Przegub wolny: Różnice pomiędzy wersjami

Wersja z 09:32, 23 lip 2019

Przegub wolny

(big, przegub francuski, łamany, odsunięty) (ang. spaced joint)

Określenie dot. przegubu zewnętrznego, tj. widocznego od strony zewnętrznej okładki. Okładka jest odsunięta od oporka (zob. oporek) lub krawędzi grzbietówki (zob. grzbietówka), w ten sposób pomiędzy grzbietem oprawy a okładką (zob. okładka) powstaje przerwa, najczęściej szerokości dwóch grubości okładziny (zob. okładzina). Przerwa ta jest precyzyjnie wyklejona materiałem obleczeniowym (zob. materiały obleczeniowe opraw). W trakcie prac introligatorskich, kostką opracowuje się miejsce zagłębienia pomiędzy grzbietem a okładką. Tak opracowany „rowek” nosi nazwę „big”, a czynność nazywa się „bigowanie”. Przegub wolny z punktu widzenia konstrukcji książki umożliwia łatwe i szerokie otwieranie książki. Konstrukcję te stosuje się przy grzbietach obleczonych pergaminem, płótnem i papierem, w książkach obleczonych skórą niemalże nie występuje. Przy tej konstrukcji, okładziny (na ogół tekturowe mogą być zawieszone poprzez przyklejenie roztrzepanych końcówek zwięzów do wewnętrznej strony okładziny lub przez wklejenie ich pomiędzy dwie tektury (o. uproszczone), sporadycznie mogą być zastosowane inne techniki zawieszenia oprawy. W oprawach obleczonych w pergamin zwięzy pergaminowe są przewleczone w wolnym przegubie przez system otworów (wpustowe i wypustowe).

Zobacz też

Indeks alfabetyczny
Przegub zewnętrzny
Przegub zwarty
Biblioteczna oprawa
Bradel

Grafika

• 

  Oporek 45° z przegubem zwartym. Rys. K. Komsta-Sławińska

• 

  Oporek 90° z przegubem zwartym. Rys. K. Komsta-Sławińska

Przypisy

1. Closed joint, w: M. Roberts, D. Etherington, Bookbinding and the Conservation of Books. A Dictionary of Descriptive Terminology, http://cool.conservation-us.org/don/dt/dt0722.html

Autor: M.P.-G. E.P.