Papier safianowy: Różnice pomiędzy wersjami

Z Leksykon oprawoznawczy
Skocz do: nawigacja, szukaj
(→‎Zobacz też)
(→‎Zobacz też)
 
(Nie pokazano 14 wersji utworzonych przez 3 użytkowników)
Linia 1: Linia 1:
 
==Papier safianowy==
 
==Papier safianowy==
−
(papier imitujący skórę, papier marokinowy) (ang.calf paper/morocco paper; niem. das Kalblederpapier/das Maroquinpapier, fr. papier maroquiné)  
+
(papier imitujący skórę, papier marokinowy) (ang. morocco paper; niem. Maroquinpapier, fr. papier maroquiné)  
  
−
Papier, najczęściej barwny, z połyskiem, posiadający wytłaczaną dekorację przypominającą ziarno skóry. Wykorzystywany do oblekania okładek, zarówno całopapierowych jak i półskórkowych. W oprawach półskórkowych często dobierano barwę i ziarno papieru do skóry zastosowanej na grzbiecie, tak by były mało odróżnialne.
+
Papier barwny, z połyskiem, posiadający wytłaczaną dekorację przypominającą ziarno skóry. Wykorzystywany do oblekania okładek, zarówno całopapierowych jak i półskórkowych. W oprawach półskórkowych często dobierano barwę i ziarno papieru do skóry zastosowanej na grzbiecie, tak by były mało odróżnialne.
  
−
Papier safianowy pojawił się na przełomie XVIII/XIX wieku. Jego poprzednikiem był papier giloszowy, o wzorze z ukośnie (romboidalnie) krzyżujących się linii. Wzór safianowy był inspirowany stosowanymi wówczas skórami safianowymi o podłużnym ziarnie. Ok. połowy XIX wieku został wyparty przez papier szagrynowy o ziarnie groszkowym.
+
Papier safianowy pojawił się na przełomie XVIII/XIX wieku. Jego poprzednikiem był papier wytłaczany giloszowy, o wzorze z ukośnie (romboidalnie) krzyżujących się linii. Wzór safianowy był inspirowany stosowanymi wówczas skórami safianowymi o podłużnym ziarnie. Ok. połowy XIX wieku wraz z modą na skóry o okrągłym groszku, w papierach imitujących skórę także zaczęto naśladować groszek skóry marokinowej. W wieku XX nazywano go, wraz z modą na skórę chagrin, papierem szagrynowym.
−
 
+
 
−
Technika wykonania, podobnie jak innych papierów wytłaczanych polegała na zagruntowaniu papieru klejem skórnym, zabarwieniu go i ponownym naniesieniu tego samego kleju. Tak przygotowaną powierzchnię papieru hydrofobizowano przez naniesienie gąbką roztworu ałunu, saletry i octu winnego (w równych częściach). Następnie papier rozkładano na blasze miedzianej, na której był wyryty odpowiedni deseń i tłoczono pomiędzy walcami prasy sztycharskiej lub walcarki.
+
Technika wykonania, podobnie jak innych papierów wytłaczanych polegała na zabarwieniu i pokryciu papieru klejem skórnym, po czym powierzchnię papieru hydrofobizowano przez naniesienie gąbką roztworu ałunu, saletry i octu winnego. Następnie papier rozkładano na matrycy miedzianej, na której był wyryty odpowiedni deseń i tłoczono pomiędzy walcami prasy sztycharskiej lub walcarki.
  
 
==Zobacz też==
 
==Zobacz też==
−
 
 
[[Indeks alfabetyczny]] <br>
 
[[Indeks alfabetyczny]] <br>
 +
[[Fakturowanie]] <br>
 +
[[Groszek]] <br>
 
[[Papiery dekoracyjne]] <br>
 
[[Papiery dekoracyjne]] <br>
 
[[Papiery wytłaczane]] <br>
 
[[Papiery wytłaczane]] <br>
 +
[[Papier szagrynowy]] <br>
 
[[Papier wytłaczany giloszowy]] <br>
 
[[Papier wytłaczany giloszowy]] <br>
  
Linia 18: Linia 20:
  
 
<gallery>
 
<gallery>
 +
File:IMG 3838.jpg|Papier safianowy na oprawie całopapierowej, 1817
 
File:Obraz4.jpg|Papier safianowy ze złoceniami na oprawie książki z 2 poł. XIX w. (fragment). Książnica Kopernikańska w Toruniu (fot. M. Pronobis-Gajdzis)
 
File:Obraz4.jpg|Papier safianowy ze złoceniami na oprawie książki z 2 poł. XIX w. (fragment). Książnica Kopernikańska w Toruniu (fot. M. Pronobis-Gajdzis)
 
</gallery>
 
</gallery>
Linia 23: Linia 26:
 
==Przypisy==
 
==Przypisy==
  
−
# Cloonan M. V. Early bindings in Paper a Brief History of Hand-Made Paper-Covered Books with Multilingual Glossary, 1990.
+
# Cloonan M. V. Early bindings in Paper a Brief History of Hand-Made Paper-Covered Books with Multilingual Glossary, 1990, s. 68.
−
# Cloonan M. V., European Paper-Covered Books from the Fifteenth through the Eighteenth Centuries, Iowa, 1987.
+
 
# Haemmerle A. von, Agsburger Buntpapier, „Viertel Jahreshefte zur Kunst Und Geschichte Augsburg 3”, 1937-1938, s. 133 – 179.
 
