Fryz arkadkowy
Spis treści
Fryz arkadkowy (arkatura)
(arkatura) (fr. arcature)
Ornament wywodzący się z romańskiej i gotyckiej dekoracji architektonicznej, w formie rzędu stykających się ostrołukowych arkadek, często o dekoracji maswerkowej, wzbogacanej liliami bądź kwiatonami u nasady łuków. Spopularyzowany w introligatorstwie późnogotyckim, głównie w kręgu niemieckim 4 ćw. XV i pocz. XVI w. W klasycznej wersji wyciskany z jednego lub dwóch-trzech tłoków (rzadziej z radełka) i ukazywany w jednym pasie u góry, nad zwierciadłem przedniej okładziny (zwłaszcza na oprawach tzw. kobergerowskich). Szybko wprowadzony do ram otaczających zwierciadło; w takiej wersji uległ licznym modyfikacjom, które doprowadziły do wykształcenia się w renesansowym introligatorstwie palmetowo-arkadkowego oraz łuskowego ornamentu.
Zobacz też
Indeks alfabetyczny
Kobergerowskie oprawy
Łuskowy ornament
Palmetowo-arkadkowy ornament
Grafika
Fryz arkadkowy w górnej części dekoracji okładziny oprawy gotyckiej, 2 poł. XV w., wg Tondel 2007, tabl. XLVI
Fryz arkadkowy dokoła zwierciadła oprawy gotyckiej, Niemcy, 2 poł. XV w., BCzart, MNK, fot. wg: www.polona.pl
Fryz arkadkowy na oprawie gotyckiej, XV w. - pocz. XVI w.
Fryz arkadkowy na oprawie gotyckiej, XV w. - pocz. XVI w.
Fryz arkadkowy na oprawie gotyckiej, XV w. - pocz. XVI w.
Fryz arkadkowy na oprawie gotyckiej, XV w. - pocz. XVI w.
Fryz arkadkowy na oprawie gotyckiej, XV w. - pocz. XVI w.
Fryz arkadkowy na oprawie gotyckiej, XV w. - pocz. XVI w.
Fryz arkadkowy na oprawie gotyckiej, XV w. - pocz. XVI w.
Fryz arkadkowy na oprawie gotyckiej, XV w. - pocz. XVI w.
Nietypowa, późna forma fryzu arkadkowego na oprawie renesansowej, XVI w.
Nietypowa, późna forma fryzu arkadkowego na oprawie renesansowej, XVI w.
Nietypowa, późna forma fryzu arkadkowego na oprawie renesansowej, XVI w.
Przypisy
- Kyriss 1956, taf. 234;
- Kyriss 1958, tabl. 312;
- Ziesche, Becker 1977, s. 36;
- Schwenke, Schunke 1979, tabl. 79-80;
- Hohl 1995 II, s. 78-82;
- Karpp-Jacottet, von Rabenau 2000, s. 7.
Autor: A.W.
