Kołyska: Różnice pomiędzy wersjami
(→Zobacz też) |
(→Zobacz też) |
||
| (Nie pokazano 5 wersji utworzonych przez 3 użytkowników) | |||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
| − | + | ==Kołyska== | |
| − | ( | + | (kołyskowy tłok) (ang. drawer-handle motif) |
| − | Zazwyczaj niewielkich rozmiarów (ok. 1-3 cm) tłok w kształcie płozy do kołyski, o zazwyczaj linearnym konturze, wolutowych zagięciach i często dodatkowych drobnych zdobieniach umieszczonych wewnątrz płozy i/lub na jej obwodzie. Geneza tego motywu jest przypuszczalnie szesnastowieczna, jednakże spopularyzowaniu uległ między 2 poł. XVII a około połową XVIII w., głównie w introligatorstwie angielskim oraz w kręgu niemieckim, podlegając w tym okresie ewolucji form (od prostszych ku coraz bogatszym). W dziełach angielskich z 4 ćw. XVII w. (m.in. Samuela Mearne’a, prawdopodobnie Williama Nott’a i innych) z k. stykających się bokami i wolutami utworzone są na okładzinach wieloboczne, centralne medaliony i bardziej skomplikowane obramienia dla drobniejszych, złoconych dekoracji. Koncepcja zmultiplikowanych i stykających się k. jako obramień motywów floralnych, | + | Zazwyczaj niewielkich rozmiarów (ok. 1-3 cm) tłok w kształcie płozy do kołyski, o zazwyczaj linearnym konturze, wolutowych zagięciach i często dodatkowych drobnych zdobieniach umieszczonych wewnątrz płozy i/lub na jej obwodzie. Geneza tego motywu jest przypuszczalnie szesnastowieczna, jednakże spopularyzowaniu uległ między 2 poł. XVII a około połową XVIII w., głównie w introligatorstwie angielskim oraz w kręgu niemieckim, podlegając w tym okresie ewolucji form (od prostszych ku coraz bogatszym). W dziełach angielskich z 4 ćw. XVII w. (m.in. Samuela Mearne’a, prawdopodobnie Williama Nott’a i innych) z k. stykających się bokami i wolutami utworzone są na okładzinach wieloboczne, centralne medaliony i bardziej skomplikowane obramienia dla drobniejszych, złoconych dekoracji. Koncepcja zmultiplikowanych i stykających się k. jako obramień motywów floralnych, filigranowej dekoracji (pointillé) oraz superekslibrisów przyjęła się również w późnobarokowych oprawach z krajów niemieckich i skandynawskich. Przetrwała tam przynajmniej do początku lat 60. XVIII w obrębie dekoracji rocaille i na koronkowych oprawach; wówczas też pojedyncze motywy k. chętnie wykorzystywano jako np. zamknięcie ram ornamentalnych, imitację wazy z bukietem kwiatów, podstawa kwiatonów itp. Kres popularności k. nastąpił dopiero w zdobnictwie klasycystycznym (np. niektóre oprawy warszawskie z superekslibrisem nakładowym Stanisława Augusta Poniatowskiego). |
==Zobacz też== | ==Zobacz też== | ||
| Linia 9: | Linia 9: | ||
[[Cottage styl]] <br> | [[Cottage styl]] <br> | ||
[[Filigranowa dekoracja]] <br> | [[Filigranowa dekoracja]] <br> | ||
| − | [[ | + | [[Koronkowe oprawy]] <br> |
[[Pointillé]] <br> | [[Pointillé]] <br> | ||
| + | [[Rocaille]] <br> | ||
==Grafika== | ==Grafika== | ||
| Linia 19: | Linia 20: | ||
