Falcerka

Z Leksykon oprawoznawczy
Skocz do: nawigacja, szukaj

Falcerka

(złamywarka) Maszyna służąca do falcowania (złamywania) arkuszy zadrukowanego papieru na żądaną liczbę złamów. W efekcie pracy falcerki z płaskich arkuszy drukarskich powstają składki. Falcerki zostały zastosowane w procesie oprawy masowej (wydawniczej), zastępując pracę ręczną, a jednocześnie przyspieszając znacząco proces produkcji.

Historia

W roku 1847 Anglik Thomas Birchall opatentował pierwszą maszynę służącą do falcowania czasopism, w roku 1849 nadano patent na amerykańską falcerkę Edwarda Smitha. James Black opatentował maszynę własnej konstrukcji w 1850, zaprezentował ją na londyńskiej Wystawie Światowej w 1851 roku. Do grona producentów falcerek dołączyła w 1860 szwajcarska firma Martini, a w latach 80. XIX stulecia niemieckie fabryki Preusse & Co. i Hugo Kocha. W Ameryce w drugiej ćwierci XIX wieku opatentowano przeszło 40 maszyn falcujących i ponad setkę usprawnień. Pierwsze maszyny do złamywania arkuszy miały konstrukcję nożową, w 1900 roku firma Lang i Zander z Chicago opatentowała falcerkę kieszeniową.

Zasada działania

Złamywanie arkusza następuje od uderzenia metalowej listwy, a zagięty arkusz dostawał się pomiędzy walce, które go sprasowywały. Falcerki nożowe osiągały wydajność 1000-2000 złamów na godzinę. Większą wydajność (nawet 10 000 złamów na godzinę) zapewniały falcerki kieszeniowe, w których arkusz podawany jest przez wałki, aż trafia na kraniec kieszeni, wówczas przegina się i tworzy lej, który trafia pomiędzy wałki prasujące. Pierwsze maszyny wymagały ręcznego nadawania arkuszy, kolejne udoskonalenia polegały na zastosowaniu podajników, chwytaków, taśm transportujących, tak że od początku wieku XX falcerki mogły pracować automatycznie. Maszyny falcujące zestawiane są z kilku sekcji, złamując arkusz wielokrotnie.

Lista

  • Punkt 1
  • Punkt 2
    • Punkt 2.1
    • Punkt 2.2
  • Punkt 2

Zobacz też

Indeks alfabetyczny

Grafika

Przypisy

  1. Przypis 1
  2. Przypis 2

Autor: P.M.