Acheiropita: Różnice pomiędzy wersjami
Z Leksykon oprawoznawczy
(→Grafika) |
|||
Linia 1: | Linia 1: | ||
− | ==Acheiropita== (fr. achéropite) | + | ==Acheiropita== |
+ | (fr. achéropite) | ||
+ | |||
Zbiorcze określenie wizerunków twarzy Chrystusa ujętych en face i uważanych za nadprzyrodzone. Wśród rozlicznych odmian a. w sztukach plastycznych, charakterystyczne dla zdobnictwa introligatorskiego od średniowiecza są: | Zbiorcze określenie wizerunków twarzy Chrystusa ujętych en face i uważanych za nadprzyrodzone. Wśród rozlicznych odmian a. w sztukach plastycznych, charakterystyczne dla zdobnictwa introligatorskiego od średniowiecza są: | ||
* mandylion – przedstawienie twarzy Chrystusa o długiej (często rozdwojonej) brodzie i z długimi, opadającymi po bokach włosami, widniejące na tle stylizowanego krzyża, aureoli lub chusty; rozpowszechniony na tłokach gotyckich o czworobocznym i okrągłym kształcie; | * mandylion – przedstawienie twarzy Chrystusa o długiej (często rozdwojonej) brodzie i z długimi, opadającymi po bokach włosami, widniejące na tle stylizowanego krzyża, aureoli lub chusty; rozpowszechniony na tłokach gotyckich o czworobocznym i okrągłym kształcie; | ||
Linia 8: | Linia 10: | ||
==Zobacz też== | ==Zobacz też== | ||
+ | [[Indeks alfabetyczny ]] <br> | ||
[[Jezus Chrystus]] <br> | [[Jezus Chrystus]] <br> | ||
[[Krzyż]] <br> | [[Krzyż]] <br> |
Wersja z 23:24, 28 gru 2020
Spis treści
Acheiropita
(fr. achéropite)
Zbiorcze określenie wizerunków twarzy Chrystusa ujętych en face i uważanych za nadprzyrodzone. Wśród rozlicznych odmian a. w sztukach plastycznych, charakterystyczne dla zdobnictwa introligatorskiego od średniowiecza są:
- mandylion – przedstawienie twarzy Chrystusa o długiej (często rozdwojonej) brodzie i z długimi, opadającymi po bokach włosami, widniejące na tle stylizowanego krzyża, aureoli lub chusty; rozpowszechniony na tłokach gotyckich o czworobocznym i okrągłym kształcie;
- veraikon (chusta św. Weroniki) – podobne przedstawienie, ale Chrystusa cierpiącego (z koroną cierniową na głowie) i widniejące na chuście trzymanej przez św. Weronikę.
W introligatorstwie gotyckim prezentowany w uproszczonej wersji (bez zaakcentowanej korony cierniowej), na tłokach o romboidalnym, okrągłym lub kwadratowym kształcie. W literaturze tegumentologicznej oba wyobrażenia bywają nieprecyzyjnie określane jako „głowa Chrystusa”.
Zobacz też
Indeks alfabetyczny
Jezus Chrystus
Krzyż
Grafika
Przypisy
- Krynicka 1967, tabl. VII/il. 5
- Schwenke, Schunke 1979, tabl. 83-84
- Karpp-Jacottet, von Rabenau 2000, s. 8, 84.
Autor: A.W.