Plik:Kołyska, Kołyski na angielskiej oprawie z ok. 1680, wg von Arnim 1992.jpg | Kołyski (kołyskowe tłoki) jako elementy dekoracji angielskiej oprawy z ok. 1680, repr. wg: von Arnim 1992 | Plik:Kołyska, Kołyski na angielskiej oprawie z ok. 1680, wg von Arnim 1992.jpg | Kołyski (kołyskowe tłoki) jako elementy dekoracji angielskiej oprawy z ok. 1680, repr. wg: von Arnim 1992 | ||
Plik:Kołyska, Kołyski na angielskiej oprawie z kon. XVII w., wg Nixon, Foot 1992.jpg | Kołyski (kołyskowe tłoki) na angielskiej oprawie z kon. XVII w., repr. wg: Nixon, Foot 1992 | Plik:Kołyska, Kołyski na angielskiej oprawie z kon. XVII w., wg Nixon, Foot 1992.jpg | Kołyski (kołyskowe tłoki) na angielskiej oprawie z kon. XVII w., repr. wg: Nixon, Foot 1992 | ||
| + | Plik:Kołyska, Kołyski na niemieckiej oprawie barokowj z pocz. XVIII w., wg von Arnim 1992.jpg | Kołyski (kołyskowe tłoki) na niemieckiej oprawie barokowej z pocz. XVIII w., repr. wg: von Arnim 1992 | ||
</gallery> | </gallery> | ||
==Przypisy== | ==Przypisy== | ||
| − | # | + | # |
| − | + | ||
| − | + | ||
---- | ---- | ||
Autor: '''A.W.''' | Autor: '''A.W.''' | ||
Aktualna wersja na dzień 09:49, 23 kwi 2022
Spis treści
Kołyska
(kołyskowy tłok) (ang. drawer-handle motif)
Zazwyczaj niewielkich rozmiarów (ok. 1-3 cm) tłok w kształcie płozy do kołyski, o zazwyczaj linearnym konturze, wolutowych zagięciach i często dodatkowych drobnych zdobieniach umieszczonych wewnątrz płozy i/lub na jej obwodzie. Geneza tego motywu jest przypuszczalnie szesnastowieczna, jednakże spopularyzowaniu uległ między 2 poł. XVII a około połową XVIII w., głównie w introligatorstwie angielskim oraz w kręgu niemieckim, podlegając w tym okresie ewolucji form (od prostszych ku coraz bogatszym). W dziełach angielskich z 4 ćw. XVII w. (m.in. Samuela Mearne’a, prawdopodobnie Williama Nott’a i innych) z k. stykających się bokami i wolutami utworzone są na okładzinach wieloboczne, centralne medaliony i bardziej skomplikowane obramienia dla drobniejszych, złoconych dekoracji. Koncepcja zmultiplikowanych i stykających się k. jako obramień motywów floralnych, filigranowej dekoracji (pointillé) oraz superekslibrisów przyjęła się również w późnobarokowych oprawach z krajów niemieckich i skandynawskich. Przetrwała tam przynajmniej do początku lat 60. XVIII w obrębie dekoracji rocaille i na koronkowych oprawach; wówczas też pojedyncze motywy k. chętnie wykorzystywano jako np. zamknięcie ram ornamentalnych, imitację wazy z bukietem kwiatów, podstawa kwiatonów itp. Kres popularności k. nastąpił dopiero w zdobnictwie klasycystycznym (np. niektóre oprawy warszawskie z superekslibrisem nakładowym Stanisława Augusta Poniatowskiego).
Zobacz też
Indeks alfabetyczny
Cottage styl
Filigranowa dekoracja
Koronkowe oprawy
Pointillé
Rocaille
Grafika
Kołyski (kołyskowe tłoki) jako elementy dekoracji angielskiej oprawy z XVII w., repr. wg: Nixon, Foot 1992
Kołyski (kołyskowe tłoki) jako elementy dekoracji angielskiej oprawy z ok. 1680, repr. wg: von Arnim 1992
Kołyski (kołyskowe tłoki) na angielskiej oprawie z kon. XVII w., repr. wg: Nixon, Foot 1992
Kołyski (kołyskowe tłoki) na niemieckiej oprawie barokowej z pocz. XVIII w., repr. wg: von Arnim 1992
Przypisy
Autor: A.W.
