Małżowinowo-chrząstkowy ornament: Różnice pomiędzy wersjami
(Utworzono nową stronę "===Małżowinowo-crząstkowy ornament=== (określany też jako: chrząstkowo-małżowinowy ornament) Ornament łączący elementy stylizowanej małżowiny usznej oraz...") |
(→Grafika) |
||
| (Nie pokazano 4 wersji utworzonych przez 3 użytkowników) | |||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
| − | ===Małżowinowo- | + | ===Małżowinowo-chrząstkowy ornament=== |
| − | (określany też jako: chrząstkowo-małżowinowy ornament) | + | (określany też jako: chrząstkowo-małżowinowy ornament) (fr. cartilage ornement baroque]) |
| − | + | ||
| − | + | ||
| + | Ornament łączący elementy stylizowanej małżowiny usznej oraz chrząstki z rzędem guzów. Występuje też w wariantach ograniczonych do samych form małżowinowych (małżowinowy ornament) lub chrząstkowych (chrząstkowy ornament). Wywodzi się z Niderlandów (kon. XVI w.), upowszechnieniu w zdobnictwie innych krajów europejskich uległ w 2 ćw. XVII w., zaś stosowany był do schyłku XVII w. Na oprawach pojawia się najczęściej jako dekoracja elementów złotniczych (okucia, zapięcia), przyjmując formę kartusza (inskrypcyjnego, herbowego) bądź samoistnych, plastycznych kompozycji (zapięcia). Niektóre przykłady m.-ch. o. na polskich złotniczych oprawach lub jako złotnicze zapięcia luksusowych opraw odznaczają się wybitnym poziomem artystycznym. | ||
==Zobacz też== | ==Zobacz też== | ||
| Linia 9: | Linia 8: | ||
[[Indeks alfabetyczny ]] <br> | [[Indeks alfabetyczny ]] <br> | ||
[[Kartusz]] <br> | [[Kartusz]] <br> | ||
| + | [[Luksusowe oprawy]] <br> | ||
[[Złotnicze oprawy]] <br> | [[Złotnicze oprawy]] <br> | ||
| Linia 17: | Linia 17: | ||
Plik:Małż22.jpg | Złotnicze zapięcie księgi o formie małżowinowej (małżowinowo-chrząstkowej), Gdańsk, przed 1623, PAN BG, fot. A. Wagner | Plik:Małż22.jpg | Złotnicze zapięcie księgi o formie małżowinowej (małżowinowo-chrząstkowej), Gdańsk, przed 1623, PAN BG, fot. A. Wagner | ||
Plik:Małż.jpg | Złotnicze okucia o formach małżowinowych (małżowinowo-chrząstkowych) na oprawie księgi liturgicznej, Polska, przed 1648 r., BWSD Włocławek, fot. P. Kurek | Plik:Małż.jpg | Złotnicze okucia o formach małżowinowych (małżowinowo-chrząstkowych) na oprawie księgi liturgicznej, Polska, przed 1648 r., BWSD Włocławek, fot. P. Kurek | ||
| + | Plik:Liturg. opr. ewangeliarza ze Skewry z 11 w., opr. może Lwów, XVII w., BN, POLONA.jpg | Złotnicze okucia o formach małżowinowych (małżowinowo-chrząstkowych) na oprawie księgi liturgicznej, prawdopodobnie Lwów, XVII w., NB, Warszawa, fot. wg: www.polona.pl | ||
</gallery> | </gallery> | ||
Aktualna wersja na dzień 13:16, 18 lip 2021
Małżowinowo-chrząstkowy ornament
(określany też jako: chrząstkowo-małżowinowy ornament) (fr. cartilage ornement baroque])
Ornament łączący elementy stylizowanej małżowiny usznej oraz chrząstki z rzędem guzów. Występuje też w wariantach ograniczonych do samych form małżowinowych (małżowinowy ornament) lub chrząstkowych (chrząstkowy ornament). Wywodzi się z Niderlandów (kon. XVI w.), upowszechnieniu w zdobnictwie innych krajów europejskich uległ w 2 ćw. XVII w., zaś stosowany był do schyłku XVII w. Na oprawach pojawia się najczęściej jako dekoracja elementów złotniczych (okucia, zapięcia), przyjmując formę kartusza (inskrypcyjnego, herbowego) bądź samoistnych, plastycznych kompozycji (zapięcia). Niektóre przykłady m.-ch. o. na polskich złotniczych oprawach lub jako złotnicze zapięcia luksusowych opraw odznaczają się wybitnym poziomem artystycznym.
Zobacz też
Indeks alfabetyczny
Kartusz
Luksusowe oprawy
Złotnicze oprawy
Grafika
Złotnicze zapięcie księgi o formie małżowinowej (małżowinowo-chrząstkowej), Gdańsk, przed 1623, PAN BG, fot. A. Wagner
Złotnicze zapięcie księgi o formie małżowinowej (małżowinowo-chrząstkowej), Gdańsk, przed 1623, PAN BG, fot. A. Wagner
Złotnicze okucia o formach małżowinowych (małżowinowo-chrząstkowych) na oprawie księgi liturgicznej, Polska, przed 1648 r., BWSD Włocławek, fot. P. Kurek
Złotnicze okucia o formach małżowinowych (małżowinowo-chrząstkowych) na oprawie księgi liturgicznej, prawdopodobnie Lwów, XVII w., NB, Warszawa, fot. wg: www.polona.pl
Przypisy
- Laucevičius 1976, il. na okł., 16;
- Kozakiewicz 1996, s. 71;
- Dzienis 1998, nr kat./tabl. 32;
- Adler 2010, il. 8/10-11, 8/29;
- Voit 2020, nr kat./il. 50[c].
Autor: A.W.
