekoracja). Stosowana już na średniowiecznych opr. złotniczych, szczególnie efektowne formy przyjęła na opr. XVI-XVIII w., dopełniając rozbudowane kompozycje ornamentalne i zoomorficzno-figuralne. Od XIX w. zakres jej zastosowania ograniczono do nielicznych luksusowych opraw.

  • 2

Zdobienie krawędzi (ang. gauffered edge, chased edge; fr. tranche ciselée; niem. ziselierter Schnitt) uprzednio złoconych/metalizowanych polegające na nadaniu im reliefowego wzoru, kształtowanego przez wybijanie drobnych punc przy użyciu młotka. Technika stosowana do końca XVII w., później rzadko, zastępowana przez wtłaczanie drobnych tłoczków introligatorskich.

Zobacz też

Indeks alfabetyczny
Grawerowana dekoracja
Luksusowe oprawy
Odlewana dekoracja
Repusowana dekoracja
Złotnicze oprawy

Grafika

Przypisy

  1. Gradowski 1980, s. 64-65;
  2. Derolez 1984, s. 251-272
  3. Macchi Federico, Macchi Livio, Dizionario illustrato della legatura, Milano 2002, s. 78-79, 456.

Autor: A.W.