Papier glansowany

Z Leksykon oprawoznawczy
Skocz do: nawigacja, szukaj

Papier glansowany

(ang. glossy/glazed paper; fr. papier glacé, niem. Glanzpapier)

Papier dekoracyjny jednolicie zabarwiony o błyszczącej powierzchni.

Uzyskaniu błyszczącej powierzchni mogło służyć kalandrowanie. Większy połysk dawało polerowanie papieru szkłem, krzemieniem lub agatem, zamocowanym w specjalnym urządzeniu, dającym wielki nacisk. Połysk wzmagało woskowanie papieru przed gładzeniem.

Innym sposobem było pokrycie papieru klejem skórnym, naniesienie farby i ponowne pokrycie tym samym klejem. Tak przygotowaną powierzchnię papieru poddawano hydrofobizacji przez naniesienie gąbką roztworu ałunu, saletry i octu winnego (w równych częściach). Papier mógł być następnie poddany tłoczeniu faktury, dając papier reliefowy.

Papiery glansowane były w użyciu w końcu XVIII i na początku XIX wieku, stosowane na wyklejki oraz jako papier obleczeniowy, a nadto do galanterii introligatorskiej i różnych prac amatorskich.

W 2. poł. XIX w. wytwarzanie papieru glansowanego uległo uprzemysłowieniu. Rozszerzono bazę substancji chemicznych dodawanych do farby, które wywoływały połysk: mydło, talk, tlenek glinu, szelak, kazeinę, amoniak i in. Mechanizację procesu malowania papieru umożliwiło wprowadzenie maszyny E. T. Kretzschmara z 1874 roku, za którą przyszły kolejne rozwiązania maszyn cylindrycznych. Ręczne polerowanie zastąpiły kalandry, maszyny szczotkujące oraz gładzące.

Zobacz też

Indeks alfabetyczny
Glansowanie
Papiery dekoracyjne
Papiery wytłaczane

Grafika

Przypisy

  1. Sposób farbowania papierów w rozmaitych kolorach, „Piast czyli Pamiętnik Technologiczny”, Warszawa, 1829, t. II, s. 102-113 http://bc.wbp.lublin.pl/dlibra/publication?id=16243&tab=3
  2. Weichelt August, Buntpapierfabrikation, Berlin 1908, s. 10-17, 50-71, 151-168.

Autor: E.P.