Papiery drukowane miedziorytnicze

Papiery drukowane miedziorytnicze

(ang. copper engraving printed paper; niem. das Kupferstichpapier)

Papiery drukowane miedziorytnicze to rodzaj dekoracyjnych papierów zdobionych techniką druku wklęsłego z matrycy miedzianej.

Historia

Miedzioryt jako technika graficzna znany był w Europie już w XV w. Zastosowanie jej do wykonywania papierów dekoracyjnych używanych w introligatorstwie sięga 1. poł. XVIII w. Obleczenia i karty przybyszowe dekorowane miedziorytami są rzadko spotykane, być może dlatego, że odbitki wykonane w tej technice były droższe od drzeworytniczych. Znane są też przykłady wtórnego zastosowania odbitek miedziorytniczych w introligatrstwie (il. 1). Papiery miedziorytnicze są zazwyczaj czarno–białe, jednak istnieją odbitki ozdabiane złotem płatkowym. Niewiele papierów miedziorytniczych jest sygnowanych, dlatego też trudno określić ośrodki ich produkcji. Wydaje się jednak, w wyniku analizy stylistycznej, że większość z nich ma proweniencję augsburską.

Opis techniki

Technika miedziorytu należy do technik graficznych wklęsłodrukowych. Odbitkę wykonywano z polerowanej blachy miedzianej fazowanej na krawędziach. Na tak przygotowaną matrycę nanoszono rysunek, który następnie rytowano używając specjalnych rylców. Odbitkę wykonywano farbą drukarską, która wprowadzana była w rytowane linie. Na matrycy umieszczano wilgotny papier, filc i całość przepuszczano przez prasę walcową.

Zobacz też

Papiery dekoracyjne

Grafika

• 

  Obleczenie z papieru drukowanego miedziorytniczego. Ilustracja z książki Alberta von Haemmerle reprodukowana jako przykład obleczenia dekorowanego w technice miedziorytu datowanego na ok. 1720r. Autor jednak sugeruje jednak, że papier został przez introligatora wtórnie wykorzystany.

Przypisy

1. Białostocki Jan, W pracowniach dawnych grafików, Warszawa, 1957, s. 33-36.
2. Cloonan M. V. Early bindings in Paper a Brief History of Hand-Made Paper-Covered Books with Multilingual Glossary, 1990, s. 69.
3. Haemmerle A. von, Buntpapiere: Herrkomen, Geshichte, Techniken, Beziehungenzur Kunst, Monachium, 1961, s. 74-77, s. 133 – 179.
4. Krauze S., Rinck J., Buntpapier – ein Bestimmungsbuch, Decorated Papers – a Guidebook, Sierpapier – een Gids, Stuttgart, 2016, s. 61.
5. Siemieniako E., Praca magisterska teoretyczno-badawcza: Dekoracyjne papiery ręcznie wykonywane stosowane w oprawach książek od XV do XVIII w. Katalog zbiorów papierów dekoracyjnych w oprawach książek Biblioteki Kórnickiej PAN, wydruk komputerowy,(promotor: M. Pronobis-Gajdzis), UMK, Toruń 2018, s. 53-54.

---

Autor: M.P.B.