Aldyńsko-grolierowskie oprawy
Spis treści
Aldyńsko-grolierowskie oprawy
Właściwie: oprawy w typie aldyńsko-grolierowskim, umowne określenie grupy opraw polskich, zwłaszcza krakowskich, od lat 30. do 60-70. XVI w., o charakterystycznej dekoracji okładzin: zazwyczaj pokaźne zwierciadło otoczone jest pojedynczą lub podwójną, złoconą ramą linearną, z której na osiach, w narożach lub/i w innych miejscach wyodrębniają się (na zewnątrz, do wewnątrz lub w sposób kombinowany) niewielkie półpierścieniowe wybrzuszenia o linearnej formie. Te podstawowe elementy chętnie urozmaicano, głównie poprzez zwielokrotnianie oraz przeplatanie się półpierścieni. Ponadto wewnątrz półpierścieni i w miejscach ich styku z linią ramy ukazywano drobne ozdobniki floralne. Dookoła takich ram często widnieją ramy radełkowe, zaś w centrum zwierciadła różnorakie plakiety, medaliony i superekslibrisy. W rozwiązaniach tych syntetyzowano elementy dekoracji →aldyńskich opraw oraz dekoracji z późniejszych dzieł włoskich, zwłaszcza bolońskich i rzymskich, które łączono z elementami typowymi dla introligatorstwa polskiego. Ze względu na fakt, iż podobne formy zdobnicze znane są także z niektórych →grolierowskich opraw, w dawniejszej literaturze takie dzieła określano niekiedy jako oprawy/dekoracje grolieryzujące lub grolierowskie.
A. W.
Bibl.: Lindberg 1985 II, s. 79-81; Wagner, Madajewska, Mazerska 2018, nr kat./tabl. 33.
