Czteroliść: Różnice pomiędzy wersjami
(→Czteroliść) |
|||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
| − | ==Czteroliść== | + | ==Czteroliść (także: czterolistek)== |
(niem. Vierblatt) | (niem. Vierblatt) | ||
| − | + | (z niem. Vierblatt, Blattornament), stylizowany motyw floralny, składający się z czterech regularnie rozmieszczonych liści. Wyodrębnia się różnorakie formy c.: od najprostszych (cztery prostopadłe, zgeometryzowane lub lancetowate liście) do c. ze strzępiastymi liśćmi, mniejszymi elementami pomiędzy nimi oraz drobnym kwieciem w centrum. Motywy te są zamknięte w romboidalnej ramce lub bez niej. Jako zmultiplikowany motyw w pierścieniowym obramieniu ukazywany na romańskich oprawach złotniczych z kon. XII-XIII w., zazwyczaj jako dekoracja ram zwierciadła. Zapewne pod ich wpływem przyjął się jako motyw dekoracyjny na romańskich oprawach skórzanych, wyciskany w obramieniach zwierciadła z tłoków o kwadratowym lub okrągłym kształcie, najczęściej o kompozycji zamkniętej linią. Rozpowszechnieniu i formalnemu urozmaiceniu uległ w introligatorskim zdobnictwie gotyckim (XV-pocz. XVI w.). Niekiedy ukazywany na oprawach renesansowych (XVI w.), jako anachroniczny motyw, wkomponowywany między inne zdobienia. W praktyce badawczej c. (zwłaszcza jego najprostsze odmiany) może być mylony z →czteropłatkiem, od którego różni się głównie brakiem lub zredukowaniem wielkości centralnego kwiecia. Zob. →liść, →trójliść. | |
==Zobacz też== | ==Zobacz też== | ||
Wersja z 14:46, 29 gru 2020
Czteroliść (także: czterolistek)
(niem. Vierblatt)
(z niem. Vierblatt, Blattornament), stylizowany motyw floralny, składający się z czterech regularnie rozmieszczonych liści. Wyodrębnia się różnorakie formy c.: od najprostszych (cztery prostopadłe, zgeometryzowane lub lancetowate liście) do c. ze strzępiastymi liśćmi, mniejszymi elementami pomiędzy nimi oraz drobnym kwieciem w centrum. Motywy te są zamknięte w romboidalnej ramce lub bez niej. Jako zmultiplikowany motyw w pierścieniowym obramieniu ukazywany na romańskich oprawach złotniczych z kon. XII-XIII w., zazwyczaj jako dekoracja ram zwierciadła. Zapewne pod ich wpływem przyjął się jako motyw dekoracyjny na romańskich oprawach skórzanych, wyciskany w obramieniach zwierciadła z tłoków o kwadratowym lub okrągłym kształcie, najczęściej o kompozycji zamkniętej linią. Rozpowszechnieniu i formalnemu urozmaiceniu uległ w introligatorskim zdobnictwie gotyckim (XV-pocz. XVI w.). Niekiedy ukazywany na oprawach renesansowych (XVI w.), jako anachroniczny motyw, wkomponowywany między inne zdobienia. W praktyce badawczej c. (zwłaszcza jego najprostsze odmiany) może być mylony z →czteropłatkiem, od którego różni się głównie brakiem lub zredukowaniem wielkości centralnego kwiecia. Zob. →liść, →trójliść.
Zobacz też
Indeks alfabetyczny
Czteropłatek
Floralne dekoracje
Rozeta
Grafika
Przypisy
- Przypis 1
Autor: A.W.
