Wojownik: Różnice pomiędzy wersjami
(→Wojownik) |
m (→Wojownik: uzupełn. term. ang.) |
||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
==Wojownik== | ==Wojownik== | ||
| − | (także: dziki mąż) (niem. Krieger) | + | (także: dziki mąż) (ang. warrior, wild man; niem. Krieger) |
Związany ze średniowiecznymi legendami wizerunek uzbrojonego mężczyzny. Na oprawach romańskich (2 poł. XII w.): ukazywany w paru wariantach ikonograficznych zwykle na czworobocznych tłokach, min.: całopostaciowe lub popiersiowe wyobrażenia pojedynczego w., uzbrojonego np. w maczugę, miecz, łuk oraz tarczę (np. oprawa ze zbiorów BJ Kraków); ponadto większe tłoki ze scenami walki dwóch w-ów. Zmultiplikowane wyciski takich tłoków, widniejące wśród innych motywów dekoracyjnych tworzą pasy ornamentalne lub obramienia zwierciadeł na okładzinach. Pokrewnymi motywami w dekoracji opraw romańskich są rycerze (określeni też jako jeźdźcy lub wojownicy). Na oprawach gotyckich tłoki z motywami tego rodzaju były rzadkością (te z przedstawień łowów na tłokach i radełkach przynależą do łowieckich motywów). Nieliczne sceny walk w-ów znajdują się na gotyckich, mosiężnych okuciach i zapięciach. W introligatorstwie nowożytnym i XIX-XX w. motyw w. niemal zupełnie zanikł; wyjątkiem są przedstawienia dzikich mężów jako trzymaczy heraldycznych w superekslibrisach i innych przedstawieniach herbów. | Związany ze średniowiecznymi legendami wizerunek uzbrojonego mężczyzny. Na oprawach romańskich (2 poł. XII w.): ukazywany w paru wariantach ikonograficznych zwykle na czworobocznych tłokach, min.: całopostaciowe lub popiersiowe wyobrażenia pojedynczego w., uzbrojonego np. w maczugę, miecz, łuk oraz tarczę (np. oprawa ze zbiorów BJ Kraków); ponadto większe tłoki ze scenami walki dwóch w-ów. Zmultiplikowane wyciski takich tłoków, widniejące wśród innych motywów dekoracyjnych tworzą pasy ornamentalne lub obramienia zwierciadeł na okładzinach. Pokrewnymi motywami w dekoracji opraw romańskich są rycerze (określeni też jako jeźdźcy lub wojownicy). Na oprawach gotyckich tłoki z motywami tego rodzaju były rzadkością (te z przedstawień łowów na tłokach i radełkach przynależą do łowieckich motywów). Nieliczne sceny walk w-ów znajdują się na gotyckich, mosiężnych okuciach i zapięciach. W introligatorstwie nowożytnym i XIX-XX w. motyw w. niemal zupełnie zanikł; wyjątkiem są przedstawienia dzikich mężów jako trzymaczy heraldycznych w superekslibrisach i innych przedstawieniach herbów. | ||
Aktualna wersja na dzień 16:51, 9 sty 2022
Spis treści
Wojownik
(także: dziki mąż) (ang. warrior, wild man; niem. Krieger)
Związany ze średniowiecznymi legendami wizerunek uzbrojonego mężczyzny. Na oprawach romańskich (2 poł. XII w.): ukazywany w paru wariantach ikonograficznych zwykle na czworobocznych tłokach, min.: całopostaciowe lub popiersiowe wyobrażenia pojedynczego w., uzbrojonego np. w maczugę, miecz, łuk oraz tarczę (np. oprawa ze zbiorów BJ Kraków); ponadto większe tłoki ze scenami walki dwóch w-ów. Zmultiplikowane wyciski takich tłoków, widniejące wśród innych motywów dekoracyjnych tworzą pasy ornamentalne lub obramienia zwierciadeł na okładzinach. Pokrewnymi motywami w dekoracji opraw romańskich są rycerze (określeni też jako jeźdźcy lub wojownicy). Na oprawach gotyckich tłoki z motywami tego rodzaju były rzadkością (te z przedstawień łowów na tłokach i radełkach przynależą do łowieckich motywów). Nieliczne sceny walk w-ów znajdują się na gotyckich, mosiężnych okuciach i zapięciach. W introligatorstwie nowożytnym i XIX-XX w. motyw w. niemal zupełnie zanikł; wyjątkiem są przedstawienia dzikich mężów jako trzymaczy heraldycznych w superekslibrisach i innych przedstawieniach herbów.
Zobacz też
Indeks alfabetyczny
Łowieckie motywy
Rycerz
Grafika
Przykłady tłoków romańskich z motywami wojowników, wg: Schmidt-Künsemüller 1985
Fragment oprawy romańskiej z motywami wojowników, Francja, XII w., BJ Kraków, fot. wg Birkenmajer 1925
Przypisy
- Schwenke, Schunke 1979, tabl. 201/il. 19-20,
- Schmidt-Künsemüller 1985, s. 214-215;
- Tondel 2007, s. 156.
Autor: A.W.
