Tektura

Z Leksykon oprawoznawczy
Wersja z dnia 11:49, 14 wrz 2021 autorstwa Ela (dyskusja | edycje) (Zobacz też)

Skocz do: nawigacja, szukaj

Tektura

(ang. paperboard; niem. Pappe)

Wyrób papierniczy o gramaturze 250-5000 g/m². Tektura jest wytwarzana w papierni przez osadzanie na sicie włókien celulozowych, ma postać wstęgi lub arkuszy. Tektura jest wytwarzana z tanich, niskogatunkowych surowców, przede wszystkim ścieru drzewnego, makulatury, szmat a nawet ze słomy. Tektura jest tworzywem wielowarstwowym, poszczególne warstwy mogą mieć różny skład.

  • Do prac introligatorskich wykorzystywana jest tektura lita, brązowa lub szara o grubości 0,5-3 mm, wykonana głównie z makulatury (ang. binder's board, niem. Buchbinderdeckel).
  • Do wykonywania passe-partout z widoczną głęboką fazą używana jest tektura biała, wykonana z białego ścieru drzewnego.
  • Do wyrobu opakowań wykorzystywana jest tektura falista (ang. corrugated board, corrugated fibreboard, niem. Wellpappe).

Tektura pochodzi z krajów Orientu, gdzie już w średniowieczu stosowaną ją na okładki. Introligatorzy europejscy początkowo, co najmniej od XV w. sami sporządzali sobie tekturę, a raczej papierową sklejkę z arkuszy niepotrzebnej makulatury (właść. kompaturka lub kompatywka).

Obok gramatury i grubości tektury, w introligatorstwie istniał odrębny sposób oznaczania rodzaju tektury. Była nią liczba arkuszy formatu B1, które składały się na 25-kilogramową paczkę, tj. od 15 (tektura o dużej gramaturze) do 60 (tektura lekka).

Zobacz też

Indeks alfabetyczny
Kompaturka
Preszpan
Makulatura w oprawach

Przypisy

  1. Współczesne polskie introligatorstwo i papiernictwo. Mały słownik encyklopedyczny, Ossolineum 1986.
  2. Słownik papierniczy w czterech językach -polski-niemiecki-anigielski-rosyjski, oprac.: K. Baczyńska, B. Białobłocki, K. Palenik, J. Robowski, H. Stupińska, Warszawa 1966.
  3. Z. Zjawiński, Introligatorstwo, Warszawa 1965, s. 12-15.

Autor: E.P., MPG