# Haemmerle A. von, Agsburger Buntpapier, „Viertel Jahreshefte zur Kunst Und Geschichte Augsburg 3”, 1937-1938, s. 133 – 179.
−
# Haemmerle A. von, Buntpapiere: Herrkomen, Geshichte, Techniken, Beziehungenzur Kunst, Monachium, 1961.
+
# Haemmerle A. von, Buntpapiere: Herrkomen, Geshichte, Techniken, Beziehungenzur Kunst, Monachium, 1961, s. 160.
−
# Macchi Federico, Macchi Livio, Dizionario illustrato della legatura, Milano, 2002.
+
# Krauze S., Rinck J., Buntpapier – ein Bestimmungsbuch, Decorated Papers – a Guidebook, Sierpapier – een Gids, Stuttgart, 2016, s. 102.
−
# Siemieniako E., Praca magisterska teoretyczno-badawcza: Dekoracyjne papiery ręcznie wykonywane stosowane w oprawach książek od XV do XVIII w. Katalog zbiorów papierów dekoracyjnych w oprawach książek Biblioteki Kórnickiej PAN, wydruk komputerowy,(promotor: M. Pronobis-Gajdzis), UMK, Toruń 2018.
+
# Siemieniako E., Praca magisterska teoretyczno-badawcza: Dekoracyjne papiery ręcznie wykonywane stosowane w oprawach książek od XV do XVIII w. Katalog zbiorów papierów dekoracyjnych w oprawach książek Biblioteki Kórnickiej PAN, wydruk komputerowy,(promotor: M. Pronobis-Gajdzis), UMK, Toruń 2018, s. 66-68.
−
# Sposób farbowania papierów w rozmaitych kolorach, „Piast czyli Pamiętnik Technologiczny”, Warszawa, 1829, t. II. http://bc.wbp.lublin.pl/dlibra/publication?id=16243&tab=3 [dostęp: 27. 01. 2018r.]
+
# Tomaszewski J., Dudek K., Ręcznie zdobione papiery introligatorskie , Kraków 2002, s. 33-34.
−
# „Polska Gazeta Introligatorska”, dział ogłoszeń, 1929, R. 2, nr 7, s. [1] źródło: http://kpbc.ukw.edu.pl/dlibra/plain-content?id=77309 [dostęp: 25. 08. 2018r.].
+
−
# Tomaszewski J., Dudek K., Ręcznie zdobione papiery introligatorskie , Kraków 2002.
+
  
 
----
 
----
−
Autor: '''M.P.G'''
+
Autor: '''M.P.B., E.P.'''

Aktualna wersja na dzień 10:24, 20 mar 2022

Papier safianowy

(papier imitujący skórę, papier marokinowy) (ang. morocco paper; niem. Maroquinpapier, fr. papier maroquiné)

Papier barwny, z połyskiem, posiadający wytłaczaną dekorację przypominającą ziarno skóry. Wykorzystywany do oblekania okładek, zarówno całopapierowych jak i półskórkowych. W oprawach półskórkowych często dobierano barwę i ziarno papieru do skóry zastosowanej na grzbiecie, tak by były mało odróżnialne.

Papier safianowy pojawił się na przełomie XVIII/XIX wieku. Jego poprzednikiem był papier wytłaczany giloszowy, o wzorze z ukośnie (romboidalnie) krzyżujących się linii. Wzór safianowy był inspirowany stosowanymi wówczas skórami safianowymi o podłużnym ziarnie. Ok. połowy XIX wieku wraz z modą na skóry o okrągłym groszku, w papierach imitujących skórę także zaczęto naśladować groszek skóry marokinowej. W wieku XX nazywano go, wraz z modą na skórę chagrin, papierem szagrynowym.

Technika wykonania, podobnie jak innych papierów wytłaczanych polegała na zabarwieniu i pokryciu papieru klejem skórnym, po czym powierzchnię papieru hydrofobizowano przez naniesienie gąbką roztworu ałunu, saletry i octu winnego. Następnie papier rozkładano na matrycy miedzianej, na której był wyryty odpowiedni deseń i tłoczono pomiędzy walcami prasy sztycharskiej lub walcarki.

Zobacz też

Indeks alfabetyczny
Fakturowanie
Groszek
Papiery dekoracyjne
Papiery wytłaczane
Papier szagrynowy
Papier wytłaczany giloszowy

Grafika

  • Papier safianowy na oprawie całopapierowej, 1817

  • Papier safianowy ze złoceniami na oprawie książki z 2 poł. XIX w. (fragment). Książnica Kopernikańska w Toruniu (fot. M. Pronobis-Gajdzis)

Przypisy

  1. Cloonan M. V. Early bindings in Paper a Brief History of Hand-Made Paper-Covered Books with Multilingual Glossary, 1990, s. 68.
  2. Haemmerle A. von, Agsburger Buntpapier, „Viertel Jahreshefte zur Kunst Und Geschichte Augsburg 3”, 1937-1938, s. 133 – 179.
  3. Haemmerle A. von, Buntpapiere: Herrkomen, Geshichte, Techniken, Beziehungenzur Kunst, Monachium, 1961, s. 160.
  4. Krauze S., Rinck J., Buntpapier – ein Bestimmungsbuch, Decorated Papers – a Guidebook, Sierpapier – een Gids, Stuttgart, 2016, s. 102.
  5. Siemieniako E., Praca magisterska teoretyczno-badawcza: Dekoracyjne papiery ręcznie wykonywane stosowane w oprawach książek od XV do XVIII w. Katalog zbiorów papierów dekoracyjnych w oprawach książek Biblioteki Kórnickiej PAN, wydruk komputerowy,(promotor: M. Pronobis-Gajdzis), UMK, Toruń 2018, s. 66-68.
  6. Tomaszewski J., Dudek K., Ręcznie zdobione papiery introligatorskie , Kraków 2002, s. 33-34.

Autor: M.P.B., E.P.

Źródło: „http://leksykon.oprawoznawczy.ukw.edu.pl/index.php?title=Papier_safianowy&oldid=17697”